Тайлбар болон түлхүүр үгс

Сайн тайлбартай программын код бичих бол программ зохиох соёлоос гадна кодыг ойлгомжтой болгох үндсэн арга. Иймд та программчлалын хэлийг үзэж эхлэх үеэсээ тайлбарыг ашиглаж сурахыг хичээгээрэй. Эхлэн суралцаж байхад том хэмжээний код бараг бичдэггүй болохоор тайлбарыг нэг их анзаардаггүйгээс болоод кодод тайлбар хийхгүй бичээд сурах гээд байх муу талтай. Энэ бол маш буруу барил гэдгийг танд сануулъя. Та том хэмжээний ажил гүйцэтгэх үедээ голдуу багаар ажиллах тул таны кодыг бусад хамтран ажиллагсад ойлгох шаардлага гарч болохыг санах хэрэгтэй. Том хэмжээний кодод тайлбар хийхгүй бол хэсэг хугацааны дараа та өөрөө ч ойлгохгүй байдал үүсч болохыг сануулъя. За ингээд хичээлээ эхлэе.

Скрипт доторх тайлбар

Ямарч программыг бичихдээ түүний кодод сайн тайлбар оруулж өгч сурах нь программчлалын зөв хэв жаяг гэдгийг хэлсэн. JavaScript тайлбарт давхар налуу зураас (//), налуу зураас од (/*) гэсэн хоёр төрлийн тэмдэглэгээг ашиглана. Давхар налуу зураас (үүнийг Java маягын тайлбар ч гэдэг) нь броузерт /хөтөч/ энэ тэмдэгтээс хойш байрлах бүх тэмдэгтийг тухайн мөрийг дуустал хасна гэдгийг заана. Энэ бүтэц нь нь ямар нэгэн мөрийн ард тайлбар оруулах боломжийг бүрдүүлнэ. Жишээ нь

document.write("Оруулах js файл байхгүй байна"); // файл байхгүй бол мэдээлэл өгнө.

Налуу зураас од тэмдэглэгээ нь хөтөчид энэ тэмдэгтээс хойш тайлбарын дуусгаварыг заах од налуу зураас (*/) тэмдэгт хооронд байрлах бүгдийг хэрэгсгэхгүй гэснийг заана. (/*) хос тэмдэгтээр эхэлсэн тайлбар бүр нь (*/) хос тэмдэгтээр хаагдаж байх ёстой. Энэ бүтэц нь олон мөрөөс бүрдсэн тайлбар болон программын кодын блок үүсгэхэд хэрэгтэй. Жишээ нь

<script type="text/javascript">
Програмын код
/*
Тайлбар болгосон кодын блок
*/
Програмын үргэлжлэл
</script>

JavaScript дэмждэггүй броузерууд

JavaScript-ийг дамждэггүй броузерт JavaScript кодыг хэрэгсэхгүй болгохын тулд <script> тегт HTML-ын тайлбарыг хэрхэн ашиглахыг доорх жишээгээр үзүүлж байна.

<script>
<!--Эндээс хуучин броузеруудаас нуух JavaScript операторууд
байрлана.
Энд тайлбарын төгсгөл //-->
</script>

Үүнээс гадна хуучин броузеруудаас кодыг нуух бас нэг арга байдаг. Энэ арга нь хэрэглэгчид түүний броузер нь JavaScript хэлийг дэмжихгүй байгааг мэдэгдэж байгаагаараа өмнөхөөсөө давуу. Энд <script> тег дотор <noscript> гэсэн хос тегийг ашигладаг. Жишээ нь

<script>
Энд JavaScript операторууд байна
 <noscript>
<H1>Уучлаарай таны броузер JavaScript хэлийг дэмжихгүй байна !</H1>
</noscript>
</script>

Хуучин броузерууд <SCRIPT> , <NOSCRIPT> тегүүдийг хэргэсэхгүй тул <NOSCRIPT> хос тегийн хоорондох хэсгийг үзүүлнэ. Харин JavaScript хэлийг дэмжих хөтөчүүд операторуудыг биелүүлээд харин <NOSCRIPT>  хос тегийн хоорондох хэсгийг хасдаг. Одоо ихэнх хэрэглэгчид JavaScript хэлийг дэмждэг хөтөч хэрэглэдэг болсон тул асуудал бараг үүсэхгүй.

JavaScript-ийн түлхүүр үгсүүд

Түлхүүр үг – энэ тусгай зориулалтаар ашиглахаар хадгалсан нэрүүд юм. Түлхүүр үгнүүдийг хувьсагч болон функцын нэрэнд ашиглаж болдоггүй. JavaScript-д дараах түлхүүр үгнүүдийг ашигладаг. Эдгээрийн зарим хэсэг нь Java-гийн үгнүүд боловч JavaScript тохирох боломжийг дээшлүүлэх үүднээс эдгээрийг түлхүүр үг болгон хадгалдаг.

JavaScript –ын түлхүүр үгнүүд

abstract boolean break byte case
catch char class const continue
debugger default delete do double
else enum export extends false
final finally float for function
goto if implements import in
instanceof int interface long native
new null package private protected
public return short static super
switch synchronized this throw transient
true try typeof var void
volatile while with

Үүнээс гадна дараах үгнүүдийг хувьсагч болон функцын нэрэнд ашиглахыг зөвшөөрдөггүй.


JavaScript –ын хувьсагч функцын нэрэнд ашиглаж болохгүй үгнүүүд

alert anchor area array assign
blur button Checkbox clearTimeout clientInformation
close closed confirm crypto date
defaultStatus Document element escape eval
event fileUpload focus form frame
frames frameRate Function GetClass hidden
history image isNaN java JavaArray
JavaClass JavaObject JavaPackage innerHeight innerWidth
lenght link location Math MimeType
name navigate navigator netscape number
object offscreenbuffering onblur onerror onfocus
onload onupload open opener option
outerHeight outerWidth package pageXoffset pageYoffset
parent parseFloat parseInt password pkcsll
plugin prompt prototype radio ref
reset screenX screenY scroll secure
select self setTimeout status string
submit sun taint text textarea
top toString unescape untaint Valueof
Window

Санамж:

  • Программын кодыг аль болохоор өөрөө бичихийг хичээгээрэй. Ингэснээр та бичлэгийн дүрмийг сайн сурах боломжтой.
  • Цаашдаа шаардлагагүй тохиолдолд html кодыг бичихгүйгээр зөвхөн javascript кодыг үзүүлнэ. Харин жишээгээ туршихдаа кодоо хуудас дотроо бичээрэй. Жишээнүүдийг туршихын тулд эхлээд доорх бүтэц бүхий index.html гэсэн файл бэлдээд авах хэрэгтэй.
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<head>
    <title>Жишээнүүд</title>
    <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8" />
    <script type="text/javascript">
        Энд кодоо бичнэ
    </script>
</head>
<body>
    ...
</body>
</html>

Мэдээлэл таалагдсан бол найзуудтайгаа хуваалцаарай.

  Нээгдсэн тоо: 1228 Нийтийн

Хичээлээр Vuejs фреймворкийн роутинг /чиглүүлэгч гэж орчуулж болох юм/ ойлголтын тухай авч үзье. Орчуулга муухан болсон байх талтай тул Routing гэсэн хэллэгээр нь шууд ойлгох нь илүү болов уу. Програмчлалын хэлний ухагдхуунуудыг шууд гадаад үгээр нь ойлгон тогтоох нь сайн. Учир нь монгол хэл дээр програмчлалтай холбоотой мэдээллүүд бага болохоор бид ихэнх зүйлийг интернетийн гадаад хэлтэй орчноос эсхүл гадаадын ном, хэвлэлээс судлах хэрэгтэй болдог. Vuejs фреймворкийн роутингийг ашиглахын тулд төслийн хуудас хоорондын чиглүүлэгчийг зохион байгуулдаг vue-router пакетыг төсөлдөө суулгах хэрэгтэй.

  Нээгдсэн тоо: 1453 Бүртгүүлэх

ES6 -д шинээр гарч ирсэн бүтцийн задаргаа (destructuring assignment) ойлголтын талаар хичээлд авч үзье. Хичээлийн сэдвийг ойлгохын тулд  

let obj = {
    name: 'e-surgalt.com',
    age: 20
};

let name = obj.name;
let age = obj.age;

console.log('name: ' + name, 'age: ' + age);

name, age талбаруудтай обьектыг үүсгэе. obj обьектын талбаруудыг тусдаа хувьсагчуудад авахын тулд өмнө нь дээрх кодод бичигдсэн аргыг ашигладаг байсан. Терминалаас webpack -ийг ажлуулаад хуудсаа хөтөч дээр нээн консолын цонхыг харвал

  Нээгдсэн тоо: 729 Төлбөртэй

Интернетэд суурилсан програм зохиоход олон төрлийн технологи, аргачлалыг хослуулан ашигладаг хэдий ч хэрэглэгч талын хуудаст javascript, css, html -ийг голлон хэрэглэдэг. Эдгээрээс javascript хэл их чухал үүргийг гүйцэтгэдэг тул сайтад энэхүү хэлний фреймворк, сангуудын хичээлүүдийг нийтэлж байгаа ба энэ удаад RxJs сангийн өгөгдлүүдэд шүүлт тавин боловсруулалт хийдэг операторуудын талаар авч үзэцгээе.

filter арга

Арга хэрхэн ажиллахыг шууд практик жишээн дээр харцгаая.

Rx.Observable.range(0, 10)
    .filter(x => x >3)
    .subscribe(createSubscribe('filter'));

Жишээнд стримийг RxJs сангийн Observable классын range аргаар үүсгэсэн. range арга 0 -ээс 10 хүртэлх тоон дарааллыг үүсгэнэ. filter аргад дарааллын урсгалд шүүлт тавих нөхцлийг дамжуулах ёстой. Аргад өгсөн нөхцлөөр тоон дарааллаас 0, 1, 3 элементүүдэд шүүлт /өөрөөр хэлбэл нөхцөлд тохирохгүй/ тавигдан 4 -өөс 10 хүртэлх тоонуудыг консолд үзүүлэх ёстой. Кодыг ажлуулбал

  Нээгдсэн тоо: 429 Төлбөртэй

Сорилго явуулах төслийн үндсэн хуудсны компонентийг Нүүр хуудас зохиох хичээлд зохиохдоо түүнд локал төлвийг үүсгэн өгсөн. Сорилго нэг эсхүл олон тооны асуултуудыг агуулж байх боломжтой учраас төлвийн массивийн сонгогдсон буюу тухайн үеийн элементүүдийг үзүүлэх компонентийг төслийн components хавтаст үүсгэе. Үүний тулд components хавтаст ActiveQuiz нэртэй хавтас үүсгээд түүнд компонентийн ActiveQuiz.js болон хэвжүүлэлтийн ActiveQuiz.module.js файлуудыг үүсгэн өгөөрэй.

Үйл явдал /event/ тодорхой үйлдэл хийгдсэн талаар системд мэдэгддэг. Хэрвээ бид энэхүү үйлдлийг ажиглах хэрэгтэй бол яг энд…

Нээгдсэн тоо : 189

 

Манай төсөл олон хуудсуудтай болон тэдгээрийн хооронд динамикаар шилжилт хийж байгаа ч тухайн үед шилжилт хийгдсэн хуудаст тохирох…

Нээгдсэн тоо : 268

 

Зочин (Visitor) паттерн классуудыг өөрчлөхгүйгээр тэдгээрийн обьектуудын үйлдлийг тодорхойлох боломжийг олгоно. Зочин хэвийг ашиглахдаа классуудын хоёр ангилалыг тодорхойлно.…

Нээгдсэн тоо : 230

 

Лямбда-илэрхийлэл нь нэргүй аргын хураангуй бичилтийг илэрхийлнэ. Лямбда-илэрхийлэл утга буцаадаг, буцаасан утгыг өөр аргын…

Нээгдсэн тоо : 337

 

Кодийн сайжруулалт /рефакторинг/ хичээлээр програмийн кодоо react -ийн зарчимд нийцүүлэн компонентод салгасан.…

Нээгдсэн тоо : 371

 

Хадгалагч (Memento) хэв обьектын дотоод төлвийг түүний гадна гаргаж дараа нь хайрцаглалтын зарчмыг зөрчихгүйгээр обьектыг сэргээх боломжийг олгодог.

Нээгдсэн тоо : 389

 

Делегаттай нэргүй арга нягт холбоотой. Нэргүй аргуудыг делегатийн хувийг үүсгэхэд ашигладаг.
Нэргүй аргуудын тодорхойлолт delegate түлхүүр үгээр…

Нээгдсэн тоо : 457

 

Математикт харилцан урвуу тоонууд гэж бий. Ямар нэгэн тооны урвуу тоог олохдоо тухайн тоог сөрөг нэг зэрэг дэвшүүлээд…

Нээгдсэн тоо : 498

 

Төсөлд react-router-dom санг оруулан чиглүүлэгчдийг бүртгүүлэн тохируулсан Санг суулган тохируулах хичээлээр бид хуудас…

Нээгдсэн тоо : 545

 
Энэ долоо хоногт

функцийн тодорхойлогдох мужийг ол.

Нээгдсэн тоо : 963

 

g(x)=2x-3x2 нь f(x)=x2-x3 -ийн уламжлал бол -ийг ол.

Нээгдсэн тоо : 477

 

хязгаарыг ол.

Нээгдсэн тоо : 226