PHP (Personal Home Page Tools) гэдэг нь веб сервер дээр HTML хуудас үүсгэхэд зориулагдсан програмчлалын хэл юм. Энэ хэлийг сурснаар та хуудасны тоолуур, зочны хуудас гэх мэт энгийн програмаас хэрэглэгчийн үйлдлийг хянах чадвартай том хэмжээний веб сайтыг зохиох боломжтой. Хэлний бүх боломжийг тайлбарлан бичихэд олон хуудас материал болох хэдий ч хэл нь хэн ч үзэхэд энгийн ойлгомжтой. Өнөөдөр олон мянган програм зохиогчид PHP ашиглаж, сая сая веб сайтууд энэ хэл дээр ажиллаж байна.

Хэлний түүхээс

PHP нь програмчлалын бусад хэлнүүдээс ялгаатай нь хэлийг ямар нэгэн компани эсвэл мундаг програм зохиогч боловсруулаагүй харин Расмус Лердорф гэх жирийн програм зохиогч 1994 онд зохиосон. Хэл зохиосон зорилго нь Расмус өөрийн веб хуудасаа илүү интерактив байдалтай болгох байлаа. Удалгүй Расмус програмчлалын C хэл дээр өгөгдлийн сантай холбогдох боломжтой эхний хувилбарыг гаргасан. Энэ нь хэрэглэгчдэд энгийн веб програм зохиох бололцоог олгосон.
1997 онд веб формтой ажиллах боломжтой PHP/FI 2 (Personal Home Page / Form Interpreter) хувилбар гарсан. Энэ хувилбарыг боловсруулах ажилд нилээд олон хүмүүс оролцон ажилласан байна. Ер нь хэл нь анхнаасаа нээлттэй кодтой байсан нь хэн хүссэн хүн хэлийг боловсронгуй болгох ажилд оролцох боломжийг нээж өгсөн. Эдгээр хүмүүст Зив Сураски (Zeev Suraski), Энди Гутманс (Andi Gutmans) нар нь зүй ёсоор тооцогдоно. Расмус дээрх хүмүүстэй хамтран ажилласны үр дүнд 1998 онд PHP 3 гэсэн албан ёсны хувилбарыг гаргасан. Үүний дараа хэл зохиогчид PHP –г цаашид улам боловсронгуй болгосноор 2000 онд хэлний 4.0 хувилбар гарсан ба эдүгээ хэлний 5.0 хувилбар гараад байгаа билээ.

Php сессиин тухай авч үзье. Хэрэглэгчтэй интерактив харьцаатай сайт хийхийн тулд энэ ойлголтыг сайн ойлгосон байх хэрэгтэй. Тэгэхлээр Php сессии гэж юу вэ? Хэрвээ та Php кукигийн тухай мэдлэгтэй бол сессии нь кукитай их төстэй. Бид Php Cookie хэрхэн ажилладаг вэ? хичээлд интерактив харьцаа үүсгэхийн тулд багахан хэмжээний мэдээллийг хадгалах шаардлага байдаг тухай дурдаж байсан. Мэдээж кукиг ашиглаад байж болох хэдий ч энд жижигхэн асуудал бий.

• Куки бүх асуудлыг шийдэж чадахгүй
• Хэмжээний хувьд хязгаарлагдмал
• Хэрэглэгч кукиг устгах боломжтой

Эдгээр шалтгаануудаас үүдэн бидэнд сайтын бүх файлаас хандах боломжтой глобал хувьсагчидтай төстэй ямар нэгэн мэдээлэл хадгалах орон зай хэрэгтэй.

Энэ хичээлээр боловсруулж буй АУСистемийн сервер талын дэлгэцийн формуудыг үүсгэх болно. Ямар ч интернет төсөл хэрэглэгчийн болон серверийн гэсэн хоёр хэсгээс бүрддэг. Энэ зарчим бүхий л программ хангамжид мөрдөгдөх хэрэгтэй. Жишээ нь та дотоод сүлжээний орчинд программ зохиож байлаа гэхэд өгөгдлийн сантай шууд харьцах, хэрэглэгчдийн эрхийг зохицуулах, баазыг архивлах, тодорхой цагаар хийгдэх үйлдлүүдийг гүйцэтгэх зэрэгт системийн админ нэвтрэх эрхтэй тусдаа модул бичих л хэрэгтэй болдог. Ингээд сервер талын темплейтүүдийг зохиож эхэлцгээе.

HTML форм гэдэг нь HTML хэлний өгөгдөл оруулах дамжуулах хэрэгсэл болно. Хэдийгээр энэ нь PHP хэлтэй шууд холбоотой биш ч гэсэн хичээлийн материалыг илүү сайн ойлгохын тулд формыг хэрхэн үүсгэх үндэсийг авч үзэх хэрэгтэй. Ямар ч форм нь <form> тегээр эхлээд </form> тегээр дуусна. Нээж байгаа тегийн дотор HTML формын шинжүүдийг тодорхойлсон атрибутуудыг бичиж өгч болно. Эдгээр нь тус бүрдээ нэр болон утгатай байх бөгөөд action ба method атрибутуудыг бид голлон авч үзнэ. <form> ба  </form>  тегүүдийн хооронд текст оруулах, жагсаалт, товч гэх мэтээр HTML-ын бүх тегүүдийг ашиглаж болно. HTML хэлний талаарх мэдээллийг сайтын HTML хэсэг дэх хичээлүүдээс үзээрэй. action атрибутад HTML формоос дамжуулсан өгөгдлийг боловсруулах файлын нэрийг зааж өгдөг. Жишээ нь