Хэлний бичлэг

Ямар ч хэлийг судлахын өмнө бичлэгийн дүрэмтэй танилцах хэрэгтэй. Програмын хэлийг үзэж эхлэхэд бараг уламжлал болсон жишээнээс эхэлье. Энэ нь мэдээж “Hello, Word!” үгийг броузерын дэлгэцэнд гаргах юм. Текстэн редактораа нээгээд доорх жишээг оруулаад файл (жишээ нь hello.php) болгон хадгална.

<?php
echo"Hello, World!";
?>

Файлаа веб серверийнхээ үндсэн хавтаст шилжүүлэн хуулаад веб броузерынхаа хаягийн мөрөнд http://localhost/hello.php гэж бичээд Enter дарна.

Хэрвээ XAMPP анхдагч тохиргоогоор суулгасан бол серверийн үндсэн хавтас нь C:\xampp\htdocs\localhost\ байх ёстой. Гэхдээ суулгах явцад өөрөөр тохируулсан бол үндсэн хавтас өөр байж болно.

Програмын ажиллагааны үр дүн

Програмын кодыг дэлгэрүүлэн авч үзье. <?php … ?> бичлэг нь HTML –ийн тегтэй төстэй болохыг анхаарай. Энэ бичлэгээр PHP кодыг оруулж өгдөг. echo энэ команд нь хашилтанд байгаа үгийг дэлгэцэнд гаргана. PHP командыг ; (цэг таслалаар) дуусгадаг. Програмын ажиллагааны үр дүнд бидний бичсэн кодоос зөвхөн "Hello, World!" үгийг дэлгэцэнд үзүүлж байгааг анхаараарай. Энд л сервер програмын үндсэн онцлог оршиж байгаа юм. HTML файлд эдгээрийг бичсэн бол яг байгаа байдлаараа харагдана. Манай тохиолдолд PHP програм ажиллан үр дүнгээ буцаасан тул код харагдахгүй байна. Хэрвээ бид кодоо <?php … ?> тегийн хооронд бичиж өгөөгүй байсан бол код нь ажиллахгүй байгаа байдлаараа буцаагдана. Жишээ нь

<html>
<head>
<title>
PHP тегийн дотор ороогүй текст
</title>
</head>
<body>
echo "Энэ бол PHP код биш";
<br>
<?php
echo "Hello, World!";
?>
<br>
echo "Энэ бол PHP код биш";
</body>
</html>

PHP кодыг <?php … ?> гээс гадна бас <? … ?>, <% … %>, <script language="php"> …</script> гэсэн тегүүдийг ашиглан оруулж болдог. Гэхдээ <? … ?>, <% … %> ашиглахын тулд тодорхой тохиргоо хийгдсэн байх шаардлгатай байдаг. <script language="php"> нь <?php … ?> ижил боловч бичлэгийн хувьд нүсэр байдгаас ихэнхдээ <?php … ?> хэлбэрийг ашигладаг.

PHP ба HTML

<?php  ?> тегийн гадна байгаа текст нь ямарч боловсруулалтанд орохгүй байгаа нь бид HTML тегийг ашиглах боломжтой гэсэн үг. Жишээ нь

<html>
<head>
         <title>PHP ба HTML</title>
</head>
<body>
<b>
<?php
          echo "Hello, World!";
?>
</b>
</body>
</html>
 

Энэ нь HTML код дотор PHP код оруулсан жишээ юм. PHP кодыг бид <b> … </b> дунд оруулсан тул Hello, World! текст нь өргөн /bold/ форматтай гарч байгаа болно. HTML код дотор PHP код оруулж болохоос гадна PHP кодод HTML тегийг ашиглаж болдог. Дээрх жишээний echo "Hello, World!"; мөрийг <b> … </b> тегийг ашиглахгүйгээр echo "<b>Hello, World!</b>"; гэж бичиж болно. Тэгэхэд үр дүн яг ижилхэн гарах боловч програмын код жаахан удаан биелэгдэнэ.

Тайлбар

Програмын код дотор ямар нэгэн байдлаар тайлбар оруулах хэрэгцээ байнга гардаг. Тайлбар нь програм ажиллах үед тухайн хэсгийг тооцохгүй өнгөрөх боломжийг олгосон програмчлалын хэлний тусгай бүтэц юм. PHP –д нэг болон олон мөр бүхий тайлбар хийх боломжтой. Нэг мөрийг тайлбар болгохдоо // (хоёр налуу зураас) ашиглана. Жишээ нь

<?php
// Энэ бол C++ стилийн PHP тайлбар;
# Энэ бол Unix стилийн PHP тайлбар;
?>

Олон мөр бүхий тайлбар хийхдээ /* ... */ бүтцийг ашиглана. PHP хөрвүүлэгч нь /* тэмдэгтээс хойш */ тэмдэгт хооронд байрлах бүгдийг тайлбар гэж үзнэ. Жишээ нь

<?php
/* Энэ хоорондох текстүүд
бол тайлбар */
/* Энэ нь алдаа /* ингэж болохгүй */ */
?>

Жишээний сүүлийн мөрийг сайн хараарай. Олон мөр тайлбарын бүтцийг ашиглахдаа сүүлийн мөр байдлаар бичвэл алдаа болно. Учир нь хөрвүүлэгч тайлбар эхлэх /* тэмдэгтийг аваад хамгийн ойрхон байгаа */ тэмдэгтийг хайна. Тэгэхлээр дараагийн */ тэмдэгт нь тайлбарт багтахгүй үлдснээр алдаа өгнө. Ихэнх эхлэн суралцагчид тайлбарыг ашиглах дургүй байдаг. Учир нь тэдний бичиж байгаа програмууд нь тайлбарын шаардлагагүй тийм жижигхэн байдаг. Том хэмжээний програмд тайлбар хийхгүйгээр явна гэдэг нь тун хүндрэлтэй байдаг. Иймд анхнаасаа програмын кодод тайлбар хийж сурах нь маш хэрэгтэй. Тайлбараас гадна програмын кодыг бичихдээ эмх цэгцтэй бичих нь кодыг унших, алдаа олох, засварлахад маш чухал үүрэг гүйцэтгэдэг гэдгийг байнга анхаарч байгаарай.

Мэдээлэл таалагдсан бол найзуудтайгаа хуваалцаарай.

  Нээгдсэн тоо: 1785 Нийтийн

Өмнөх хичээлүүд бид манай АУСистемийн цөм болох Article классыг бичсэн. Одоо сайтын хэрэглэгчийн талын скриптийг бичих болно. Юуны өмнө хэрэглэгчийн талын программыг агуулах index.php нэртэй файл үүсгэнэ. Энэ файл нь хэрэглэгчийн хөтөч дээр хуудсыг үзүүлэх юм. Файлыг сайтын үндсэн хавтаст хадгалан өгөөд доорх кодыг оруулна.

  Нээгдсэн тоо: 1786 Бүртгүүлэх

Обьект хандалтад программчлалыг суралцахад тойрон гарах аргагүй нэг чухал сэдэв бол онцгой байдлын (exceptions) боловсруулалт юм. Сэдвийг ойлгоход хялбар байх үүднээс шууд онцгой байдал буюу exceptions -ийн тодорхойлолтоос эхлэе. exceptions гэдгийг онцгой байдал гээд орчуулчихлаа. Хир оновчтой болсныг сайн мэдэхгүй. Гэхдээ ойлгох нь чухал даа.

  Нээгдсэн тоо: 1767 Төлбөртэй

Ихэнх эхлэн суралцагчид Cookie гэдгийг маш нарийн ойлголт гэж үзснээс болоод түүнийг бараг ашигладаггүй. Энэ хичээлээр бид Cookie –г үүсгэж, засварлаж устгаж сурах болно.
Cookie гэдэг нь хэрэглэгчийн броузерын тохиргоонд хадгалагдах багахан хэмжээний өгөгдөл юм. Ихэнхдээ Cookie –г хэрэглэгчийн талаарх мэдээллийг хадгалахад (логин паспорт гэх мэт) ашигладаг. Ингэснээр баазад дахин хандалт үүсгэхгүй өгөгдлийг авах хурд өндөр зэрэг олон давуу талтай. Гэхдээ зарим броузер Cookie –г дэмждэггүй бас хэрэглэгч Cookie ашиглахыг хаасан байдаг тул энэ механизмд хэт их найдлага тавих хэрэггүй. Internet Explorer-ийн анхдагч тохиргоо нь Cookie ашиглахыг зөвшөөрсөн байдаг. Cookie ашиглах тохиргоог та өөрийн броузерын тохиргооны аюулгүй байдал хэсэгт хийж болно.

  Нээгдсэн тоо: 4068 Төлбөртэй

Бүх л програмчлалын хэлүүд өгөгдлийн сантай ажилладагийн адилаар PHP нь бас өгөгдлийн сантай ажиллана.
Өгөгдлийн сан - мэдээллийг хадгалагч. Ер нь үүнээс өөр төрөл бүрийн дэлгэрэнгүй тодорхойлолтууд байдаг хэдий ч бид үүгээр хязгаарлахад болно. Өгөгдлийн сан нь мэдээллүүдийг хадгалах тул тэдгээртэй ажиллах програм хэрэгтэй. Иймээс ӨСУС (өгөгдлийн санг удирдах систем) бий болсон. PHP нь өгөгдлийн сантай зөвхөн ӨСУС –ээр дамжин ажилладаг. Өгөгдлийг хадгалах зохион байгуулалтаараа сангууд хэд хэдэн төрөлд хуваагдана. Гэхдээ өнөөдөр холбоост өгөгдлийн сангийн модел нь хамгийн өргөн дэлгэрсэн хэлбэр бөгөөд бид энэ санг авч үзэх болно. Ямар ч холбоост өгөгдлийн сан нь хүснэгтүүдээс бүрдэнэ. Хүснэгт нь багана (талбар), мөр (бичлэгээс) бүрдэнэ. Жишээ нь

Зочин (Visitor) паттерн классуудыг өөрчлөхгүйгээр тэдгээрийн обьектуудын үйлдлийг тодорхойлох боломжийг олгоно. Зочин хэвийг ашиглахдаа классуудын хоёр ангилалыг тодорхойлно.…

Нээгдсэн тоо : 28

 

Лямбда-илэрхийлэл нь нэргүй аргын хураангуй бичилтийг илэрхийлнэ. Лямбда-илэрхийлэл утга буцаадаг, буцаасан утгыг өөр аргын…

Нээгдсэн тоо : 160

 

Кодийн сайжруулалт /рефакторинг/ хичээлээр програмийн кодоо react -ийн зарчимд нийцүүлэн компонентод салгасан.…

Нээгдсэн тоо : 218

 

Хадгалагч (Memento) хэв обьектын дотоод төлвийг түүний гадна гаргаж дараа нь хайрцаглалтын зарчмыг зөрчихгүйгээр обьектыг сэргээх боломжийг олгодог.

Нээгдсэн тоо : 215

 

Делегаттай нэргүй арга нягт холбоотой. Нэргүй аргуудыг делегатийн хувийг үүсгэхэд ашигладаг.
Нэргүй аргуудын тодорхойлолт delegate түлхүүр үгээр…

Нээгдсэн тоо : 244

 

Математикт харилцан урвуу тоонууд гэж бий. Ямар нэгэн тооны урвуу тоог олохдоо тухайн тоог сөрөг нэг зэрэг дэвшүүлээд…

Нээгдсэн тоо : 240

 

Төсөлд react-router-dom санг оруулан чиглүүлэгчдийг бүртгүүлэн тохируулсан Санг суулган тохируулах хичээлээр бид хуудас…

Нээгдсэн тоо : 320

 

Хуваах нь нэг тоо нөгөө тоонд хэдэн удаа агуулагдаж буй тодорхойлох арифметикийн үйлдэл.
Хуваалтыг нэг бус удаа…

Нээгдсэн тоо : 249

 

Зуучлагч (Mediator) нь олон тооны обьектууд бие биетэйгээ холбоос үүсгэхгүйгээр харилцан ажиллах боломжийг хангах загварчлалын хэв юм. Ингэснээр…

Нээгдсэн тоо : 246

 
Энэ долоо хоногт

илэрхийллийг хялбарчил.

Нээгдсэн тоо : 1353

 

Паралелграмын AB, CD диагналуудын огтлолцлын цэг O бол векторуудын нийлбэрийг ол.

Нээгдсэн тоо : 1514

 

тэгшитгэлийг бод.

Нээгдсэн тоо : 2384