Дараан дахь шатрууд , Дарааны нүдэн дэх солилцооны комбинац , Дарааны элементүүд, тоглолтын аргачлал хичээлүүдэд дарааны дараа гэж юу болох түүний үр дагавар, дараанд орсон шатруудыг чөлөөлөх тоглолтын аргачлалуудын талаар үзсэн. Нимцович "Миний систем" номондоо түүний онол бодит тоглолтын үед хэрхэн ашиглагдаж байгааг үзүүлсэнг энэ удаа толилуулах болно. Та шатар сонирхдог эсхүл шатарт суралцаж байгаа бол шатрын онолын мэдлэгээ тогтмол хөгжүүлэн баяжуулж чадвал илүү үр дүнд хүрнэ.

Шатрын өргийн төгсгөлд сайн тоглож сурах нь тухайн хүнд хожил авчрах үндсэн хэрэгсэл болдог. Таны дадлага туршлага нэмэгдэхийн хирээр та илүү хүчтэй өрсөлдөгчтэй тоглох болно. Тэнцүү хэмжээний тоглолттой өрсөлдөгчид өргийн хувь заяаг төгсгөлд шийдэх нь олонтоо. Иймээс төгсгөлийн онолыг судлан суралцсан байх зайлшгүй шаардлагатай. Өргийн төгсгөлийн онолыг ойлгон тогтоох практик болгон дараах төгсгөлүүдийг авч үзье.

Гараа сайн бол бариа сайн гэж хүмүүс ярьдаг. Шатарт энэ үг яг тохирно. Шатрын өрөгт гарааг зөв хийвэл давуу байдлыг олон авснаар өргийн хувь заяаг өөртөө ашигтайгаар дуусгах боломжийг өндөр болгоно. Шатар сонирхогчид ч гэлтгүй мастерууд ч ихэнхдээ нэгнийхээ гаргасан алдаа дээрээс шийдвэрлэх давууг авдаг. Гэхдээ сонирхогчид гараанд том алдаа хийх нь маш элбэг байдгийг шатар сонирхон тоглодог хүн бүр мэднэ. Хүмүүс гарааны онолыг заавал багшаар заалгах ёстой гэж боддог байж магадгүй. Шатрыг өөрийн зорилго болгосон бол тусдаа багш, дасгалжуулагч, бэлтгэлийн багтай байх нь ойлгомжтой. Харин сонирхогчид гарааны онолыг өөрсдөө судлан боломжийн хэмжээнд суралцах бүрэн боломжтой ч манайд яг энэ чиглэлийн сурах бичиг, ном, сэтгүүл ховор байсан ч бүрэн дүүрэн ойлголтыг өгөөгүй байдагийг харгалзан их мастер Н.Калиниченкогийн "Шатрын гарааны курс" номноос орчуулан хүргэж байгаа билээ. 

Энэ удаад татгалзсан бэрсний гамбитийн жишээ өргүүдийн үргэлжлэлийг орууллаа. Сайтын хичээлүүдийг бүлэглэн багцалсан хичээлүүдийг сайтын Багц хичээлүүд хэсгээс үзэхийг зөвлөе. Хүмүүс хурдан сурах тухай л их асуудаг. Би суралцахыг насан туршийн л ажил гэж боддог тул та хичнээн нухацтай, зорилготой, тэвчээртэй судлана төчнөөн илүүг мэдэн түүнийхээ хирээр орлого, ашиг тань нэмэгдэнэ гэдэгт итгээрэй.

Зарим хичээлүүд төлбөртэй тул та хичээлүүдийг бүгдийг үзэхийн тулд Тусгай эрхтэй хэрэглэгч байх ёстойг анхаарна уу.

Танд амжилт хүсье.

XIX зуунд энэ нүүдлийг Английн аварга Говард Стаунтон ихээр хэрэглэдэг байснаас гарааны нэр үүсэлтэй. Гараа маш олон төрлийн арга барилаар тоглох дуртай шатарчдын сонирхолд нийцсэн олон төрлийн байршлууд үүсдэгээрээ өнөө үед Англи гараа хамгийн өргөн хэрэглэдэг гараануудын нэг болсон. Энэхүү гараагаар дэлхийн аварга Каспаров тогтмол тоглодог байсанг дурдах нь зүйтэй. Англи гарааны зарим байгуулалт сицил хамгаалалтын төстэй байдаг.

Санамж. Шатарыг сайн тоглож сурахад гарааны онолын мэдлэг маш чухал тул та өөрийн тоглолтын ур чадвараа дээшлүүлэхийг хүсвэл гараануудыг судлахаас өөр аргагүй. Сонирхогчид эхний нүүдлүүдэд алдаа хийн өргийн хувь заяаг шийдэх тохиолдол элбэг байдгийг та сайн мэдэх байх. Энэ бол гарааны мэдлэг муугаас болж байгаа хэрэг. Гарааг судлахад та заавал сургалтанд хамрагдах албагүй. Гарааны хичээлүүдийг сайн судлаад тоглолтдоо хэрэглэн алдаа оноогоо дүгнээд явахад болно. Бүр мэрэгжлийн хэмжээнд суралцах зорилготой бол хувийн дасгалжуулагчтай болох нь илүү.