[Event "Хуучин энэтхэг хамгаалалт. Земишийн систем."] 1. d4 Nf6 2. c4 g6 3. Nc3 Bg7 4. e4 d6 ({хар Земишийн системээс зайлсхээр тооцсон Шофманий гамбитын санаа сонирхолтой.} 4... O-O {гээд} 5. f3 {-д} ({цагаан үнэхээр Земишийн системээр тоглохыг хүсвэл} 5. Be3 {гэж хариулах хэрэгтэй.}) 5... c5 6. dxc5 b6!? 7. cxb6 ({эсхүл} 7. Be3 bxc5 8. Bxc5 Nc6 9. Bd3 Qa5 10. Be3 Rb8) 7... Qxb6 {гээд хар сөрөг тоглолтыг авна.}) 5. f3 {нүүдэл цагааны төвийг бэхжүүлэх бөгөөд Земишийн системийг тодорхойлдог.} O-O (5... c6 6. Be3 a6 7. Qd2 b5 8. O-O-O ({гоё нь} 8. Bd3 O-O 9. Rc1 Nbd7 10. Nge2 {Петросян - Глигорич (1972) нарын өрөгт} e5 {гэж хариулсан ч} 11. d5 b4 12. Nd1 c5 13. g4! {-ийн дараагаар цагаан тогтвортой давууг авсан.}) 8... Qa5 9. Kb1 Nbd7 10. Bh6 Bxh6 11. Qxh6 e5 {гээд тэнцүүхэн боломжтой.}) 6. Be3 (6. Bg5 {үргэлжлэл e7-e5 нүүдэлд саадтай ч нөгөө талаар төвд цохилт хийлгэдэг.} c5! (6... e5?? {гэвэл} 7. dxe5 dxe5 8. Qxd8 Rxd8 9. Nd5) (6... Nc6 {нүүдэл бие даасан утгагүй бөгөөд голдуу} 7. Qd2 a6 8. Nge2 Rb8 9. h4 h5 10. Bh6 {хувилбарт шилждэг.}) 7. d5 e6 8. Qd2 exd5 9. cxd5 {-ын дараагаар тоглолт "Модерн - Бенони" системд шилжинэ.} (9. Nxd5 Be6 10. Ne2 Nc6 11. Nec3 Bxd5 12. Nxd5 h6! 13. Nxf6+ (13. Bxh6? Nxd5!) 13... Bxf6 14. Bxh6 Bxb2 {гээд тэнцүүхэн. (Юсупов - Торре, 1982)}) 9... a6 10. a4 h6! 11. Be3 (11. Bxh6? Nxd5!) 11... Re8 12. Nge2 Nbd7 {гээд хар хангалттай сөрөг тоглолттой.} 13. Nc1 {-д} ({эсхүл} 13. Ng3 h5! {гэнэ. Новиков - Логинов (1984) нарын өрөгт} 14. Be2 h4 15. Nf1 Nh7 16. Bf2 Ne5 17. Ne3 Qg5 18. O-O f5! {гээд хар санаачлагыг авсан.}) 13... h5! {гэж хариулна.}) 6... e5 {хард үүнээс гадна хэдэн өөр үргэлжлэл байдаг.} (6... Nbd7 7. Qd2 ({эсхүл} 7. Bd3 c5 8. Nge2 cxd4 9. Nxd4 (9. Bxd4!) 9... e6 10. O-O d5 11. exd5 exd5 12. Bf2 {гээд цагаан багахан давуутай. (Разуваев - Лернер, 1987)}) 7... c5 8. d5 Ne5! {Белявский - Нанн (1985) нарын өрөгт цагаан} 9. h3? ({оновчтой нь} 9. Bg5) 9... Nh5 10. Bf2 f5! {гэж сайнгүй тоглон хүчтэй дайралтад өртсөн.} 11. exf5 Rxf5! 12. g4 Rxf3 13. gxh5 Qf8) (6... b6 7. Bd3 a6 (7... c5 {нь} 8. e5 {гээд цагаан чанар хожих учраас алдаатай.}) (7... Bb7 {гэвэл цагаан орон зайн тогтвортой давууг авна. Жишээ нь} 8. Nge2 c5 9. d5 e6 10. Bg5 Nbd7 11. f4 a6 12. a4 Qc7 13. h3 exd5 14. exd5) 8. Nge2 (8. Qd2 c5 9. d5 e6 10. dxe6 Bxe6 11. Bh6 {хувилбар хард аюултай. Цагаан дайрах боломжтой. (Сабо - Найдорф, 1962)}) 8... c5 9. e5 (9. O-O Nc6 10. d5 Ne5 {-ын дараа хар сайн тоглолттой.}) ({эсхүл} 9. d5 e6 10. O-O exd5 11. exd5 Nbd7 12. Ng3 Re8 {гээд хар сайн тоглолттой.}) 9... Nfd7 10. exd6 cxd4 11. Nxd4 ({хүчтэй нь} 11. dxe7 Qxe7 12. Nd5 Qd6 13. Bxd4 {Белявский - Хеллерс, 1988}) 11... Nc5 12. dxe7 Qxe7 13. Nd5 Qe5 14. f4 Qd6 {хүүний төлөөст хар бодны идэвхитэй тоглолттой. Дорфман - Рашковский (1981) нарын өрөг} 15. O-O Re8 16. Bf2 Bb7 17. Rc1 Nbd7 18. b4 Nxd3 19. Qxd3 b5! {гэж үргэлжлэн хар давууг авсан.}) (6... c6 {эрсдэлтэй үргэлжлэл. Энд хар цагааны төвийг b7-b5 нүүдлээр эвдэх санаатай.} 7. Qd2 a6 8. O-O-O b5 9. h4 bxc4 10. Bxc4 {Спасский - Эванс (1962) нарын өрөгт цагаан} d5 11. Bb3 dxe4 12. h5! exf3 13. hxg6 hxg6 14. Bh6 fxg2 15. Rh4 Ng4 16. Bxg7 Kxg7 17. Qxg2 Nh6 18. Nf3 {-ийн дараагаар хүчтэй дайралтыг авсан.}) (6... a6 {уян үргэлжлэл.} 7. Bd3 {-ын дараагаар} ({оновчтой нь} 7. Qd2 {юм. Хар} b6 ({эсхүл} 7... Nbd7 {гэж тоглож болно.}) ({Гэхдээ} 7... Nc6! {гэж тоглох нь илүү.}) ) 7... c5!? {хүү хаях боломжтой. Жишээ нь} 8. dxc5 dxc5 9. Bxc5 Nc6 10. Nge2 Nd7 11. Bf2 Nde5 {гээд хар ширүүн санаачлагатай. (Белявский - Каспаров, 1983)}) (6... Nc6 {хар e7-e5 -ийн дараагаар өөрийн морийг d4 оруулан бэрсний жигүүрийн сөрөг тоглолттой холбох санаатай. Цааш} 7. Nge2 Rb8 8. Qd2 ({Бондаревский - Тайманов (1961) нарын өрөгт} 8. d5 Ne5 9. Nd4 c5! 10. dxc6 bxc6 11. Be2 d5! {-ын дараагаар хар санаачлагыг авсан.}) (8. Nc1 {нүүдэл} e5! 9. d5 Nd4 10. Nb3 c5 {-аас болоод яарсан хэрэг болно.}) 8... a6 {-гийн дараа цагаан хэдэн хувилбараас сонгож болно.} 9. a3 (9. h4 h5! 10. O-O-O (10. Nd5!?) 10... b5 11. Bh6 ({эсхүл} 11. Nf4 bxc4 12. Bxc4 e5 13. dxe5 Nxe5 14. Bb3 Qe8! 15. Kb1 a5 {харилцан хурц тоглолттой. Хар дутахааргүй боломжтой. (Дыдышко - Гельфанд, 1986)}) 11... e5! {гээд хар сайхан сөрөг тоглолттой. (Местел - Гуфельд, 1986)}) (9. O-O-O b5 10. h4 {хувилбар анхдагч тоглолтод хүргэнэ.}) (9. Bh6 {-д Болевлавскийн зөвлөмжөөр} b5 10. h4 e5! {гэж хариулах нь сайн.}) (9. Nc1 {илүү тайван тоглолтод хүргэнэ.} e5 10. d5 ({эсхүл} 10. Nb3 exd4 11. Nxd4 Ne5 12. Be2 c5!? 13. Nc2 Be6 14. b3 Qa5 15. O-O b5 {гээд хард асуудалгүй. (Белявский - Гуфельд, 1979)}) 10... Nd4 11. N1e2 (11. Nb3 {-д} Nxb3 12. axb3 Nh5 ({эсхүл} 12... c5 13. b4 cxb4 14. Na4 b5 15. cxb5 axb5 16. Qxb4 Nh5 {гэх боломжтой.})) 11... c5 12. dxc6 Nxc6 13. Rd1 Be6 14. Nd5 b5 {хар дахиад л сайн тоглолттой. (Полгар - Гуфельд, 1988)}) 9... Bd7 10. b4 b5! 11. e5 e6 {ихээхэн нарийн төвөгтэй. (Лев - Гельфанд, 1987)}) ({байрлалын хүүний хаяа} 6... c5!? {сонирхолтой тоглолтод хүргэнэ.} 7. dxc5 dxc5 8. Qxd8 Rxd8 9. Bxc5 Nc6 {-гийн дараачаар эгзэгтэй байрлал үүснэ. Одоо} 10. Nd5 {-д} (10. Rd1 Nd7 11. Ba3 b6 12. Nge2 Bb7 13. Nd5 Nde5 14. Nc1 e6! 15. Ne7+ Nxe7 16. Bxe7 Rxd1+ 17. Kxd1 Re8 18. Bg5 f5! {-ын дараагаар хар давууг олсон. (Арланди - Халифман, 1986)}) (10. Ba3 b6 (10... a5!?) 11. Nge2 e6 12. Rd1 Nd71 {хувилбар боломжтой. (Бреннинкмайер - Гельфанд, 1987)}) 10... Nd7! {гэнэ.} 11. Nxe7+ Nxe7 12. Bxe7 Bxb2! {үргэлжлэл аюулгүй.}) 7. d5 {Земишийн системийн үндсэн санаа нь c4-d5-e4 хүүнүүдийн хүчтэй жадны халхавчаар хөлөлгөөг хурдан дуусгаад хол сэлгээний дараагаар g, h хүүнүүдээр ноёнгийн жигүүрээр дайрахад оршдог. Нүүдлийн дараачаар хард харилцан хурц тэмцэлд хүргэх хэдэн үргэлжлэлээс сонгох эгзэгтэй байрлал үүснэ.} ({өөр сайн үргэлжлэл бол} 7. Nge2 {бөгөөд үүний дараагаар Пирцийн шилжилт байх боломжтой.} exd4 ({7. Мge2 -д} 7... c6 {гэж ч хариулдаг. Үүний дараа цагаан} 8. Qd2 {гэж тоглож болно. Хэрвээ} exd4 ({хар} 8... Nbd7 {гэх нь илүү.} 9. O-O-O a6 10. Kb1 b5 11. Nc1 Re8 {Болеславский.} (11... exd4!? 12. Bxd4 Re8 {хувилбар ч байх боломжтой. (Мешков - Петрушин, 1980)})) 9. Bxd4 {гэнэ.}) ({1937 онд Панов} 7... Nc6 8. d5 (8. Qd2 {хүчтэй. 1931 онд Ботвинник - Алаторцевийн эсрэг} Nd7 9. d5 Ne7 10. g3! {Ботвинникийнхээр сайн.} ({илүү орчин үеийн} 10. g4! f5 11. g5! {төлөвлөгөө муугүй.}){аль ч тохиолдолд e7 морийг хаана.}) 8... Ne7 9. Qd2 c5! 10. dxc6 ({хэрвээ 9... c5 -д цагаан} 10. O-O-O {гэж хариулбал хар a7-a6, b7-b5 нүүдлүүдээр сөрөг дайралтыг эхлүүлнэ.}) 10... bxc6 11. O-O-O d5 12. cxd5 cxd5 13. exd5 ({эсхүл} 13. Nxd5 Nfxd5 14. exd5 Bb7 15. Nc3 Qa5 {хүүний оронд сөрөг дайралттай.}) 13... Bb7 14. Bc5 Re8 {системийг санал болгосон.}) 8. Nxd4 c6 {d6-d5 -ын бэлтгэл. Гэхдээ ийм шулуун арга хард сайн зүйлийг авчрахгүй.} 9. Qd2 d5?! ({эсхүл} 9... Re8 10. Be2 d5 11. exd5 cxd5 12. O-O dxc4 13. Rad1 (13. Bxc4 {-ийн дараагаар} Rxe3? 14. Qxe3 Ng4 15. Bxf7+! Kh8 16. Ne6 {комбинац орохгүй.}) 13... a6 14. Bxc4 b5 15. Bb3 Bb7 16. Bh6! {Савон - Геллер, 1969}) 10. cxd5 cxd5 11. e5 Ne8 12. f4 f6 13. Bb5! {цагааны давууг бататгах Бронштейний хүчтэй нүүдэл.} fxe5 14. fxe5 Bxe5 15. Nf3 Bg7 16. Qxd5+) (7. Bd3 {нь} Ng4! {-өөс болоод алдаатай.}) 7... Ng4 (7... Nh5 8. Qd2 (8. g4 {гэвэл} Nf4) 8... f5 ({Карпов - Каспаров (1990 оны дэлхийн аваргын тэмцээний 23 дахь өрөгт) Каспаров} 8... Qh4+ 9. g3 Qe7!? ({Бэрсний хаяа тоглолтыг тэнцвэржүүлэхэд хангалтгүй.} 9... Nxg3 10. Qf2 Nxf1 11. Qxh4 Nxe3 12. Ke2 Nxc4 13. Rc1! Na6 14. Nd1 Nb6 15. Nh3 Bd7 16. Ne3 f6 17. Nf2 Nc8 18. Nd3 c5 19. Qg3 Bh6 20. h4 {Левитт - Мартин, 1989}) {-гийн дараа Карпов оновчтой тоглолтоор харыг амаргүй ирээдүй хүлээж байгааг харуулсан.} 10. O-O-O f5 11. exf5 gxf5 12. Nh3! Na6 13. Rg1 Nf6 14. Nf2 Kh8 15. Be2 Bd7 16. Bg5 Nc5 17. g4!) 9. O-O-O Nd7 (9... a6 10. Bd3 c5!? 11. dxc6 Nxc6 12. Nd5 Be6 13. Bb6 Qd7 14. Ne2 {-ын дараа Карпов - Каспаров (дэлхийн аваргын тэмцээн 1990) нарын өрөгт цагаан зарим нэг давууг авсан.}) 10. Bd3 fxe4 11. Nxe4 Nf4 12. Bc2 Nf6 13. Nc3 b5! 14. Nxb5 ({эсхүл} 14. cxb5 a6) 14... Ba6 15. Na3 Rb8 {гээд хүүний хаяагаар хар санаачлагатай. (Корчной - Штейн, 1965)}) (7... c5 8. Qd2 (8. Bd3 {сул} Nh5 9. Nge2 f5 10. exf5 gxf5 11. Qc2 e4! 12. fxe4 f4 {хар дайралтын төлөө хүү хаясан. (Котов - Глигорич, 1953)}) (8. g4! Ne8 9. h4 f5 10. gxf5! gxf5 11. exf5! {маш хүчтэй.} (11... Bxf5 {гэвэл} 12. Bd3! {Таль - Болеславский, 1958}) 11... Bf6 {гэвэл} 12. Ne4 Bxf5 13. Ne2 Ng7 14.N2c3 Na6 15. Qd2 {гээд цагаан давуутай.}) 8... Ne8 9. Bd3 f5 10. exf5 gxf5 11. Nge2 {гээд цагаан сайн тоглолттой.}) (7... c6 {хамгийн тархсан үргэлжлэл.} 8. Qd2 ({Полугаевскийн практикт оруулсан} 8. Bd3 {хувилбар хамгийн өргөн. Цагаан богино талдаа сэлгээ хийгээд шугам нээгдсэнг ашиглан бэрсний жигүүрээр тоглохоор төлөвлөсөн.} cxd5 ({ихэнх үргэлжлэлд цагаан давуутай болдог ч орчин үеийн гамбитийн} 8... b5!? {хувилбар нилээд сонирхолтой. Хаяанаас татгалзах нь цагаанд юуг ч өгдөггүй.} 9. dxc6 ({зарчмын} 9. cxb5 cxd5 10. exd5 {үргэлжлэл Тимман - Каспаров (1988) нарын өрөгт тохиолдсон. Цааш} e4! 11. Nxe4 (11. Bc2 Re8 12. fxe4 Nxe4 13. Nxe4 Bf5 {тодорхойгүй байрлалтай. (Ван дер Стеррен - Схеерен, 1980)}) 11... Nxd5 12. Bg5 Qa5+ 13. Qd2 Qxd2+ 14. Bxd2 Bxb2 {гээд хар айх зүйлгүй.}) 9... bxc4 10. Bxc4 Nxc6 {гээд цааш Тc8-e6 нь хард сайн байрлалыг өгнө. (Кнаак - Геллер, 1974)}) 9. cxd5 Nh5 (9... Na6 10. Nge2 Bd7 {үргэлжлэл байж болох ч цагааны боломж илүү.}) 10. Nge2 f5 11. exf5 gxf5 12. O-O Nd7 13. Rc1! ({эсхүл} 13. Kh1! Kh8 14. Rc1 Ndf6 15. Qb3! {Фурман - Глигорич, 1977}) 13... a6 14. Kh1 Ndf6 15. Bg5 {Панов -Крогиус, 1975}) 8... cxd5 9. cxd5 a6 ({эсхүл} 9... Ne8 10. O-O-O f5 11. Kb1 Nd7 12. Nh3! a6 13. exf5 gxf5 14. g4! {Алейхин - Эйве, 1926}) 10. g4 (10. Nge2 {-д} Nbd7! {гэж хариулах хэрэгтэй. Хэрвээ} 11. Nc1?! {гэвэл хар ноёнгийн жигүүрт тоглолт эхлүүлнэ.} ({хэрвээ} 11. O-O-O {гэвэл} b5! 12. Kb1 Nb6 {гээд хар ноёнгийн жигүүрт дайрах боломжтой. (Андерсен - Петросян, 1960)}) 11... Nh5 12. Nb3 (12. Bd3 f5 13. N1e2 Ndf6! 14. exf5 gxf5 15. Ng3 e4!? {хүүний төлөөст хар хүчтэй тоглолттой. (Георгиу - Каспаров, 1988)}) 12... f5 13. O-O-O Ndf6 {гээд} 14. Bd3 Bd7 15. Kb1 b5! {-ын дараа цагаан бүхий л фронтоор дайралтыг хориглоход хүрнэ. (Бобоцов - Глигорич, 1958)}) 10... Nbd7 11. Nge2 ({эсхүл} 11. h4 h5 12. Bg5 ({цагаан} 12. gxh5 Nxh5 13. Nh3 {гэж үргэлжлүүлж болно. Үүнд} Ndf6 {гэж хариулахыг Моисеев зөвөлсөн.}) 12... Qa5 13. gxh5 Nxh5! {хэрвээ} 14. Be7 {гэвэл} Re8 15. Bxd6 Qb5 16. Ba3 Ng3) 11... h5! {Глигоричийн нүүдэл} 12. g5 ({хэрвээ} 12. h3 {гэвэл} Nh7 13. h4 ({эсхүл} 13. gxh5 Qh4+ {гээд 14... Бxh5}) (13. O-O-O {гэвэл хар} h4 14. Kb1 Bf6 15. Bf2 Bg5 {гэнэ.}) 13... hxg4 14. fxg4 Nb6! (14... Ndf6 {-г Петросян санал болгосон.}) 15. Ng3 Bxg4 {гээд харилцан хурц тэмцэлттэй.}) ({Ботвинник - Таль нарын дэлхийн аваргын төлөөх 10-р өрөгт} 12. Bg5 {-д} hxg4 13. fxg4 Nc5 14. Ng3 (14. h3 {гэвэл} Ncxe4) 14... Bxg4 15. b4 Ncd7 16. h3 Bf3 {гээд} 17. Rh2 {-д хар} Qb6! {нүүдлээр сайн сөрөг тоглолтыг авч болохоор байсан.} ) ({цагаан} 12. gxh5 Nxh5 13. Ng3 {гэж тоглож болох ч} Ndf6 {хариултыг Мосиеев зөвлөсөн.}) 12... Nh7 13. h4 f6! {хувилбар хард аюулгүй.})