Боллинжерын зурвас буюу (Bollinger Bands) -ыг тухайн үеийн үнийн өөрчлөлт (Volatility) дээр суурилсан шилжсэн дундажийн дугтуйтай төстэй индикатор гэж тодорхойлж болно. Шилжсэн дундажийн дугтуйгаас ялгаатай нь Боллинжерын бүс нь үнийн хөдөлгөөний чиглэлээс хамаарахаас гадна энэхүү хөдөлгөөний шинж (үнийн хөдөлгөөний хурд) чанараас хамааран өөрчлөгдөж байдаг.
Боллинжерын бүс үнийн хөдөлгөөн өөрийн үндсэн хандлагад эргэн орох хүртлээ богино хугацаанд хир зэрэг хол савлаж болохыг заасан статик үнэлгээг өгдөг. Боллинжерын бүсийн үнийн өөрчлөлтийн хэмжигдхүүн бол дундаж квадрат хазайлт (Standard Deviation) юм.
Болинжерын бүсийн томьёо
Индикатор нь 3 бүсээс бүрдэнэ.
- Төвийн бүс нь энгийн, жигнэсэн, экспоненциал эсвэл өөр төрлийн шилжсэн дундажаар тооцогдсон дундаж утга юм
- Дээд бүс нь төвийн бүсийг тооцсон шиджсэн дундаж дээр дундаж квадрат хазайлтыг тодорхой коэффициентээр үржүүлэн нэмсэн нийлбэр юм.
- Доод бүс нь төвийн бүсийг тооцсон шиджсэн дундажаас дундаж квадрат хазайлтыг тодорхой коэффициентээр үржүүлэн хассан ялгавар юм.
Дундаж квадрат хазайлтыг (Стандарт хазайлт) доорх томьёогоор олно.
Энд P - хөрөнгийн үнэ, N - тооцоо хийгдэх үеийн тоо.
Тодорхойлолт
Боллинжерын бүсийг гурван шилжсэн дундажаар үүсгэнэ. Үнийн төлөв байдлаас хамааран бүсийн нийт өргөн хамаарна. Өөрөөр хэлбэл төвийн шугамаас дээд, доод шугам хүртлэх зай. Боллинжерын зурвас индикаторын үүсгэх бүсийг стандарт хазайлтын бүс гэж нэрлэх бөгөөд бүсийн өргөн судалгаанд хамрагдаж байгаа хугацааны үед сонгосон шилжсэн дундажаар тооцогдсон үнүүдийн утгын дундаж квадрат хазайлтаас хамаарна.
Шугамуудын хоорондын зай нь үнийн стандарт хазайлтаар гарч байгаа болохоор үнийн өөрчлөлт их болоход зурвас өргөсөн харин үнийн өөрчлөлт бага байхад нарийсна. Зах зээл хажуугийн (хөндлөн) хөдөлгөөнд ороход зурвас нарийн болох ба зах зээл дээш, доош хөдөлгөөнд орон өөрөөр хэлбэл тренд бий болоход зурвас өргөн болдог. Дундаж шугамын байрлалаар бид захын чиглэлийг тодорхойлно.
Джон Боллинжерын стандарт хазайлтын бүсийн графикийн анализ нь зах зээлийн үнийн өөрчлөлтийг дүгнэх, үнийн хүчтэй хөдөлгөөн бий болох эхлэлийг тодорхойлох бие даасан арга юм. Анализ хийх бусад хэрэгслүүдтэй хослуулан ашиглавал тоглогчдод арилжааны стратегийг өргөн сонголтоор ашиглах боломжийг бий болгоно.
Джон Боллинжер өөрийн индикаторын дараах шинж тэмдгүүдийг онцолсон байдаг.
- Үнийн хөдөлгөөний график зурвасын гаднаас байвал тренд үргэлжлэхийн дохио байж болно
- Зурвасын гадна гарсан өсөлт, уналтын дараа зурвас дотор орсон уналт, өсөлт болбол тренд эргэх боломжтой
- Зурвасын аль нэг хилээс эхэлсэн үнийн хөдөлгөөн эсрэг хил хүрэхээр тэмүүлдэг
- Зурвас нарийссаны дараа ихэнхдээ үнийн хүчтэй савалгаа бий болдог. Туршлагаас харвал зурвас бараг нэг ижил түвшинд хүртлээ нарийссаны дараа үнийн хүчтэй хөдөлгөөн бий болдог.
- Өдрийн доторх хугацааны интервалд индикатораар хувьцааны зах зээлийг судлахад ихэнх тохиолдолд 4-өөс илүүгүй дүрс дараалан Боллинжерын шугамаас гараад дараа нь үнэ эргэж байжээ. Дараалан Боллинжерын шугамаас гарсан 4 дэх дүрс үүсч дуусах үед трендийн эсрэг арилжааг нээхийг голдуу зөвлөсөн байдаг.
- Боллинжерын зурвасыг дэмжих болон эсэргүүцэх шугамаар ашиглах боломжтой. Үнийн 95 хувь үүссэн үнийн бүсийн дотор байрлан харин 5 хувь нь бүсийн гадна гардаг гэж үздэг. Үнэ Боллинжерын нарийн зурвасаас дээш цөмрөх нь худалдан авах харин доошоо цөмрөх нь худалдах сигнал болдог
Джон Боллинжер дундаж квадрат хазайлтын коэффициентыг 2-оор авахыг зөвлөсөн байдаг.
Боллинжерын зурвасыг ашиглах
Боллинжерын зурвасын хамгийн хүлээн зөвшөөрөгдсөн аргуудад
- Үнэ дунд шугамыг итгэлтэйгээр дайран гарч холдох үеийн арилжаа. Хэрвээ үнэ төвийн дундажийг доороос нь дээш цөмрөн гарвал зурвасын дээд шугамаас арай доохно хаахаар худалдан авалт (buy) хийнэ. Эсрэгээрээ үнэ төвийн шугамыг дээрээс доош цөмрөн гарвал зурвасын доод шугамаас арай дээр хаахаар заралт (sell) хийнэ
- Үнэ зурвасын гадагш гарахад төвийн шугам руу эсрэг тоглох. Энэхүү арилжааны тактик нь үнийн хөдөлгөөн Боллинжерын зурвасыг цөмрөн гарсны дараа тодорхой хугацааны дараа хөдөлгөөний эсрэг позици нээх юм. Дээд шугамыг цөмөрсний дараа заралт (sell) харин доод шугамыг цөмөрсний дараа худалдан авалт (buy) хийнэ.
- Боллинжерын индикаторыг ашиглах бас нэгэн арга бол захын шугамуудыг дэмжих болон эсэргүүцэх шжгам байдлаар ашиглах юм. Зурвас нь үнийн дэмжих болон эсэргүүцэх түвшин байдлаар байгуулагддаг. Эдгээр түвшингүүдээс тоглож болдог. Үнэ дээд эсэргүүцэх шугамд дөхөж ирэхэд зарах харин доош дэмжих шжгамд дөхөн ирэхэд авах байдлаар тоглоно.
Дээрх тоглолтын тактикууд нь индикаторыг ямар зах дээр ашигласнаас хамаардаг. Бодит мөнгө дээр хэрэглэхээсээ өмнө эдгээрийг туршин үзэх хэрэгтэй. Үүнээс гадна эдгээр аргууд нь нилээд эрт валютын зах зээлд биш хувьцааны зах зээлд ашиглахаар боловсруулагдсан болно.
Сул талууд
Индикаторыг идэвхи багатай зах зээлд хэрэглэх боломж муутай гэдгийг зохиогчийн өөрөө сануулсан байдаг.