Ерөнхий ойлголт

FOREX (Foreign Exchange Market, буюу FX) нь тодорхой хугацаанд биелэгдэх тогтсон нөхцлөөр (нийт дүн, арилжааны ханш, үе) зээл олгон гадаад валютыг худалдах, худалдан авах үйл ажиллагааны цогц шийдэл юм. FOREX –ийг валютын зах гэж ойлгож болохгүй. Учир нь FOREX -д нэгдсэн төв гэж байдаггүй худалдаа нь компьютерын сүлжээгээр явагдаж байдаг. FOREX нь дэлхийн хөрвөх валютын ханшийн бага зэргийн өөрчлөлтөөс асар их ашиг олж болох санхүүгийн хүчирхэг хэрэгсэл. FOREX -д өдөрт дунждаар 4-4,5 триллон доллар эргэлдэж байдаг бөгөөд энэ хэмжээ нь жилд 5-8 хувиар өссөөр байна.
Форексын зах нь 1971 оноос валютын ханшийн хөвөгч систем үүссэнээр бий болсон. Одоогийн байдлаар FOREX-ын бүх эргэлтэнд эзлэх хэмжээгээрээ америк доллар (USD), евро (EUR), японы иен (JPY), швейцарын франк (CHF), английн фунт (GBP) нь үндсэн валютууд болдог.

Форексийн хөдөлгөгч хүч

Валют арилжааны ханшинд нөлөөлөх үндсэн хүчин зүйлсүүдэд:

• Улс хоорондын хөрөнгийн шилжилт
• Хоорондын тооцоог тэнцвэржүүлэх
• Улсуудын эдийн засгийн байдал
• Техникийн судалгааны графикийг үндэслэн хийсэн төлөв
• Улс төрийн болон сэтгэл санааны хүчин зүйлсүүд
• Инфляц ба үнэт цаасны хүү

Дээр дурдсан хүчин зүйлүүдийн аль нь ч Forex захад гэнэтийн өөрчлөлтийг бий болгож чадна. Зарим үед тухайн хүчин зүйлээс илүүтэйгээр эдийн засгийн хүлээлтүүд нь Forex захад нөлөөлөх ч байдаг. Үүнээс гадна валютын захын хөдөлгөөнд менежерүүдийн үйл хөдөлгөөн ч нөлөөлдөг. Менежерүүд ихэнхдээ өөрийн логикоор ажилладаг боловч валютын ханшийн график сэжигтэй цэгт хүрэх үед Forex захад прогноз хийх боломжтой болдог бөгөөд энэ үед менежерүүдийн мэдрэмж бараг ижилхэн болж ирдэг. Үүний үр дүнд хөрөнгүүд нэг ижил арилжаанд ихээр орсноос үнийн савалгаа бий болно.

Forex нь юуны өмнө сэтгэл зүйн тогтвортой, боловсролтой хүмүүсийн ажил. Энэхүү ажил нь эрсдэлтэй хэдий ч таны санхүүгийн амжилтыг хязгаарладаггүй. Хэрвээ та интернет ажлын тусламжаар санхүүгийн эрх чөлөөг олъё гэж хүсэж байгаа бол Forex-ын зах нь яг тохирно. Гэхдээ энэ бүхэн сайхан хэдий ч энэ ажил танд тохирох эсэхээ сайн ойлгох хэрэгтэй.

Forex -ын бүх үнэн юунд оршдог вэ?

Форексын бодит үнэн гэвэл дандаа стратеги биш. Таны стратеги ашигтай хэдий байсан ч гэсэн таныг хожигдолд хүргэж болно. Өөрөөр хэлбэл та зах зээлийн прогноз хийж чадаж байгаа нь таныг форекст хэрхэн ажиллахыг мэднэ гэдгийг илэрхийлэхгүй. Форекс ажилд сэтгэл зүй чухал үүрэгтэй. Форекс ажил нь интернет ажил учраас та гэртээ зөөлөн буйдан дээр суугаад, гэрийн хувцастайгаа, аяга кофе тавьсан шигээ мөнгө хийх нь хүнийг хүчтэй сулруулдаг. Биеийн тамирын зааланд дасгал сургууль хийх нь гэртээ хийснээс хамаагүй илүү үр дүнтэй байдгийг та мэдэх байх. Учир нь өөртөө тавих хяналтанд байгаа юм. Интернет арилжаа мэтийн ганцаарчилсан бизнест та өөрөө өөрийгөө удирдах хэрэгтэй болдог нь их аятайхан хэдий ч бусдын удирдлагад ажиллахаас нилээд нарийн асуудал. Форекст ажиллах ажлын горим, сэтгэл хөдлөл, ажлын ачааллыг тодорхойлох гээд бүгдийг өөрөө удирдан зохицуулах нь ихээхэн төвөгтэй нарийн гэдгийг ойлгоорой.

Форекс захын прогноз

Форексийн анализ хийгчид Forex -ийн мэдээ, олон улсын үйл явдал, улсуудын эдийн засгийн үзүүлэлт, улс төрийн лидерүүдийн мэдэгдэл гэх мэтийн прогноз хийхэд төвөгтэй бүгдийг тооцон үздэг. Сүлжээнд арилжааны зөвөлгөө, зах зээлийн аналазууд, дэлхийн тэргүүлэх мэрэгжилтэнүүдийн зөвлөмжүүд хэдэн зуугаар байдаг нь танд Forex -ийн зах зээлийн тухайн үеийн нөхцөл байдлыг мэдрэн зөв шийдвэр гаргахад чиглүүлэгч болно. Ямар нэгэн шийдвэр гаргахаасаа өмнө Forex -ийн захын төлөв байдалд хурдан нягт судалгаа хийж сурах хэрэгтэй. Юуны өмнө валютын солилцох ханшинд гурван хүчин зүйл нөлөөлж байдгийг мэдэх хэрэгтэй.

1. Суурь хүчин зүйлс
2. Техникийн хүчин зүйл
3. Гэнэтийн богино хугацааны хүчин зүйл

Хүн хараагаараа мэдээллийг хамгийн хурдан өгөөжтэй хүлээн авдаг. Иймээс хүмүүс аливаа үйл явцыг харан үнэлгээ өгөх суралцахад тухайн процесыг графикаар үзүүлсэн зүйлийг хүсэх нь ойлгомжтой хэрэг. Функцын графикийг байгуулан бодлого бодох шинжилгээ хийх нь их амархан байдаг шүү дээ. Францын математикч Ренэ Декарт хамаарал бүхий хэмжээсүүдийг (функц) хавтгай дээр тэгш өнцөгт координатын системд графикаар дүрслэхийг нээснээр хүн төрөлхтөнд функцыг гарфикаар үзүүлэх боломжийг нээн өгсөн. Энэ системд хэвтээ (абцисс буюу аргументууд),  босоо (ординат буюу утгууд) хоёр шулуун 90 градусын өнцгөөр огтлолцох бөгөөд огтлолцолын цэгийг координатын эх гэдгийг хүн болгон мэднэ.

FOREX захын валютын ханшийн талаарх мэдлэгийг сайтар ойлгосон байх нь цааш хөдлөх үндэс болно.

FOREX захын үндсэн валютууд

Өнөөдрийн байдлаар валютын арилжааны ихэнх хувь нь доорх валютуудад ногддог. Үүнд:

• Америк доллар ( USD - $ )
• Евро / европын холбооны нэгдсэн валют ( EUR - € )
• Японы иен ( JPY - ¥ )
• Швейцар франк ( CHF)
• Английн фунт стерлинг ( GBP- £ )

GBP/USD; USD/CHF; EUR/USD; USD/JPY валютын хосуудаар зах дээр хамгийн их гүйлгээ хийгддэг.

Үндсэн валютууд

FOREX -т арилжааг лот гэж нэрлэгдэх тогтсон хэмжээгээр хийдэг. Нэг лот нь гэрээнд тусгагдсан суурь валютын тодорхой дүнтэй тэнцүү байдаг. Үндсэн валютуудын нэг лотын хэмжээг үзүүлбэл

• USD (Америк доллар) – 100.000 доллар.
• EUR (Европын нэгдсэн валют - евро) – 100.000 евро.
• GBP (Английн фунт) – 100.000 фунт.
• CAD (Канад доллар) - 100.000 канад доллар.
• CHF (Швейцар франк) - 100.000 швейцар франк.
• AUD (Австрал доллар) - 100.000 австрал доллар.

Жишээ нь USD/JPY хосын хувьд нэг лот нь (суурь валют нь доллар тул) 100000 доллартай тэнцүү. Хоёр лот нь 100000 x 2 лот = 200000 доллар байна.
Түүнчлэн мини лот гэж байдаг. Ихэнхдээ мини лотын хэмжээ нь ердийнхөөс 10 дахин бага байдаг.

Зах зээлийн үнэ , хэмжээ , нээлттэй байгаа позицуудын мэдээлэлийг үндэслэн үнийн төлөвийг тодорхойлох аргыг техникийн анализ гэдэг. Дээрх гурван хүчин зүйлсээс хамгийн гол нь үнэ юм. Үнийн талаарх мэдээллүүд нь нээлттэй болоод урт хугацааны байдгаас үүдэн үнийг техникийн анализаар судлах нь хамгийн тохиромжтой байдаг.

Тайлбар:

Forex- ын захын бодит эргэлтийн (хэмжээ) тухай мэдээлэл хаалттай байдаг харин нээлттэй позицуудын мэдээллийг авч үздэггүй болохоор техникийн судалгаанд зөвхөн үнэ болон тикийн хэмжээний (tick volume) мэдээллийг ашигладаг.
Техникийн судалгаа нь эдийн засгийн тооцоон дээр биш математик, статистиктикийн тооцоон дээр үндэслэдэгээрээ бусад төрлийн судалгаанаас ялгаатай. Техникийн анализийн бүхий л аргууд нь тус тусдаа боловсруулагдсан байдаг учраас ямар нэгэн хатуу систем гэж байдаггүй бөгөөд зөвхөн хамгийн энгийнээс (графикийн анализ) эхлээд асар нарийн (жишээ нь неороны алгоритм) хүртэлх арга болон аргачлалын багц бий. Түүгээр ч зогсохгүй техникийн анализын зарим нэгэн аргууд нь нэг нэгтэйгээ зөрчилдөх тохиолдол ч байдаг. Эдгээр бие даасан аргачлалуудыг уялдуулж байдаг ганц зүйл нь ерөнхий зарчимууд юм.
Техникийн судалгаа нь заримдаа аксиом ч гэж хэлдэг гурван зарчим дээр үндэслэдэг.

Техникийн анализын аргууд хэдэн хэсэгт хуваагдана.

1. Техникийн анализын графикийн арга

График анализын аргад ердийн эсвэл зах зээлийг хувиргасан (үнийн төрөл бүрийн график эсвэл хэмжээ) дүрсийг ашигладаг. Эдгээр аргууд нь ихэнхдээ үнийн өөрчлөлтийн ямар нэгэн давтагдах хэв дээр үндэслэсэн байдаг. Ихэнх нь бусад аргуудаас өмнө бий болсон байдаг ба нарийн ажиллагаа бүхий програм хангамж бараг шаардахгүй, ашиглахад энгийн байдаг. Графикийн аргад зах зээлийн сонгодог моделууд, дэмжих ба эсэргүүцэх шугам, суваг, япон лаа гэх мэтийг хамруулдаг.

Forex захын тоглогчдын дунд бичигдээгүй дүрмүүд байдаг. Үүнд

Зах зээлийн эсрэг бүү тогло. (Trend is your friend)

Зах зээл дандаа хөдөлгөөний тодорхой чиглэлтэй байдаг. Зах зээлийн сэтгэл зүйг ойлгох нь чухал ба ихэнх позицийг трендийн чиглэлд нээж байгаараа. Зах дээр танд трендээс өөр нөхөр байхгүй гэдгийг санаарай.

Пик барих хэрэггүй - Стартегийг барь. (Buy dips - sell the rallies)

Пик барих хэрэггүй гэдэг нь хөгжөөнтэй хэлбэрийн аксиом. Зах зээлийн үндсэн утга нь ханш унахад худалдаж авах харин өсөхөд зарахад оршиж байдаг. Авах, зарах үеийг зөв тодорхойлон зах зээлд орох нь илүү чухал. Эхлэн суралцагчид дээшээ эсвэл доошоо хөдөлгөөнөөс өмнө тухайн үеийн зах зээлийн чиглэлийг (тренд) тодорхойлж сурахыг хичээх хэрэгтэй. Зах зээлд ноёрхож байгаа сэтгэл зүйг зөв ойлгон үүн дээрээ суурилан өөрийн тоглолтыг бий болгох юм. Форекс зах зээлийн амжилттай тоглолт нь тухайн цаг хугацааны агшинд захад оролцогчдын хүлээлтийг зөв тооцох болохоос биш захын хөдөлгөөний прогнозыг техникийн талаас маш нарийн зөв тооцоог гаргах явдал биш юм.