Шатар олон жилийн түүхтэй бараг хүн бүр тоглон сонирхдог тоглоом. Шатрыг мэрэгжлийн түвшинд сурах өөрөө нилээд хүч хөдөлмөр, хөрөнгө мөнгө зарсан нүсэр ажил. Харин шатрыг боломжийн хэмжээнд сонирхогчдын дундаас дээш түвшинд тоглож сурах бол тухайн хүнээс л хамаарна. Энд ямар нэгэн курс, дамжаанд сураад байх шаардлагагүй өөрөө багахан хичээл зүтгэл гаргахад хангалттай. Шатрыг их тоглосноор сайн болно гэж зарим хүмүүс үздэг ч шатрын гарааны онол, тоглолтын үндсэн зарчмуудыг судлан ойлгохгүйгээр их тогловол ур чадварын хувьд тийм ч ахиц гарахгүй хий цаг үрсэн ажил болно гэдгийг санаарай.

Та шатар сонирхдог бол сайтын шатрын хичээлүүд болон гараануудын багц хичээлүүдийг анхааралтай үзэж судлахыг зөвлөе.

Хичээлээр хагас хаалттай төрөлд ордог Голланд хамгаалалтын талаар авч үзье. Гараа г Голландийн шатарч Элиаса Стейн (Elias Stein) 1789 онд нийтэд танилцуулсан. Хамгаалалтын Стаунтоний гамбит, Ильин-Женевскийн систем, "Чулуун хана" хувилбарууд хамгийн ихээр тархсан. Сүүлийн жилүүдэд голланд хамгаалалт болон хуучин энэтхэг хамгаалалтын санаанд суурилсан Ленинградийн системийг өргөнөөр хэрэглэх болсон.
Орчин үеийн тэмуээнүүдэд гарааг төдийлөн хэрэглээд байдаггүй.

Жич: Ямарваа зүйлийг сурая гэвэл эхлээд онолын суурь мэдлэгтэй болохгүй бол та нэг сайн үр дүнд хүрэхгүй. Иймээс шатрын гарааны хичээлүүдийг сайтар судлахыг зөвлөе.

Их мастерууд өргөнөөр ашигладаг гараануудын нэг бол Испани өрөг. Шатар сайн тоглож сурахын тулд онолын мэдлэгээс гадна практик буюу шатар тоглох их үүрэгтэй. Үүний зэрэгцээ мастерууд гараануудаар хэрхэн тоглож байсан өргүүдийг судлах хэрэгтэй. Ингэснээр тухайн гараагаар хэрхэн тоглох дадлагыг эзэмших маш сайн талтай. Тоглолтын явц, хийглэж байгаа нүүдлүүдийн учрыг сайн ойлгон материалыг бүрэн дүүрэн ойлгож авахыг эрмэлзээрэй. Мастеруудын өрөгт хийгдэж байгаа нүүдлүүдэд сул нүүдэл байхаас буруу буюу алдаатай нүүүдлүүд бараг байдаггүй тул зарим нүүдлийн утгыг ойлгоход хүндхэн байж болох ч дахин үзэн судлан ойлгон аваарай.

Сайтын зарим материалуудыг үзэхийн тулд та тусгай эрхтэй хэрэглэгч байх ёстойг сануулъя. Өөрийгөө хөгжүүлэхэд та багахан хэмжээний төлбөрөөс зайлсхийх хэрэггүй болов уу. Хүн өөрийгөө дайчлан суралцаж чаддаг болсны дараа л жинхэнэ сурах үйлс эхэлдэг гэдгийг ойлгоорой. Бие даан судалж сураагүй хүн олигтой мэдлэгтэй болно гэдэг юу л бол. Энэхүү хоосон зайг нөхөхөд сайтын зорилго оршиж байгаа болно.

Хуучин энэтхэг хамгаалалтад хар цагааны хүүний төвд бод хүүний дарамтыг зохион байгуулах зорилгоор тэдэнд төвийг тавин өгдөг. Хар тоглолтыг тэнцвэржүүлэхийн төлөө бус харин сөрөг тоглолтын эрэлд зорьдогоороо бусад олон гараануудаас ялгаатай. Гарааны олон хувилбаруудын нэг болох цагааны 7. O-O нүүдлийн хариуд хар 7... Мc6 хариулж болох сонгодог системийн Б хувилбарын талаар авч үзье. Хар 7. O-O ны хариуд 7... Мbd7 гэж хариулахыг Сонгодог системийн А хувилбар хичээлээс үзээрэй.