Шатар тоглож сурахад практик их тустай хэдий ч ерөнхий онолыг сайн ойлгон мэдэрсэн байх хэрэгтэй. Шатрын мэрэгжилтнүүд А. Нимцовичийн "Миний систем" номыг шатрын онолын томоохон бүтээл гэж тооцдог учраас уг номноос сайтаараа дамжуулан та бүхэнд хүргэхийг хичээж байгаа билээ. Энэ удаа Дараан дахь шатрууд хичээлийн үргэлжлэл болох дарааны нүдэн дэх солилцооны комбинацийг үзье. Энд хоёр сэдлийг дурдаж болно.
|
1-р сэдэл. Дарааны нүдэнд солилцоо хийх комбинац.
Энэ байрлалд цагааны зорилго g7 дээрх дарагдсан хүүг авахад оршино. Цагаан хүүний эсрэг 3:2 харьцаатай хүчний давууг бөөгнөрүүлсэн хэдий ч 1. f6 -гийн хариуд хүү 1. ... g6 гэж урагшлах боломжтой. Үнэндээ g7 дээрх хүү бүрэн бус хагас дараастай байгаа. Гэсэн хэдий ч тулааны обьект g7 хүүг авах нь 1. Мxg7 Тxg7 2. f6 гэсэн маш энгийн шийдэлтэй. Санаа нь хагас дараатай g7 хүүг бүрэн дараастай g7 тэмээгээр солих юм. Энэ бол солилцооны комбинацийн 1-р сэдэл. Энд цагаан дайралтын нэг шатраа хаясан мөртлөө g7 нүдийг авахад хэрэгтэй давуу байдлаа яаж хамгаалан үлдсэн бэ? гэсэн асуултыг тодруулах нь зүйтэй. Мxg7 нүүдэл хүртэл цагаан дайралтанд тэрэг, морь, хүү гэсэн гурван шатартай харин хар g7 хүүг ноён, тэмээ хоёроор хамгаалж байсан шүү дээ. Гэтэл 1. Мxg7 нүүдлийн дараа цагаанд дайралтын хоёр шатар үлдсэн байхад хар ямарч хохирол амсаагүй мэт харагдана. Гэхдээ дараанд буй шатар хуурамч хамгаалалт үзүүлдэг гэдгээс үүдэн хэдийгээр ноён, тэмээ хоёулаа байгаа боловч одоо тэмээ g7 нүдийг хамгаалахаа больсон. Бүр эсрэгээрээ тэмээ өөрөө дайралтын обьект болон хувирсан. Иймээс 1. Мxg7 Тxg7 солилцооны дүнд хоёр талаас нэг нэг шатар хасагдснаар давуу байдал цагаанд хэвээр үлдсэн.
|
|
2-р сэдэл.
Морфи - Зөвлөхүүд нарын өрөгт 1. e4 e5 2. Мf3 d6 3. d4 Тg4? 4. dxe5 Тxf3 5. Бxf3 dxe5 6. Тc4 Мf6 7. Бb3 Бe7 8. Мc3 c6 9. Тg5 b5 10. Мxb5! cxb5 11. Тxb5+ Мbd7 нүүдлүүдийн дараа d7 -гийн морь онцгой аюултай байрлалд орсон. Цааш 12. O-O-O (хоёр тэрэг "d" шугамаар d7 нүдийг дайрах хурдан арга) 12. ... Трd8 гээд зурагт үзүүлсэн байрлал үүссэн. Энэ байрлалд цагаан тэргээ давхарлаад морийг авч чадна. Жишээ нь 13. Трd2 Бe6 14. Трhd1 Тe7 15. Тxf6. Гэхдээ Морфид хамаагүй хүчтэй маневр байсан. 13. Трxd7 Трxd7 14. Трd1. Дарааны нүдэн дээрх энэхүү солилцооны комбинацийг анхааралтай авч үзэх хэрэгтэй. Нүүдлийг хагас дараатай шатрыг бүрэн дараатай шатраар солихын тулд хийсэн үү? Үгүй. d7 -гийн морь ямарч хөдөлгөөнгүй. Хэрвээ тэрэг d2 дээр байсан бол энэ нүүдэл цагаанд хэрэгтэй байсан уу? Бас л үгүй. Тэрэг d2 дээр байсан бол тэргүүдийн давхарлалт өөрөө хангалттай хүч болохоор. Тэгэхлээр комбинацийг d7 нүдний тэмцэлд темп хожихын тулд явуулсан. 13. Трxd7 нүүдлийн өмнө ба дараах шатруудын байрлалуудыг анхааралтай харцгаая. Нүүдлийн өмнө цагаан хоёр хамгаалагч шатрын эсрэг хоёр дайрагч шатартай байсан. (f6 морь өөрөө дарагдсан харин хөнгөн боднуудын эсрэг тулаанд бэрсээ оруулах ашиггүй) 13. Трxd7 нүүдлийн дараа цагаан дайрагч бодоо алдаж байгаа ч тэр дороо түүнийг (h1 тэрэг) өөр тэрэг орлосон байхад хар өөрийн d8 хамгаалагч тэрэгнээс бүрмөсөн салсан. Ингэснээр цагаан илүү байлдааны нэгжтэй болсон. Өөрөөр хэлбэл дарагдсан шатрын эсрэг тэмцэлд хэрэгцээтэй давуу байдалтай болсон гэсэн үг. Иймээс 2-р сэдэл хугацааны хожилд оршино. 14. ... Бe6 -гийн дараа цагаан 15. Тxf6 гээд амархан хожиж болохоор байсан ч Морфи илүү гоё 15. Тxd7+! Мxd7 үргэлжлэлийг илүүд үзсэн. Одоо d8 дээрх маднаас болоод морь дахиад дараанд орсон. Цагаан энэ нүүдлийг хийхийг тулган 16. Бb8+! Мxb8 17. Трd8# гээд мад өгсөн.
|
|
2-р сэдэл. Дарааны нүдэн дэх солилцооны комбинац.
Зураг дээрх диаграмд b5 тэрэг дайралтанд өртсөн. Тэрэг ухрах нь өрсөлдөгчийн хүсэж буй чөлөөлөлтийг жишээ нь 1. Трb2 Нa7 2. Трdb1 Мd6 гэх байдлаар өгөхөөр. Зөв нь бол 1. Трxb7 Трxb7 2. Трb1 гээд цагаан хожино. Энэ тохиолдолд цагаан темп алдахгүйн тулд тэргээ хаяж байгаа гэдгээс 2-р сэдлийг хүлээн зөвшөөрөхөөс аргагүй.
|
|
1 ба 2-р сэдлийг хослуулсан солилцооны комбинац.
Хоёр сэдэл зэрэг тохиолдож ч болно. Зураг дээрх байрлалд тоглолтын ердийн үргэлжлэл бүрэн солилцоонд орших нь мэдээж. Гэхдээ 1. Тxf6+ Трxf6 2. Трxf6 Нxf6 3.b4 Нe5 нүүдлүүдийн дараа хар ноён хүүг барина. Иймээс цагаан солилцоог илүү гоёор хийх хэрэгтэй. Үүнд тэд 1. Трxf6! Трxf6 2. b4 гэж тоглон хүрнэ. Учир нь одоо хар ноён темп алдахаас аргагүй болсон. 2. ... Нf7 3. Тxf6 Нxf6 4. b5 -ын дараа ноён хүүг гүйцэхгүй. Дээрх комбинацийг хугацаа хожих гэж хэлж болно. Энэ нь ч үнэн. Гэхдээ темпийн хожоонд бид хагас дараатай тэмээг бүрэн дараанд орсон тэргээр сольсноор хүрсэн. Үр дүндээ хоёр сэдлийг хослуулсан ажил болсон.
|