Шатрын өрөг хэн нэгний хожлоор дандаа дуусдаггүй. Өрсөлдөгчдийн хэн ч хожил авч чадалгүй дуусах тохиолдол их байдаг. Үүнийг тэнцэх буюу манайхны дунд өргөн тархсан хэллэгээр "ничья" гэнэ. Тэнцээний хамгийн энгийн жишээ бол хоёр тал бүх шатруудаа идэлцэж дуусаад хөлөг дээр хоёр ноён үлдэх юм. Шатрын дүрмээр ноёнгууд нэг нэгдээ шууд тулж болохгүй учраас хэн нэг нь хожих боломжгүй. Ийм өрөгийг цааш үргэлжлүүлэх нь утгагүй зүйл тул өргийг тэнцээгээр дууссан гэж үздэг. Тэмцээнд оролцож байгаа шатарчид тэнцвэл тэдэнд 0,5 оноо өгдөг.
Дээрх тохиолдолоос гадна аль нэг тал нь хүчний илүү боловч ганц ноёнг маданд оруулах боломжгүй тохиолдолууд байдаг. Үүнд

1.e4 c6 нүүдлээр эхлэх хагас нээлттэй гарааг Английн Горацио Каро, Австрийн Маркус Канн нарын шатарчдын нэрүүдээр нэрлэсэн. Гарааг анхлан Австрийн шатарчин боловсруулсан бөгөөд харин 1886 онд Английн шатарчин гарааны дэлгэрэнгүй судалгааг хийн нийтлүүлсэн байдаг. Каро - Канний хамгаалалтын том мэрэгжилтнүүдийн нэг бол дэлхийн 12 дахь аварга Анатолий Карпов юм.

Шатрын гараануудыг судлан мэдснээр таны тоглолтын ур чадвар мэдэгдхүйц дээшлэнэ гэдэгт итгээрэй. Өөрийгөө хөгжүүлэх, төлөвших, сэтгэн бодох чадвараа дээшлүүлэхэд шатар онцгой ач холбогдолтой гэдэгтэй хэн ч маргахгүй болов уу. Манай улс нилээд хэдэн жилийн өмнө шатрыг сургуулийн програмд оруулах тухай ярьж байсан ч өнөөг хүртэл оруулаагүй л байна. Шатрыг сургуулийн програмд оруулаад байх бараг шаардлагагүй гэж би үздэг. Яагаад гэвэл шатарыг сурахад онцын хүндрэлгүй хүүхдүүд хүмүүсийн тоглохыг харж байгаад л сурдаг энгийн тоглоом. Харин шатарт амжилт үзүүлэн мастеруудын хэмжээнд хүрч тоглохын тухайд үүнийг ЕБС-ийн хэмжээнд зааж сургах боломжгүй зүйл. Бүх хүмүүс мастеруудын түвшинд тоглох ч боломж бололцоогүй. Гэхдээ хүн бүр шатар тоглодог байвал амьдралд чухал нэмэртэй гэдэгт эргэлзэх хэрэггүй. Иймээс хүн төрөлхтөн эрт дээр үеэс бодон олж хөгжүүлсэн энэхүү гайхамшигт тоглоомыг /спорт/ өөрөө болон үр хүүхэддээ заавал заан сургаарай.

Танд амжилт хүсье.

Нотгүйгээр хөгжимчин юу ч хийж чадахгүйн адилаар шатарчдад шатрын тэмдэглэгээ зайлшгүй хэрэгтэй байдаг. Шатарын ном унших өргийг бичихэд энэхүү тэмдэглэгээ хэрэгтэй. Нэг ч шатар сонирхогч сургалтын гарын авлагагүйгээр өөрийн ур чадварыг дээшлүүлэх боломжгүй. Сургалтын материалуудаас өөрийн алдааг олох, өнгөрсөн болон орчин үеийн мастеруудын тоглолтууд, практикт тохиолдсон сургамжтай жишээнүүдээс суралцана. Сургалтын ном байхгүй байсан бол туршлага сууж эхлэн суралцагчаас мастер болох зам асар урт байх нь ойлгомжтой.
Шатрын хөлөг дээрх шатруудын байрлал, тоглолтын явцыг тэмдэглэх тусгай систем нь шатарчдын үнэлж барашгүй туслах болдог ба түүнийг шатрын бичилт гэнэ.

Хоёр морины хамгаалалт 1. e2-e4 e7-e5 2. Мg1-f3 Мb8-c6 3. Тf1-c4 Мg8-f6 нүүдлүүдээр эхэлдэг. Гарааны анхны анализ 16-р зууны үеийн Полериогийн гар бичмэлүүдэд байдаг. Гараа хоёр талд олон тооны боломжуудыг өгдөг учраас өнөө үед ч гроссмейстерүүдийн тоглолтуудад багагүй ашиглагддаг. Гарааг П. Морфи, В. Стейниц, А. Алехин зэрэг шатарчид амжилттай хэрэглэж байсны дээр Михаил Чигорин гарааны онолд их хувь нэмрийг оруулсан.  
Хоёр морины хамгаалалтад хар эхний нүүдлүүдээр санаачлагыг авахыг эрмэлздэг. Ихэнх тохиолдолд харилцан нарийн төвөгтэй байрлал үүсдэг. Гарааны судалгаанд эрт үеийн болоод өнөөгийн мастеруудын олон бүтээл зориулагдсан. Зарим нэгэн хувилбарт 20-25 нүүдэл хүртэл боловсруулагдсан байдаг.