Тодорхой интегралыг математик, физик, механик, астроном зэрэг олон салбарт ашигладаг. Бид энд зөвхөн хоёр жишээ авч үзье.
Эргэлдэх биеийн эзэлхүүн
OX тэнхлэг, x=a, x=b шулуунууд, f(x) функцын графикаар хязгаарлагдсан муруй шугаман трапецыг OX тэнхлэгийг тойруулан эргүүлэхэд гарах биетийг авч үзье. /Зур. 10/
Эргэлдэх биеийн эзэлхүүн V нь
тэнцүү.
Хувьсах хүчний ажил
OX тэнхлэгийн дагуу хөдлөх материаллаг цэгийг авч үзье. Цэг нь x тэнхлэг дээрх байрлалаасаа хамаарч f хүчээр хөдөлнө. Өөрөөр хэлбэл хүч нь x-ээс хамаарсан функц. Тэгвэл материаллаг цэгийг x=a байрлалаас x=b байрлалд шилжүүлэх ажил A нь
гэсэн томьёогоор тодорхойлогдоно.
Жишээ
x=0, x=3 шугамуудаар хязгаарлагдасан y=x+1 шулуун OX тэнхлэгийг тойрон эргэлдэхэд гарах огтлогдсон конусын эзэлхүүнийг ол.
Бодолт
Дээр өгөгдсөн томьёогоор
болно.
- хажуу гадаргуун талбай; P - бүтэн гадаргуу; h - өндөр; a, b, c - тэгш өнцөгт паралелпепидын хэмжээсүүд; A - зөв ба зөв зүсэгдсэн пирамидийн апофем; L - конусын бүрдүүлэгч; p - периметр эсвэл суурийн тойргийн урт; r - суурийн радиус; d - суурийн диаметр; R - шаарын радиус; D - шаарын диаметр; 1 ба 2 индексүүд нь зүсэгдсэн призм ба пирамидийн радиус, диаметр, периметр, дээд доод сууриудтай холбоотой.