Энэ хичээлээр шүргэгч тэгшитгэлийг олох бодлогуудын талаар авч үзэцгээе. Ямар нэгэн функцийн график татсан шүргэгч шулууны тэгшитгэлийг олох, шүргэлтийн цэгийг олох гэх мэтээр шүргэгч шулуунтай холбоотой бодлогууд ЭЕШ -нд ирдэг. Шүргэгч шулууны тэгшитгэлийг гаргахын тулд уламжлалын геометр утгыг санацгаая. Хэрвээ y=f(x) функцийн графикийн x0 цэгт шүргэгч татвал түүний налуун коэффициент нь шүргэгч болон OX тэнхлэгийн эерэг чиглэл хоёрын хоорондох өнцгийн тангенстай тэнцүү байдаг.
Уламжлалын геометр утгаар x0 цэг дээрх функцийн уламжлалын утга нь энэхүү налуун коэффициенттой тэнцүү байдгийг бид мэднэ.
Дээрх тодорхойлолтыг томьёогоор илэрхийлбэл . Функцийн графикт шүргэгчийн тэгшитгэлийг гаргахын тулд шүргэгч дээр (x,y) координат бүхий дурын цэгийг авъя.
ABC гурвалжинг авч үзвэл тангенсын тодорхойлолтын дагуу гэдэг нь харагдана. Эндээс гарна. Сүүлийн [1] тэгшитгэл бол y=f(x) функцийн графикийн x0 цэгт татсан шүргэгч шулууны тэгшитгэл юм. Тэгшитгэлийн гаргалтыг сайн үзээд [1] томьёог тогтоон аваарай. Томьёоны гаргалгаа их энгийн тул тайлбарлаад байх зүйлгүүй гэж бодож байна. Зөвхөн зургаа л сайн ойлговол бүх зүйл ойлгомжтой. Гаргалгааг үзүүлж байгаа нь математикийн томьёонууд хаа нэгэн газраас зүгээр гараад ирдэггүй бүгд зүй тогтолтой байдгийг харуулах гэсэн юм.
Тэгэхлээр шүргэгч шулууны тэгшитгэлийг бичихийн тулд бидэнд функцийн тэгшитгэл, шүргэгч дайран гарах цэгийг мэдэж байхад л хангалттай. Харин x0 цэг дээрх функцийн утга болон уламжлалын утгыг бид тооцон гаргаж чадна.
Шүргэгчийн тэгшитгэлийг олох бодлогууд үндсэндээ 3 төрөлд хуваагдана.
1. Шүргэлтийн цэг x0 өгөгдсөн.
Бодлого 13.026
функцийн графикийн x=1 цэгт татсан шүргэгчийн тэгшитгэлийг бич.
Бодолт
Бодлого 13.027
функцийн графикт OX тэнхлэгтэй паралел шүргэгчдийн шүргэлтийн цэгүүдийн абсциссыг ол.
Бодолт
2. Шүргэгчийн налуун коэффициент өгөгдсөн. Өөрөөр хэлбэл x0 цэг дээрх функцийн уламжлалын утга өгөгдсөн.
Бодлого 13.028
y=-x+3 шулуунтай паралел функцийн графикт шүргэх шулууны тэгшитгэлийг бич.
Бодолт
3. Шүргэлтийн цэг биш боловч шүргэгч дайран өнгөрөх цэгийн координат өгөгдсөн.
Бодлого 13.029
A(3,1) цэгийг дайрах функцийн графикийн шүргэгчийн тэгшитгэлийг ол.
Бодолт