Математикт илэрхийлэл гэж юуг хэлэх вэ? Илэрхийлэлд хувиргалт хийх ямар хэрэгтэй вэ? гэсэн асуултууд танд сонин санагдаж магад. Учир нь эдгээр ойлголтууд бол математикийн үндэс юм. Математик бүхэлдээ илэрхийлэл, тэдгээрийн хувиргалтаас бүрдэнэ. Ойлгомжгүй байна уу. Тайлбарлая. Маш нүсэр бичлэгтэй, төвөгтэй жишээ байлаа гэе. Та математикт сайн тул айгаад байх зүйлгүй гэж бодъё. Тэгвэл шууд хариуг нь хэлж чадах уу? Үгүй шүү дээ.
Та энэ жишээг бодох л болно. Мэдээжээр ямар нэгэн дүрмийн дагуу алхам алхамаар жишээг хувирган эмхэтгэл хийнэ. Өөрөөр хэлбэл илэрхийлэлд хувиргалт хийнэ. Эдгээр хувиргалтуудыг хир сайн хийх нь таныг математикт төчнөөн сайныг илтгэнэ. Хэрвээ та хувиргалтыг зөв хийж чадахгүй бол математикт та юу ч хийж дийлэхгүйд хүрнэ. Ийм байдалд орохгүйн тулд илэрхийллийн тухай энэ удаа авч үзье. Илэрхийллийн хувиргалт хийж сурах нь бодлого бодох үндэс. Үүнийг сураагүй бол ямарч бодлогыг бодох талаар санаад ч хэрэггүй. Тэгэхлээр эхлээд математикт илэрхийлэл гэж юуг ойлгох, тоон болон алгебрын илэрхийлэл гэж юу болохыг тодруулъя.

Энэ хичээлд язгуур агуулсан буюу иррационал илэрхийллийг эмхэтгэх хоёр аргын талаар авч үзье. Иррационал илэрхийллийг эмхэтгэх бодлогууд шалгалтанд нилээд түгээмэл ирдэг бөгөөд сурагчид ийм төрлийн илэрхийллийг эмхэтгэхдээ төдийлөн сайн биш байдаг. Иймд энэхүү универсал аргыг сайтар ойлгосон байхад эмхэтгэх боломжтой ямарч төрлийн иррационал илэрхийллийг эмхэтгэж чадах юм.

хэлбэрийн илэрхийллийг эмхэтгэх

Язгуур алгуулсан илэрхийллийн нэг төрөл бол хэлбэрийн бодлого байдаг. Ерөнхий тохиолдолд илэрхийллийг хэлбэрийн хоёр гишүүнтийн квадрат байдлаар хувиргахыг оролдох хэрэгтэй. a, b, c - том тоонууд биш байвал үүнийг амархан хийдэг. Харин a, b, c "эвгүй" өгөгдсөн бол хоёр гишүүнтийн квадратыг ялгаж чадахгүйд хүрнэ.

Гурвалжны гайхамшигт цэгүүдээс сурагчдын хамгийн бага мэдээлэлтэй байдаг нь орто төв, орто гурвалжин байдаг. Гэтэл элсэлтийн шалгалт дээр ийм төрлийн бодлогууд ирэх тохиолдол байна. Иймээс энэ хичээлээр гурвалжны орто төв гэж юуг хэлэх түүнийг бодлогод хэрхэн ашиглахыг элсэлтийн ерөнхий шалгалтанд ирж байсан бодлогууд дээр тайлбарлах болно.

Хичээлээр бид тригнометрийн тэгшитгэлүүдийн үндсэн төрлүүд тэдгээрийг бодох аргачлалуудын талаар үзнэ. Сэдэв нь элсэлтийн шалгалтанд оролцогчдод хамгийн төвөгтэйд тооцогдох нэгэн. Элсэлтийн ерөнхий шалгалтанд тригнометрийн тэгшитгэл орж ирэх нь гарцаагүй. Сурагчид энэ сэдвийг сайн ойлгоогүйгээс болж ийм төрлийн бодлогоос оноо алдах тохиолдол маш элбэг. Иймээс тригнометрийн тэгшитгэлүүдийг бодож сурах хэрэгтэй. Хичээлд үзэх зарим нэгэн (жишээ нь орлуулах, үржигдхүүнд задлах) аргууд бол математикийн бусад сэдвүүдэд ашигладаг ерөнхий универсал аргууд болно. Бусад нь зөвхөн тригнометрт хэрэглэдэг аргууд байгаа.