Шүргэгчийн тэгшитгэл

Энэ хичээлээр шүргэгч тэгшитгэлийг олох бодлогуудын талаар авч үзэцгээе. Ямар нэгэн функцийн график татсан шүргэгч шулууны тэгшитгэлийг олох, шүргэлтийн цэгийг олох гэх мэтээр шүргэгч шулуунтай холбоотой бодлогууд ЭЕШ -нд ирдэг. Шүргэгч шулууны тэгшитгэлийг гаргахын тулд уламжлалын геометр утгыг санацгаая. Хэрвээ y=f(x) функцийн графикийн x0 цэгт шүргэгч татвал түүний налуун коэффициент нь шүргэгч болон OX тэнхлэгийн эерэг чиглэл хоёрын хоорондох өнцгийн тангенстай тэнцүү байдаг.

Уламжлалын геометр утгаар x0 цэг дээрх функцийн уламжлалын утга нь энэхүү налуун коэффициенттой тэнцүү байдгийг бид мэднэ.

Дээрх тодорхойлолтыг томьёогоор илэрхийлбэл . Функцийн графикт шүргэгчийн тэгшитгэлийг гаргахын тулд шүргэгч дээр (x,y) координат бүхий дурын цэгийг авъя.

ABC гурвалжинг авч үзвэл тангенсын тодорхойлолтын дагуу гэдэг нь харагдана. Эндээс гарна. Сүүлийн [1] тэгшитгэл бол y=f(x) функцийн графикийн x0 цэгт татсан шүргэгч шулууны тэгшитгэл юм. Тэгшитгэлийн гаргалтыг сайн үзээд [1] томьёог тогтоон аваарай. Томьёоны гаргалгаа их энгийн тул тайлбарлаад байх зүйлгүүй гэж бодож байна. Зөвхөн зургаа л сайн ойлговол бүх зүйл ойлгомжтой. Гаргалгааг үзүүлж байгаа нь математикийн томьёонууд хаа нэгэн газраас зүгээр гараад ирдэггүй бүгд зүй тогтолтой байдгийг харуулах гэсэн юм.
Тэгэхлээр шүргэгч шулууны тэгшитгэлийг бичихийн тулд бидэнд функцийн тэгшитгэл, шүргэгч дайран гарах цэгийг мэдэж байхад л хангалттай. Харин x0 цэг дээрх функцийн утга болон уламжлалын утгыг бид тооцон гаргаж чадна.  
Шүргэгчийн тэгшитгэлийг олох бодлогууд үндсэндээ 3 төрөлд хуваагдана.

1. Шүргэлтийн цэг x0 өгөгдсөн.

Бодлого 13.026
функцийн графикийн x=1 цэгт татсан шүргэгчийн тэгшитгэлийг бич.
Бодолт

Бодлого 13.027
функцийн графикт OX тэнхлэгтэй паралел шүргэгчдийн шүргэлтийн цэгүүдийн абсциссыг ол.
Бодолт

2. Шүргэгчийн налуун коэффициент өгөгдсөн. Өөрөөр хэлбэл x0 цэг дээрх функцийн уламжлалын утга өгөгдсөн.

Бодлого 13.028
y=-x+3 шулуунтай паралел функцийн графикт шүргэх шулууны тэгшитгэлийг бич.
Бодолт

3. Шүргэлтийн цэг биш боловч шүргэгч дайран өнгөрөх цэгийн координат өгөгдсөн.

Бодлого 13.029
A(3,1) цэгийг дайрах функцийн графикийн шүргэгчийн тэгшитгэлийг ол.
Бодолт

Мэдээлэл таалагдсан бол найзуудтайгаа хуваалцаарай.

  Нээгдсэн тоо: 6537 Төлбөртэй

Логарифм бол ЕБ сургуулийн математикийн хичээлийн хүндхэн сэдэвт ордог. Гэхдээ ерөнхий ойлголтыг зөв авсан байхад сэдэв нь тийм хүнд биш гэдгийг та энэхүү хичээлийг үзээд мэдрэх болно. Гол зүйл бол логарифмын үндсэн тодорхойлолт, түүнийг хэрхэн тооцоход л байгаа юм. Үүнийг сайн ойлгосон байхад цаашид логарифм илэрхийлэл, тэгшитгэл, тэнцэтгэл бишүүдийг бодоход онцын хүндрэл гарах ёсгүй. Логарифмын бодлогуудыг математикийн бүхий л илэрхийлэл, тэгшитгэл, тэнцэтгэл бишүүдийг боддог ерөнхий аргачлалын дагуу тэдгээрийг эхлээд хялбарчлан энгийн хэлбэрт оруулаад эцэст нь үндсэн тодорхойлолтыг ашиглан боддог. За ингээд логарифм гэж юу болохыг ойлгоцгооё.

  Нээгдсэн тоо: 548 Нийтийн

Арифметикийн үйлдлүүдийн шинжүүдийг мэдэхгүй ч хүмүүс тэдгээрийг тооцоонд өргөн ашигладаг. Энэ удаа үржвэрийн шинжүүдийг аьч үзье.

Байр солих шинж.

Үржигдхүүнүүдийн байрыг солиход үржвэр өөрчлөлгдөхгүй. Өөрөөр хэлбэл үржвэрт орж буй гишүүдийн байрыг солиход үржвэрт нөлөөлөхгүй гэсэн үг. Эндээс дурын a, b тоонууд эсхүл илэрхийллийн хувьд a·b=b·a байна.

Жишээ

6·7=7·6 = 42
4·2·3=3·2·4 = 24
a·b·c=c·a·b=b·c·a

  Нээгдсэн тоо: 3928 Төлбөртэй

Тригнометрийн функцуудийн чанарыг сайн мэдэж байх нь бодлого бодоход ихээхэн тустай. Чанарыг сайн ойлгоогүйгээс бодлогын шийдийг тодорхойлох, илэрхийлэл хувиргах, томьёонуудыг хэрэглэхдээ алдаа гаргах өндөр магадлалтай. Сайтад тавигдсан тригнометр сэдвийн бүх хичээлүүдийг сайтар үзэн холбогдох бодлогуудын бодолтыг ойлгосон байхад танд энэ сэдвээс айх зүйл байхгүй. Ингээд хичээлээ функцийн тэгш, сондгой чанарын тухай тодорхойлолтоос эхлэе.

  Нээгдсэн тоо: 6070 Төлбөртэй

Биет дээр орших E цэг бүрт энэ биет дээр E’ гэсэн цэг олдоод EE’ хэрчим нь S хавтгайтай перпендикуляр бөгөөд хавтгайгаар (EA=AE’) гэсэн тэнцүү хэсэгт хуваагдаж байвал геометрийн дүрсийг S хавтгайгаар тэгш хэмтэй /Зур. 104/ гэнэ. Нарийн утгаараа тэгш хэмтэй дүрс болон биетүүд нь өөр хоорондоо тэнцүү биш байдаг.
Жишээ нь зүүн гарын бээлий нь баруун гарт таардаггүй г.м. Эдгээрийг толин тусгалын тэнцүү гэдэг.

Үйл явдал /event/ тодорхой үйлдэл хийгдсэн талаар системд мэдэгддэг. Хэрвээ бид энэхүү үйлдлийг ажиглах хэрэгтэй бол яг энд…

Нээгдсэн тоо : 187

 

Манай төсөл олон хуудсуудтай болон тэдгээрийн хооронд динамикаар шилжилт хийж байгаа ч тухайн үед шилжилт хийгдсэн хуудаст тохирох…

Нээгдсэн тоо : 264

 

Зочин (Visitor) паттерн классуудыг өөрчлөхгүйгээр тэдгээрийн обьектуудын үйлдлийг тодорхойлох боломжийг олгоно. Зочин хэвийг ашиглахдаа классуудын хоёр ангилалыг тодорхойлно.…

Нээгдсэн тоо : 226

 

Лямбда-илэрхийлэл нь нэргүй аргын хураангуй бичилтийг илэрхийлнэ. Лямбда-илэрхийлэл утга буцаадаг, буцаасан утгыг өөр аргын…

Нээгдсэн тоо : 334

 

Кодийн сайжруулалт /рефакторинг/ хичээлээр програмийн кодоо react -ийн зарчимд нийцүүлэн компонентод салгасан.…

Нээгдсэн тоо : 367

 

Хадгалагч (Memento) хэв обьектын дотоод төлвийг түүний гадна гаргаж дараа нь хайрцаглалтын зарчмыг зөрчихгүйгээр обьектыг сэргээх боломжийг олгодог.

Нээгдсэн тоо : 384

 

Делегаттай нэргүй арга нягт холбоотой. Нэргүй аргуудыг делегатийн хувийг үүсгэхэд ашигладаг.
Нэргүй аргуудын тодорхойлолт delegate түлхүүр үгээр…

Нээгдсэн тоо : 453

 

Математикт харилцан урвуу тоонууд гэж бий. Ямар нэгэн тооны урвуу тоог олохдоо тухайн тоог сөрөг нэг зэрэг дэвшүүлээд…

Нээгдсэн тоо : 491

 

Төсөлд react-router-dom санг оруулан чиглүүлэгчдийг бүртгүүлэн тохируулсан Санг суулган тохируулах хичээлээр бид хуудас…

Нээгдсэн тоо : 541

 
Энэ долоо хоногт

функцийн тодорхойлогдох мужийг ол.

Нээгдсэн тоо : 960

 

g(x)=2x-3x2 нь f(x)=x2-x3 -ийн уламжлал бол -ийг ол.

Нээгдсэн тоо : 471

 

хязгаарыг ол.

Нээгдсэн тоо : 224