Энэхүү гамбит 1896 онд Будапештэд М.Адлер - Г.Мароци нарын өрөгт анх тоглогдсон. Цааш Унгарын И.Абоньи, Ж.Барас, Д.Брейер зэрэг мастерууд дэлгэрэнгүй судалгааг хийснээр нилээд практик амжилтанд хүрсэн ч 1925 онд А.Алехиний хоёр хожлын дараагаар гарааны нэр хүнд унасан байдаг. Өнөө цагт Будапештийн гамбитийг харын тоглолтод ямар нэгэн түвшинд хангалттай зөв арга гэж үздэг ч нилээд эрсдэлтэй. Их мастеруудийн өрөгт гараа ховор тохиолддог.

Гамбитийн жишээ өрөгийг харцгаая

Нээж шалах үед нээж холдож байгаа шатар ноёнд довтолбол давхар шалаа болдог. Бидний энд хүртэл үзсэн тактикийн (давхар дайралт, дараа, нээж дайрах, нээж шалах) аргуудаас давхар шалаа нь илүү үйлчилгээтэйн дээр шийдвэрлэх давуу талыг авчрах нь элбэг. Арга нь маш үр дүнтэй байдгаас түүнийг хэрэглэсний дараа тэмцэл удалгүй өндөрлөдаг. Давхар шалаанд өртсөн ноёнд дайралтыг хамгаалах ердийн 3 аргаас нэг нь буюу дайралтанд өртсөн нүднээс холдох арга л үйлчилнэ. Учир нь нэгэн зэрэг хоёр шалааг хаах эсвэл хоёр шатрыг устгах боломжгүй шүү дээ. Иймээс давхар шалаа хийж байгаа шатрууд эсрэг талын хяналтанд байгаа нүдэнд байрлаж болдог нь түүнийг дайралтын үр дүнг өндөр болгоно.

Нийтлэлээр шатрын тоглолтын чухал хэсэг болох хүүний гинжний талаар Нимцович өөрийн "Миний систем" номондоо хэрхэн өгүүлсэнг хүргэе. Хүүний гинжний зөв, сайн бүтэц бол өрөгт амжилт авчрах том суурь тул анхааралтай уншин ойлгон аваарай.

Ерөнхий ойлголт, тодорхойлолт. Хүүний гинжний суурь. Тулааны хоёр тусдаа талбарын санаа.

1. e4 e6 2. d4 d5 3. e5 нүүдлүүдийн дараа хар-цагаан хүүний гинж бий болно. d4, e5, e6, d5 хүүнүүд бол энэхүү гинжний тусдаа цуваа юм. d4 хүүг бааз эсхүл цагаан хүүнүүдийн гинжний суурь гэж үздэг. Үүнтэй ижил үүргийг e6 хар хүү гүйцэтгэнэ. Эндээс бүх цуваа тулгуурлаж буй доод эгнээг суурь гэж нэрлэнэ. Хар-цагаан хүүнүүдийн ямарч гинж хөлгийг диагоналаар хоёр хэсэгт хуваасан бие биеэ хаасан хар цагаан хүүнүүдийн цуваагаар илэрхийлэгдэнэ. Цаашдаа бид хар-цагаан хүүнүүдийн гинжийг зүгээр л хүүний гинж нэрлэнэ.

Шатар олон жилийн түүхтэй бараг хүн бүр тоглон сонирхдог тоглоом. Шатрыг мэрэгжлийн түвшинд сурах өөрөө нилээд хүч хөдөлмөр, хөрөнгө мөнгө зарсан нүсэр ажил. Харин шатрыг боломжийн хэмжээнд сонирхогчдын дундаас дээш түвшинд тоглож сурах бол тухайн хүнээс л хамаарна. Энд ямар нэгэн курс, дамжаанд сураад байх шаардлагагүй өөрөө багахан хичээл зүтгэл гаргахад хангалттай. Шатрыг их тоглосноор сайн болно гэж зарим хүмүүс үздэг ч шатрын гарааны онол, тоглолтын үндсэн зарчмуудыг судлан ойлгохгүйгээр их тогловол ур чадварын хувьд тийм ч ахиц гарахгүй хий цаг үрсэн ажил болно гэдгийг санаарай.

Та шатар сонирхдог бол сайтын шатрын хичээлүүд болон гараануудын багц хичээлүүдийг анхааралтай үзэж судлахыг зөвлөе.