Стереометр нь огторгуйн дүрс ба биетийн шинж чанаруудыг судалдаг. Хавтгайн геометрт цэг, шулуун гэсэн үндсэн ойлголтууд байдаг шиг огторгуйн геометрийн үндсэн ойлголт нь шулуун ба хавтгай болно.

Огторгуйн геометрийн үндсэн аксиом - Нэг шулуун дээр үл орших огторгуйд байрлах гурван цэгийг дайруулан зөвхөн нэг л хавтгай байгуулж болно.

Нэг шулуун дээр орших гурван цэгийг дайруулан төгсгөлгүй олон / хавтгайн цацраг / хавтгайг байгуулж болно. Цацрагийн бүх хавтгайнууд дайрч өнгөрч байгаа шулууныг хавтгайн тэнхлэг гэдэг. Энэ шулуун ба түүн дээр байрлаагүй дурын цэг буюу шулууныг дайруулан зөвхөн нэг хавтгайг татаж болно. Хоёр шулууныг дайруулан хавтгайг дандаа татаж болдоггүй. Ийм шулуунуудыг зөрсөн шулуун гэнэ. Жишээ нь: Өрөөний нэг хананд татсан босоо шугам ба эсрэг хананд татсан хөндлөн шугамууд нь зөрсөн шугамууд болно.

Аравтын бутархай нь нэгжийг арав, зуу, мянга г.м хуваасны үр дүнд гарах хэсэг юм. Энэ бутархай нь бүхэл тооны бичлэгийн систем дээр үндэслэгдсэн тул тооцоолоход маш тохиромжтой. Иймээс аравтын бутархайн үйлдлүүд нь бүхэл тоон үйлдлүүдтэй бараг адилхан. Аравтын бутархайн бичлэгт хуваарийг бичих шаардлагагүй. Энэ нь тухайн тооны байрлалаар тодорхойлогдож байдаг. Бичлэг нь эхлээд тооны бүхэл хэсэг, дараа нь аравтын таслал тэгээд бутархай хэсэг. Аравтын таслалын дараагийн эхний тоо аравтын, хоёр дахь тоо нь зуутын, гурав дахь тоо нь мянгатын г.м заана. Аравтын таслалын дараа байрлах тоонуудыг аравтын орнууд гэнэ. Жишээ

Хувь гэдэг нь нэгийг 100 хуваасны 1 хэсэг. 1%=0.01 Хувиар бодогдох бодлогыг үндсэнд нь 3 тєрєлд хувааж болно.

1. Өгөгдсөн тооноос хувийг олох. Өгөгдсөн тоог хувиар үржүүлээд гарсан үржвэрийг 100 д хуваана.

Жишээ Банкны хадгаламжийн хүү жилийн 6%. 10000 тєгрєгийн хадгалмж жилдээ хэдэн төгрөгөөр өсөх вэ?
Бодолт 10000 · 6 : 100 =600 төгрөг

2. Өгөгдсөн тоо нь олох тоонд эзлэх хувиар тоог олох. Өгөгдсөн тоог түүний хувийн хэмжээнд хуваагаад 100 гаар үржүүлнэ.

Жишээ Ажилчин нэгдүгээр сард 300 мян.төг цалин авсан нь жилийн цалингийн 7.5% байсан бол жилийн цалин нь хэд вэ?
Бодолт 300000 : 7.5 · 100 =4000000 төгрөг

3. Хоёр тооны нэг нь нөгөөдөө эзлэх хувийг олох. Нэгдүгээр тоогоо хоёрдугаар тоондоо хуваагаад 100 гаар үржүүлнэ.

Жишээ Үйлдвэр эхний жилд 40000, дараагийн жилд 36000 машин үйлдвэрлэжээ.Эхний жилийн хэдэн хувийг дараагийн жилд хийсэн бэ?
Бодолт 36000 : 40000 · 100 =90%

Өгөгдсөн MN муруйн /Зур. 82/ дагуу AB шулуун өөрийн чиглэлийг хадгалан шилжихэд цилиндр гадаргуу үүснэ. MN муруйг чиглүүлэгч гэнэ. AB шулууны хөдөлгөөний үед үүсэх A’B’, A”B”, …  г.м  /Зур. 82/ шулуунуудыг цилиндр гадаргууг бүрдүүлэгч гэдэг.