JavaScript – ын тухай

JavaScript –ийн зориулалт

Ямарч програм хангамжийн хөгжлийн хандлага нь аюулгүй байдлыг хангасан интерактив ажиллагаатай, ажиллахад эвтэйхэн интерфейстэй байхад оршино. Энэ нь хэрэглэгч тухайн програмыг үр дүнтэй ашиглах үндэс болохоос гадна програм боловсруулагчдын ашигт ажиллагааг өндөрсгөн улмаар өрсөлдөх чадварыг дээшлүүлнэ.
Энэ хандлага нь интернет програмчлалыг тойрч гарахгүй нь тодорхой. Сүүлийн жилүүдэд интернет програмчлал асар хурдтай хөгжиж байна. Интернетэд сайтад байрлуулсан маш их хэмжээний мэдээллийг хэрэглэгчид хүргэхэд хуудсыг үзэж байгаа хүнтэйгээ шууд харьцахгүйгээр төсөөлөхөд бэрхшээлтэй. Сайтад үзүүлж байгаа материалыг хэрэглэгчид хир зэрэг чанартай талбарлахаас тухайн сайтын үр өгөөж шууд хамаарна. HTML хэл нь статик веб хуудсыг үүсгэх боломжийг бүрдүүлдэг. Веб хуудсанд динамик байдлыг бий болгох олон технологийн нэг нь JavaScript юм.

Одоо интернетэд цэвэр статик хуудас бараг байхгүй болсон гэхэд хилсдэхгүй. Веб хуудасны статик байдал нь муу цаасан дээр жижиг шрифтээр хэвлэсэн сонин шиг л хэрэглэгчдэд хайхрамжгүй хандаж байгаагийн илрэл. Веб бүтээгдхүүнийг хэрэглэгч ашиглахад амархан, эвтэйхэн байлгахын тулд түүнийг үүсгэхдээ сүүлийн үеийн веб технологийг ашиглах хэрэгтэй. Веб технологиуд нь хэрэглэгч болон сервер талд ажиллах боломжоороо янз бүрийн хязгаарлалттай байдаг. JavaScript нь дээрх хоёр салангид технологийг нийлүүлэн маш үр дүнтэй харилцан холбоо бүхий ажиллагааг хангаж өгдөг онцгой чанартай.
Хэлийг үзэхийн өмнө энэ хэл юунд зориулагдан үүссэн, хэлийг хамгийн үр ашигтайгаар ямар зорилгод ашиглах боломжтойн талаар мэдэх хэрэгтэй.  
JavaScript нь HTML хуудсыг бүрдүүлэхэд ашигладаг програм бичдэг хэл юм. JavaScript нь статик веб хуудсанд функционал элементүүдийг нэмэхээс гадна клиент серверийн хооронд өгөгдлийг солилцох шинэ боломжуудыг нээж өгдөг.
Netscape ба Sun компаниуд JavaScript-ийг Netscape броузерт клиент талд ашиглах зорилгоор анх төлөвлөсөн боловч одоо хэлний боломж анхны төлөвлөсөн стандартын хязгаарыг аль хэдийн давсан болно. Одоогоор ихэнх өргөн дэлгэрсэн бүх броузерууд JavaScript-ийг дэмждэг.
JavaScript-ийг ашигласнаар статик HTML хуудсууд өндөр чанартай хөдөлгөөнт бүрдүүлэлт, өгөгдлийн оролт гаралтын интерактив диалог, өгөгдлийг серверт дамжуулахаас өмнө урьдчилан шалгах боломжуудаар хангагдана. JavaScript нь цорын ганц веб технологи биш. Гэхдээ түүний бусад CGI (Common Gateway Interface), Java апелит, ActiveX удирдлагын элементүүд гэх мэт веб технологуудтай зөрчилддөггүй нь түүнд илүү их хүчийг олгодог. Харин ч JavaScript програмаар эдгээр технологуудыг илүү үр ашигтай хэрэглэж болдог. JavaScript-ыг программ зохиогчид түүний клиент талын боломжоор илүү мэддэг хэдий ч хэл сервер талд CGI, Java, API програмуудтай эн тэнцүү ажиллах чадвартай.

Хэл зохиогдсон түүхээс

HTML хуудсыг интерактив горимд ажиллуулах шаардлгын үүднээс Netscape компани хуудсны дотор байрлан хөрвөгдөх хэлийг зохиох ажлыг эхлүүлсэн. Шинэ хэлэнд тавигдаж байсан үндсэн шаардлага нь HTML хэлний боломжийг өргөжүүлж ажлын дэлгэцэнд мэдээллийн оролт гаралтыг интерактив горимд хийдэг олон тооны CGI програмуудтай ижил үйлдлийг хийх явдал байлаа. Энэ хэлний анхны хувилбар нь LiveScript гэсэн нэртэй гарчээ. Sun компаниас Java хэлийг гаргасны дараа Netscape компани Sun - тай хамтрахаар шийдсэн бөгөөд Java хэлний бичлэг болон логикийг үндэслэн LiveScript -д хийгдсэн шийдлүүдийг ашиглан Netscape броузерт ашиглагдах програмын хэлийг боловсруулахаар болсон. Эдгээр компаниудын хамтын ажиллагааны дүнд JavaScript-ийг бүтээсэн. JavaScript нь компиляц (машины кодод хөрвүүлэгддэггүй) хийгддэггүй зөвхөн броузероор хөрвүүлэлт хийгддэг бөгөөд JavaScript-ийн яг ижил кодыг броузерууд янз бүрээр хөрвүүлдэг. 1995 оны 12-р сард JavaScript-ийн анхны хувилбар гарсан. Хэлний гол онцлог нь өгөгдөлтэй ажиллах ажиллагаанд клиент талд илүү бололцоог олгосон явдал байлаа.

Хэлний боломжууд. JavaScript ба Java

JavaScript нь нэг талаас HTML хэлний хөгжлийн үргэлжлэл мэт боловч нөгөө талаас JavaScript-ийг хангалттай хүнд бодлогыг шийдэх чадалтай бүрэн хэмжээний програмчлалын хэл гэж үзэж болно. Хэл нь өөрийн бичлэгийн дүрэм ба логиктойгоос гадна хангалттай өргөн боломжтой. Гэхдээ өөрийн компилятор гэж байхгүй бөгөөд HTML хуудасны код дотор бичигдэн броузероор хөрвүүлэгдэнэ. Броузер HTML кодыг бүрэн ачаалсны дараа JavaScript-ийн код броузероос шууд хамаарна. Хэрвээ броузер JavaScript-ийг дэмждэггүй бол код шууд дэлгэцэнд текст байдлаар гарч ирдэг. Гэхдээ интернетийн ихэнх хэрэглэгчид JavaScript-ийг дэмждэг броузеруудыг ашигладаг.
JavaScript-ийн кодыг бичихдээ энгийн текст едитороор (Notepad г.м) эсвэл JavaScript-ийн кодыг бичих тусгай зориулалтын (ScriptBuilder, HomeSite г.м) програмуудыг ашиглаж болно. Хэл бүх веб програмуудын ажиллагааг үр дүнтэй нэгтгэж чаддагаараа бусад хэлнүүдээс давуу бөгөөд үйл явцыг (event) боловсруулагч нь түүнд онцгой чанарыг бий болгосон. Үүний үр дүнд веб хуудастай харьцаж байгаа хэрэглэгчийн ажиллагааг улам илүү динамик уян хатан болгох боломжийг нээж өгдөг.
JavaScript ба Java эдгээр нь хоёр өөр төрлийн програмчлалын хэлүүд.
Java бол компилятор болон туслах файлуудын тусламжтайгаар ажилладаг обьект хандалттай програмчлалын хэл. Java-гаар зохиогдсон программууд нь бүрэн хэмжээний систем эсвэл вебийн апелит байдлаар ажилладаг. Хэдийгээр апелит HTML кодод орох боловч клиентийн машинд тусдаа файл байдлаар хадгалагдаж байдаг. Харин JavaScript –ийн программ тусдаа файл байдлаар байдаггүй HTML код дотор байрлана. JavaScript –ийн програм броузераас ажиллуусан мэт харагдана. JavaScript ба Java хэлүүдийг ялгааг хүснэгтээр үзүүлбэл

JavaScript ба Java хэлүүдийг ялгаанууд

JavaScript Java
Машины код руу хөрвүүлэлт хийгдэхгүй Ажлуулахын өмнө машины код руу хөрвүүлнэ
Обьектын хэл Обьект хандалттай хэл
HTML кодод скрипт байдлаар орно HTML кодоос тусдаа жижиг програм
Хувьсагч өгөгдлийн төрлүүдийг тодорхойлдоггүй Хувьсагч өгөгдлийн төрлүүдийг заавал тодорхойлно
Динамик холболттой. Ажиллах явцдаа обьектын холбоосыг шалгадаг Статик холболттой. Компиляц хийх үед обьектын холбоосыг шалгадаг

Мэдээлэл таалагдсан бол найзуудтайгаа хуваалцаарай.

  Нээгдсэн тоо: 887 Нийтийн

RxJs сангийн алдаа боловруулалтын талаар хичээлд авч үзье. Сервертэй ажиллах үеийн ямар нэгэн алдаанаас үүдэн хэрэглэгч талын код ажиллахгүй болох тохиолдол ихээр гардаг тул ийм үед алдааг барин боловсруулалт хийх зайлшгүй шаардлага гардаг. Алдааны боловруулалтыг дараах

Rx.Observable.throw(new Error('Алдаа гарлаа'))
    .subscribe((x) => {
        console.log(x);
    });

энгийн жишээн дээр харцгаая.

  Нээгдсэн тоо: 1085 Төлбөртэй

Vuejs фреймворкт роутингийг /чиглүүлэгч/ хийдэг vue router пакетыг vue-router -ийг суулгах хичээлээр төсөлдөө нэмэн суулгасан. Одоо хэрэглэгчийн сонгосон хаягаас хамааран дэлгэц дээр үзүүлэх хуудсуудыг бэлтгэх хэрэгтэй. Иймээс төслийн src хавтаст pages хавтасыг үүсгээд түүнд роутерийн утгаас хамааран үзүүлэх хуудас буюу компонентуудыг үүсгэн өгье. pages хавтаст

<template>
  <h1>Home page</h1>
</template>

<script>
export default {
    
}
</script>

<style scoped>

</style>

кодтой Home.vue

  Нээгдсэн тоо: 2531 Бүртгүүлэх

Массив гэдэгт компьютерын санах ойд байгаа нэг төрлийн өгөгдлүүдийн цуглуулгыг ойлгож болно. Массивыг ашигласнаар нэг нэрээр компьютерын санах ойн хаягт хандаж болно. Массивын элемент руу хандахдаа индексийг ашиглана. Ингэхдээ элементүүдийн дугаарлалтыг тэгээс эхэлнэ. Элементийн дугаар нь түүний индекс болох ба нийт элементийн тоо нь массивын хэмжээ байна. Массивыг зарлахдаа дөрвөлжин хаалтыг ашиглаж хаалтанд массивын элементүүдийг таслалаар тусгаарлан бичнэ. Жишээ нь

  var a;
  a=[3, 5, 8];

  Нээгдсэн тоо: 825 Төлбөртэй

Сүүлийн жилүүдэд javascript сангуудын хөгжлөөр интернет програмчлалд хувьсгал гарч байгаа гэж хэлэхэд болно. Учир нь javascript хэлийг бүх хөтөч ойлгодог учраас хэрэглэгч талын ажиллагааг динамик болгон сервер талын ажиллагааны ачааллыг бууруулахад чухал үүрэг гүйцэтгэснээр SPA буюу нэг хуудаст програмыг зохиох боломжийг нээсэн. Javascript сангуудын нэг болох Vuejs сангийн тухай хичээлийг сайтад цувралаар нийтэлж байгаа билээ. Хичээлүүдийг бүгдийг Vue фреймворкийн үндсэн ойлголтууд багцаас үзэхийг зөвлөе.

Хүүхэд компонент хоорондын холбоо хичээлд төслийн компонентуудад зохих өөрчлөлтүүдийг оруулаад програмын ажиллагааг шалган үзэхэд Тоолуурыг нэмэгдүүлэх товчийг дарахад тоолуурын утга нэмэгдэхгүй байсан шалтгааныг танд үлдээсэн билээ. Товч ажиллахгүй байсан шалтгаан энгийн. Та Доод шатны /хүүхэд/ компонентоос параметр дамжуулах хичээлийн материалыг сайн ойлгосон бол учрыг маш хурдан олно. Товч ажиллахгүй байсан шалтгаан гэвэл Car компонентийн updateCounter аргаас үүсгэсэн counterUpdated үйл явцын сонсогчийг App компонентод тавин өгөөгүйтэй холбоотой. Тэгвэл үйл явцын сонсогчийг App компонентийн хэвд Car компонентийг оруулан ирэх app-car тегд

<template>
  <div>
    <h1>Эцэг: {{ carName }}</h1>
    <app-counter :counter="counter"></app-counter>
    <app-car
      :carName="carName"
      :carYear="carYear"
      :counter="counter"
      :changeFunc="changeCarName"
      @nameChanged = "carName = $event"
      @counterUpdated = "counter = counter + $event"     
    ></app-car>  
  </div>
</template>

@counterUpdated = "counter = counter + $event" гэж тавин өгөөд програмыг ажлуулан шалгавал

бүгд хэвийн ажиллана. App компонентийн хувьд Car, Counter компонентууд хоёулаа хүүхэд компонентууд ч Car компонентоос Counter компонентод хандан өөрчлөлт хийж байгаа. Энэ нь Доод шатны /хүүхэд/ компонентоос параметр дамжуулах механизмтай бараг төстэй ажиллахын дээр кодод үйл явцын сонсогч, нэг ижил параметрүүдийг дамжуулах, эцэг компонентоор дамжин харьцах гээд нилээд их логикийг оруулан өгч байгааг та ажигласан байх. Цөөн компонентууд оролцсон жижигхэн програмын хувьд аргачлал бүрэн боломжийн боловч компонентуудын тоо олшрон компонентууд нэгийгээ агуулах түвшин гүн болож ирэхэд эцэг компонентоор дамжуулан удирдахад хүнд болж ирнэ.

Зочин (Visitor) паттерн классуудыг өөрчлөхгүйгээр тэдгээрийн обьектуудын үйлдлийг тодорхойлох боломжийг олгоно. Зочин хэвийг ашиглахдаа классуудын хоёр ангилалыг тодорхойлно.…

Нээгдсэн тоо : 30

 

Лямбда-илэрхийлэл нь нэргүй аргын хураангуй бичилтийг илэрхийлнэ. Лямбда-илэрхийлэл утга буцаадаг, буцаасан утгыг өөр аргын…

Нээгдсэн тоо : 160

 

Кодийн сайжруулалт /рефакторинг/ хичээлээр програмийн кодоо react -ийн зарчимд нийцүүлэн компонентод салгасан.…

Нээгдсэн тоо : 218

 

Хадгалагч (Memento) хэв обьектын дотоод төлвийг түүний гадна гаргаж дараа нь хайрцаглалтын зарчмыг зөрчихгүйгээр обьектыг сэргээх боломжийг олгодог.

Нээгдсэн тоо : 215

 

Делегаттай нэргүй арга нягт холбоотой. Нэргүй аргуудыг делегатийн хувийг үүсгэхэд ашигладаг.
Нэргүй аргуудын тодорхойлолт delegate түлхүүр үгээр…

Нээгдсэн тоо : 245

 

Математикт харилцан урвуу тоонууд гэж бий. Ямар нэгэн тооны урвуу тоог олохдоо тухайн тоог сөрөг нэг зэрэг дэвшүүлээд…

Нээгдсэн тоо : 240

 

Төсөлд react-router-dom санг оруулан чиглүүлэгчдийг бүртгүүлэн тохируулсан Санг суулган тохируулах хичээлээр бид хуудас…

Нээгдсэн тоо : 322

 

Хуваах нь нэг тоо нөгөө тоонд хэдэн удаа агуулагдаж буй тодорхойлох арифметикийн үйлдэл.
Хуваалтыг нэг бус удаа…

Нээгдсэн тоо : 249

 

Зуучлагч (Mediator) нь олон тооны обьектууд бие биетэйгээ холбоос үүсгэхгүйгээр харилцан ажиллах боломжийг хангах загварчлалын хэв юм. Ингэснээр…

Нээгдсэн тоо : 246

 
Энэ долоо хоногт

илэрхийллийг хялбарчил.

Нээгдсэн тоо : 1354

 

Паралелграмын AB, CD диагналуудын огтлолцлын цэг O бол векторуудын нийлбэрийг ол.

Нээгдсэн тоо : 1515

 

тэгшитгэлийг бод.

Нээгдсэн тоо : 2385