JavaScript – ын тухай

JavaScript –ийн зориулалт

Ямарч програм хангамжийн хөгжлийн хандлага нь аюулгүй байдлыг хангасан интерактив ажиллагаатай, ажиллахад эвтэйхэн интерфейстэй байхад оршино. Энэ нь хэрэглэгч тухайн програмыг үр дүнтэй ашиглах үндэс болохоос гадна програм боловсруулагчдын ашигт ажиллагааг өндөрсгөн улмаар өрсөлдөх чадварыг дээшлүүлнэ.
Энэ хандлага нь интернет програмчлалыг тойрч гарахгүй нь тодорхой. Сүүлийн жилүүдэд интернет програмчлал асар хурдтай хөгжиж байна. Интернетэд сайтад байрлуулсан маш их хэмжээний мэдээллийг хэрэглэгчид хүргэхэд хуудсыг үзэж байгаа хүнтэйгээ шууд харьцахгүйгээр төсөөлөхөд бэрхшээлтэй. Сайтад үзүүлж байгаа материалыг хэрэглэгчид хир зэрэг чанартай талбарлахаас тухайн сайтын үр өгөөж шууд хамаарна. HTML хэл нь статик веб хуудсыг үүсгэх боломжийг бүрдүүлдэг. Веб хуудсанд динамик байдлыг бий болгох олон технологийн нэг нь JavaScript юм.

Одоо интернетэд цэвэр статик хуудас бараг байхгүй болсон гэхэд хилсдэхгүй. Веб хуудасны статик байдал нь муу цаасан дээр жижиг шрифтээр хэвлэсэн сонин шиг л хэрэглэгчдэд хайхрамжгүй хандаж байгаагийн илрэл. Веб бүтээгдхүүнийг хэрэглэгч ашиглахад амархан, эвтэйхэн байлгахын тулд түүнийг үүсгэхдээ сүүлийн үеийн веб технологийг ашиглах хэрэгтэй. Веб технологиуд нь хэрэглэгч болон сервер талд ажиллах боломжоороо янз бүрийн хязгаарлалттай байдаг. JavaScript нь дээрх хоёр салангид технологийг нийлүүлэн маш үр дүнтэй харилцан холбоо бүхий ажиллагааг хангаж өгдөг онцгой чанартай.
Хэлийг үзэхийн өмнө энэ хэл юунд зориулагдан үүссэн, хэлийг хамгийн үр ашигтайгаар ямар зорилгод ашиглах боломжтойн талаар мэдэх хэрэгтэй.  
JavaScript нь HTML хуудсыг бүрдүүлэхэд ашигладаг програм бичдэг хэл юм. JavaScript нь статик веб хуудсанд функционал элементүүдийг нэмэхээс гадна клиент серверийн хооронд өгөгдлийг солилцох шинэ боломжуудыг нээж өгдөг.
Netscape ба Sun компаниуд JavaScript-ийг Netscape броузерт клиент талд ашиглах зорилгоор анх төлөвлөсөн боловч одоо хэлний боломж анхны төлөвлөсөн стандартын хязгаарыг аль хэдийн давсан болно. Одоогоор ихэнх өргөн дэлгэрсэн бүх броузерууд JavaScript-ийг дэмждэг.
JavaScript-ийг ашигласнаар статик HTML хуудсууд өндөр чанартай хөдөлгөөнт бүрдүүлэлт, өгөгдлийн оролт гаралтын интерактив диалог, өгөгдлийг серверт дамжуулахаас өмнө урьдчилан шалгах боломжуудаар хангагдана. JavaScript нь цорын ганц веб технологи биш. Гэхдээ түүний бусад CGI (Common Gateway Interface), Java апелит, ActiveX удирдлагын элементүүд гэх мэт веб технологуудтай зөрчилддөггүй нь түүнд илүү их хүчийг олгодог. Харин ч JavaScript програмаар эдгээр технологуудыг илүү үр ашигтай хэрэглэж болдог. JavaScript-ыг программ зохиогчид түүний клиент талын боломжоор илүү мэддэг хэдий ч хэл сервер талд CGI, Java, API програмуудтай эн тэнцүү ажиллах чадвартай.

Хэл зохиогдсон түүхээс

HTML хуудсыг интерактив горимд ажиллуулах шаардлгын үүднээс Netscape компани хуудсны дотор байрлан хөрвөгдөх хэлийг зохиох ажлыг эхлүүлсэн. Шинэ хэлэнд тавигдаж байсан үндсэн шаардлага нь HTML хэлний боломжийг өргөжүүлж ажлын дэлгэцэнд мэдээллийн оролт гаралтыг интерактив горимд хийдэг олон тооны CGI програмуудтай ижил үйлдлийг хийх явдал байлаа. Энэ хэлний анхны хувилбар нь LiveScript гэсэн нэртэй гарчээ. Sun компаниас Java хэлийг гаргасны дараа Netscape компани Sun - тай хамтрахаар шийдсэн бөгөөд Java хэлний бичлэг болон логикийг үндэслэн LiveScript -д хийгдсэн шийдлүүдийг ашиглан Netscape броузерт ашиглагдах програмын хэлийг боловсруулахаар болсон. Эдгээр компаниудын хамтын ажиллагааны дүнд JavaScript-ийг бүтээсэн. JavaScript нь компиляц (машины кодод хөрвүүлэгддэггүй) хийгддэггүй зөвхөн броузероор хөрвүүлэлт хийгддэг бөгөөд JavaScript-ийн яг ижил кодыг броузерууд янз бүрээр хөрвүүлдэг. 1995 оны 12-р сард JavaScript-ийн анхны хувилбар гарсан. Хэлний гол онцлог нь өгөгдөлтэй ажиллах ажиллагаанд клиент талд илүү бололцоог олгосон явдал байлаа.

Хэлний боломжууд. JavaScript ба Java

JavaScript нь нэг талаас HTML хэлний хөгжлийн үргэлжлэл мэт боловч нөгөө талаас JavaScript-ийг хангалттай хүнд бодлогыг шийдэх чадалтай бүрэн хэмжээний програмчлалын хэл гэж үзэж болно. Хэл нь өөрийн бичлэгийн дүрэм ба логиктойгоос гадна хангалттай өргөн боломжтой. Гэхдээ өөрийн компилятор гэж байхгүй бөгөөд HTML хуудасны код дотор бичигдэн броузероор хөрвүүлэгдэнэ. Броузер HTML кодыг бүрэн ачаалсны дараа JavaScript-ийн код броузероос шууд хамаарна. Хэрвээ броузер JavaScript-ийг дэмждэггүй бол код шууд дэлгэцэнд текст байдлаар гарч ирдэг. Гэхдээ интернетийн ихэнх хэрэглэгчид JavaScript-ийг дэмждэг броузеруудыг ашигладаг.
JavaScript-ийн кодыг бичихдээ энгийн текст едитороор (Notepad г.м) эсвэл JavaScript-ийн кодыг бичих тусгай зориулалтын (ScriptBuilder, HomeSite г.м) програмуудыг ашиглаж болно. Хэл бүх веб програмуудын ажиллагааг үр дүнтэй нэгтгэж чаддагаараа бусад хэлнүүдээс давуу бөгөөд үйл явцыг (event) боловсруулагч нь түүнд онцгой чанарыг бий болгосон. Үүний үр дүнд веб хуудастай харьцаж байгаа хэрэглэгчийн ажиллагааг улам илүү динамик уян хатан болгох боломжийг нээж өгдөг.
JavaScript ба Java эдгээр нь хоёр өөр төрлийн програмчлалын хэлүүд.
Java бол компилятор болон туслах файлуудын тусламжтайгаар ажилладаг обьект хандалттай програмчлалын хэл. Java-гаар зохиогдсон программууд нь бүрэн хэмжээний систем эсвэл вебийн апелит байдлаар ажилладаг. Хэдийгээр апелит HTML кодод орох боловч клиентийн машинд тусдаа файл байдлаар хадгалагдаж байдаг. Харин JavaScript –ийн программ тусдаа файл байдлаар байдаггүй HTML код дотор байрлана. JavaScript –ийн програм броузераас ажиллуусан мэт харагдана. JavaScript ба Java хэлүүдийг ялгааг хүснэгтээр үзүүлбэл

JavaScript ба Java хэлүүдийг ялгаанууд

JavaScript Java
Машины код руу хөрвүүлэлт хийгдэхгүй Ажлуулахын өмнө машины код руу хөрвүүлнэ
Обьектын хэл Обьект хандалттай хэл
HTML кодод скрипт байдлаар орно HTML кодоос тусдаа жижиг програм
Хувьсагч өгөгдлийн төрлүүдийг тодорхойлдоггүй Хувьсагч өгөгдлийн төрлүүдийг заавал тодорхойлно
Динамик холболттой. Ажиллах явцдаа обьектын холбоосыг шалгадаг Статик холболттой. Компиляц хийх үед обьектын холбоосыг шалгадаг

Мэдээлэл таалагдсан бол найзуудтайгаа хуваалцаарай.

  Нээгдсэн тоо: 703 Бүртгүүлэх

Энэ хичээлд стримийг үүсгэж болдог RxJs сангийн Promise /промис/ бүтцийн талаар авч үзье. Promise үгийн орчуулгыг мэдэхгүй тул промис гээд явах нь илүү. Промис JavaScript -ын ES6 хувилбарт бий болсон асинхрон кодтой ажиллахад их эвтэйхэн бүтэц юм. RxJs нь JavaScript -ын хэрэгслүүдийг илүү сайжруулсан сан тул бид програмдаа промисоос стримийг үүсгэх боломжтой. Промисын талаарх мэдлэгээ сэргээхийн тулд index.js файлд бидэнд ямар нэгэн промис үүсгэн өгөх

function delay(ms = 1000) {
    return new Promise((resolve, reject) => {
        setTimeout(() => {
            resolve();
        }, ms);
    });
}

  Нээгдсэн тоо: 154 Нийтийн

Хичээлээр Үр дүнгийн компонент хичээлээр хийсэн компонентод динамик ажиллагааг хэрэгжүүлве. Өөрөөр хэлбэл сорилгын үр дүнг динамикаар үзүүлэх юм. Үүний тулд Quiz компонентод

const [results, setResults] = useState({})

сорилгын үр дүнгийн results төлвийг нэмэн өгье. results обьект үр дүнг {[асуултын_id]: хариултын_төлөв} хэлбэрээр агуулна. Өөрөөр хэлбэл хариултын төлөв талбарт хариулт зөв бол right буруу бол wrong утгыг агуулах юм.

  Нээгдсэн тоо: 480 Нийтийн

Програмийн кодчлолийг тусгайлан заалгаж сурдаг зүйл биш. Ямарч зүйлийг өөрөө бие даан сурах боломжтой. Энэ талаар Бие даан сурах нийтлэлийг үзээд эрэгцүүлэн бодоорой. Энэ удаад Input талбарын боловсруулалтын талаар судлая.

Өмнөх хичээлүүдэд хуудасны элементүүдэд үйл явцын сонсогчийг тавин, түүнд параметр дамжуулан хүлээн авах аргуудыг сурсан. Энэ хичээлээр Input талбарт үүссэн үйл явцыг хэрхэн боловсруулахыг судлая. Үүний тулд App компонентийн h1 гарчигийн доор input талбарыг

      <div style={divStyle}>
        <h1>
          {this.state.pageTitle}
        </h1>
        <input type="text"/>
        <button onClick={this.changeTitleHandler.bind(this, 'App өөрчлөлт')}>Гарчиг өөрчлөх</button>

оруулан өгөөд хөтөч дээрх хуудсаа харвал

  Нээгдсэн тоо: 2370 Төлбөртэй

JavaScript бол обьект хандлагатай хэл. Нөхцөл ба циклийн үйлдлүүд гээд хэлний үндсэн бүтцээс бусад бараг бүх боломжууд ямар нэгэн байдлаар обьектыг ашиглан хийгдэнэ. Зарим нэгэн тодорхой шийдлүүдийг жишээ нь HTML, XML гэх мэтийн хуудасны боловсруулалтыг хуудасны обьектын моделыг шууд ашиглах замаар хийдэг бол зарим зорилгод жишээ нь ердийн мөрийн өгөгдлүүдийг String обьектыг ашиглах гэх мэтээр. Обьект энэ бол өгөгдлийн хүнд төрөл. Гэсэн хэдий ч энэ ойлголтыг сайн ойлгохгүйгээр Javascript -ын хүч чадлыг гаргах боломжгүй. Энэ хичээлээр бид JavaScript -ын өгөгдлийн төрлийн нэг болох хэрэглэгчийн обьектын талаар авч үзнэ.

Үйл явдал /event/ тодорхой үйлдэл хийгдсэн талаар системд мэдэгддэг. Хэрвээ бид энэхүү үйлдлийг ажиглах хэрэгтэй бол яг энд…

Нээгдсэн тоо : 24

 

Манай төсөл олон хуудсуудтай болон тэдгээрийн хооронд динамикаар шилжилт хийж байгаа ч тухайн үед шилжилт хийгдсэн хуудаст тохирох…

Нээгдсэн тоо : 31

 

Зочин (Visitor) паттерн классуудыг өөрчлөхгүйгээр тэдгээрийн обьектуудын үйлдлийг тодорхойлох боломжийг олгоно. Зочин хэвийг ашиглахдаа классуудын хоёр ангилалыг тодорхойлно.…

Нээгдсэн тоо : 47

 

Лямбда-илэрхийлэл нь нэргүй аргын хураангуй бичилтийг илэрхийлнэ. Лямбда-илэрхийлэл утга буцаадаг, буцаасан утгыг өөр аргын…

Нээгдсэн тоо : 173

 

Кодийн сайжруулалт /рефакторинг/ хичээлээр програмийн кодоо react -ийн зарчимд нийцүүлэн компонентод салгасан.…

Нээгдсэн тоо : 224

 

Хадгалагч (Memento) хэв обьектын дотоод төлвийг түүний гадна гаргаж дараа нь хайрцаглалтын зарчмыг зөрчихгүйгээр обьектыг сэргээх боломжийг олгодог.

Нээгдсэн тоо : 224

 

Делегаттай нэргүй арга нягт холбоотой. Нэргүй аргуудыг делегатийн хувийг үүсгэхэд ашигладаг.
Нэргүй аргуудын тодорхойлолт delegate түлхүүр үгээр…

Нээгдсэн тоо : 258

 

Математикт харилцан урвуу тоонууд гэж бий. Ямар нэгэн тооны урвуу тоог олохдоо тухайн тоог сөрөг нэг зэрэг дэвшүүлээд…

Нээгдсэн тоо : 247

 

Төсөлд react-router-dom санг оруулан чиглүүлэгчдийг бүртгүүлэн тохируулсан Санг суулган тохируулах хичээлээр бид хуудас…

Нээгдсэн тоо : 333

 
Энэ долоо хоногт

олон гишүүнтийг үржигдхүүн болгон задал.

Нээгдсэн тоо : 813

 

тэгшитгэлийг бод.

Нээгдсэн тоо : 919

 

Тоног төхөөрөмжийн сайжруулалтын үр дүнд ажилчны хөдөлмөрийн бүтээмж жилд хоёр удаа нэг ижил хувиар дээшилжээ. Хэрвээ ажилчин нэг ижил хугацаанд өмнө нь 2500 х.н харин одоо 2809 х.н бутээгдхүүн хийдэг болсон бол хөдөлмөрийн бүтээмж өсөх бүрдээ хэдэн хувиар өссөн бэ?

Нээгдсэн тоо : 376