Бид ром тоог ихээр хэрэглээд байдаггүй ч хааяа энэ тоог ашигласан бичлэгүүд байдаг. Хэдийн тоо болохыг тодорхойлоход бас нилээд асуудал үүсдэг. Ром тооны бичлэгийн зөв уншиж сурцгаая.
| 1 - I | 2 - II | 3 - III | 4 - IV | 5 - V |
| 6 - VI | 7 - VII | 8 - VIII | 9 - IX | 10 - X |
| 11 - XI | 12 - XII | 13 - XIII | 14 - XIV | 15 - XV |
| 16 - XVI | 17 - XVII | 18 - XVIII | 19 - XIX | 20 - XX |
| 21 - XXI | 22 - XXII | 23 - XXIII | 24 - XXIV | 25 - XXV |
| 26 - XXVI | 27 - XXVII | 28 - XXVIII | 29 - XXIX | 30 - XXX |
| 31 - XXXI | 32 - XXXII | 33 - XXXIII | 34 - XXXIV | 35 - XXXV |
| 36 - XXXVI | 37 - XXXVII | 38 - XXXVIII | 39 - XXXIX | 40 - XL |
| 41 - XLI | 42 - XLII | 43 - XLIII | 44 - XLIV | 45 - XLV |
| 46 - XLVI | 47 - XLVII | 48 - XLVIII | 49 - XLIX | 50 - L |
| 51 - LI | 52 - LII | 53 - LIII | 54 - LIV | 55 - LV |
| 56 - LVI | 57 - LVII | 58 - LVIII | 59 - LIX | 60 - LX |
| 61 - LXI | 62 - LXII | 63 - LXIII | 64 - LXIV | 65 - LXV |
| 66 - LXVI | 67 - LXVII | 68 - LXVIII | 69 - LXIX | 70 - LXX |
| 71 - LXXI | 72 - LXXII | 73 - LXXIII | 74 - LXXIV | 75 - LXXV |
| 76 - LXXVI | 77 - LXXVII | 78 - LXXVIII | 79 - LXXIX | 80 - LXXX |
| 81 - LXXXI | 82 - LXXXII | 83 - LXXXIII | 84 - LXXXIV | 85 - LXXXV |
| 86 - LXXXVI | 87 - LXXXVII | 88 - LXXXVIII | 89 - LXXXIX | 90 - XC |
| 91 - XCI | 92 - XCII | 93 - XCIII | 94 - XCIV | 95 - XCV |
| 96 - XCVI | 97 - XCVII | 98 - XCVIII | 99 - XCIX | 100 - C |
Дээрх хүснэгтэд 1-100 хүртэлх тоог ром тоогоор хэрхэн бичдэгийг харууллаа. Та гярхай хүн бол тоог хэрхэн уншахыг бараг ажигласан байх.
Жич: Ром тоо нь бидний ашигладаг араб тооноос ялгаатай нь түүнд тэг гэж байдаггүй. Энэ нь ч хүснэгтээс тодорхой харагдана.
Ром тооны үндсэн тэмдэгтүүд
Араб тоог дүрслэхдээ 0-9 гэсэн цифрүүдийг ашигладаг бол ром тоог дүрслэхдээ тэмдэгтүүд ашигладаг.
Үндсэн тэмдэгтүүд.
| Тэмдэгт | Утга | Латин нэр |
|---|---|---|
| I | 1 | unus |
| V | 5 | quinque |
| X | 10 | decem |
| L | 50 | quinquaginta |
| C | 100 | centum |
| D | 500 | quingenti |
| M | 1000 | mille |
Ром тоог хэрхэн унших вэ?
Тоог уншиж бичихдээ дараах дүрмийг баримтлана.
- Их утгыг заах тэмдэгт бага утгыг заах тэмдэгтийн өмнө байвал утгуудыг нэмнэ
- Их утгыг заах тэмдэгт бага утгыг заах тэмдэгтийн хойно байвал их утгаас бага утгыг хасна. 4, 9 -ийн тоог бичихдээ хасах дүрмийг ашиглана.
- Тооны бичлэгт тухайн тооноос их тооны бичлэгийг ашиглахгүй
Дүрмийг ашиглах жишээ.
| 6=5+1=V+I=VI | 6-гийн тоог бичихдээ 5+1 буюу VI гэж бичнэ. |
| 11=10+1=X+I=XI | 11-гийн тоог бичихдээ 10+1 буюу XI гэж бичнэ |
| 17=10+5+2=X+V+II=XVII | 17-гийн тоог бичихдээ 10+5+2 буюу XVII гэж бичнэ |
| 14=10+(5-1)=X+(V-I)=XIV | 14-ийн тоонд 4 цифр орсон тул түүнийг хасах дүрмээр XIV гэж бичнэ |
| 35=30+5=XXX+V=XXXV | 35-ын тоог бичихдээ 30+5 буюу XXXV гэж бичнэ |
| 19=10+(10-1)=X+(X-I)=XIX | 19-ийн тоонд 9 цифр орсон тул түүнийг хасах дүрмээр XIX гэж бичнэ. 19-ийг бичихдээ түүнээс их 20-ын тоог ашиглан IXX гэж бичиж болохгүй |
| 40=50-10=LX | 40-ын тоог бичихдээ 50-10 буюу LX гэж бичнэ |
Үндсэн тэмдэгтүүд, тоог бичих дүрмийг мэдэж байхад ямарч тоог төвөггүй бичиж, уншина.
илэрхийллийн хялбарчил.