Нимцовичийн "Миний систем" номын хүүний давхарлалтын талаарх хэсгээс толилуулъя. Энэ удаад Хүүний давхардал хөдөлгөөнийг хязгаарлах. Давхар хүүний сул тал. Идэвхигүй /статик/, идэвхитэй /динамик/ сул байдлын тухай ойлголт. Ямар тохиолдолд өрсөлдөгчийн давхар хүүг задлах нь тохиромжтой. Давхар хүүний хүч гэсэн ойлголтуудыг авч үзье. Шатар сурч байгаа, сонирхдог хүмүүс шатрын стратегийн бүхий л хэсгийг багтаасан энэхүү номыг заавал уншин судалсан байх ёстойг шатарчид зөвлөсөн байдаг.
Давхар хүүнүүд байхгүй үед хөдөлгөөний хязгаарлалтыг төсөөлж болох ч давхар хүүнүүд бий болоход шатрын хөлгийн ихээхэн хэсгийг хамарсан "боолт" үзэгдэл буюу хөдөлгөөний бүрэн хязгаарлалт гарч ирэх боломжтой. Давхар хүүнүүд юугаараа ашиггүй вэ? Таслагдсан давхар хүүнүүдийг төгсгөлд амархан алдах магадлалтайн дээр давхар хүүтэй болсноор тэдгээрийн хамгаалалтанд санаа тавих бас нэг асуудал үүсэх нь ойлгомжтой. Үүгээр асуудал бүрэн дуусахгүй давхар хүүтэй байхад нүүргүй хүү бий болгоход тэдгээрийн сул тал бүрэн илэрдэг. Жишээ нь цагаан a2, b2, c2, c3 хүүнүүд харын a7, b7, c7 эсрэг байрлал.
 |
Зурагт үзүүлсэн байрлалд d3-d4 гээд d4-d5 түлхэлтийн дараа c3-c4-c5 түлхэлтийг цагаан b шугамд хүүгүй тул b7-b6 гээд зогсооно. Хэрвээ c2 -ын оронд b2 дээр хүү байсан бол хүүний массын хөтлөлдсөн дайралт боломжтой. d3-d4-d5 -ын дараа нь c3-c4, b2-b4 гээд c4-c5. Гэвч b2 дээр хүүгүй учраас дайралт d6 суурь хүүд яагаад ч шилжих боломжгүй. d3-d4-d5 гээд c3-c4 -ийн эсрэг b7-b6 гээд c4-c5 нүүдэл боломжгүй болно. Давхарласан хүүнүүдийн энэхүү сул талыг Нимцович идэвхитэй буюу динамик сул тал гэж нэрлэсэн бөгөөд давхар хүүтэй хүүний массын дайралтыг хүүний массын хөдөлгөөнд бууруулан барих нь ашигтай гэсэн дүрмийг тогтоожээ. Дүрэм ёсоор хар d3-d4 нүүдлийн дараа өрсөлдөгчийг төвөөр цаашид урагшлахыг өдөөхийг эрмэлзэх хэрэгтэй. Цагаан хүү d4 нүдэнд нь байж байхад давхар хүүний сул тал тод мэдэгдэхгүй. Харин хүү d5 руу цөмрөх үед давхар хүүний сул тал илэрнэ. |
 |
Үүний зэрэгцээ идэвхитэй сул талаас идэвхигүй буюу статик сул талыг салган ойлгох ёстой. Идэвхигүй сул тал давхар хүүтэй массийн хөдөлгөөнд бус харин эсрэгээрээ бид давхар хүүтэй массийг довтлох үед илэрнэ. Зурагт үзүүлсэн байрлалд давхар хүүнүүдийн идэвхигүй сул тал илхэн харагдана. Энд 1...c6 2.dxc6 Трxc6 эсхүл 1...c6 2.c4 cxd5 3.cxd5 Трc3 гээд дараа нь Трa3 гэнэ. Аль ч тохиолдолд хар давуу болно. Эндээс давхар хүүнүүдийн статик сул талыг тэдний давхарлалт арилахаас болгоомжилгүй тэдэнд дайрах замаар ашиглана. Сул талын хагас нь байхгүй болох ч нөгөө хагас нь үлдэх л болно. |
Бодит өргөөс жишээ харцгаая.
 |
Э.Кон - Нимцович. Мюнхен, 1906 Байрлалд хар d6, e4 хүүнүүдийн шууд бус солилцоог хийх нь илүү. Тэд үүнийг ямар байдлаар хийх гэж оролдож болох вэ? |
Эндээс тасарсан давхар хүүнүүд болон хамгаалагчтай давшсан давхар хүүнүүдийг өөрийн хүүгээр довтлох эсрэгээрээ урагшилж эхлээгүй давхар хүүнүүдийг эхлээд хөдлөхийг тулгах хэрэгтэй.
Одоо давхар хүүнүүдийн цорын ганц хүчний талаар авч үзье. Давхар хүүтэй хүүний масс өөртөө нуугдмал сул талыг агуулан энэ нь хүүний массын хөдөлгөөний үед тодорхой болдогийг бид харсан. Үүнийг динамик сул тал гэж нэрлэсэн. Үүний нөгөө тал нь хөдөлгөөнгүй хүүний масс өөрийн тогтвортой байдлаараа асар хүчтэй байж болдог. Хэрвээ эхний диаграмын байрлалд цагаан d3-d4 гэж нүүвэл тэднээс төвийг булаан авахад маш их хүч зарцуулна. Энэ тохиолдолд цагааныг d4xd5 эсхүл d4-d5 гэж нүүхэд хүргэх хангалттай хүч хард бараг л байхгүй. Харин c2 хүүний оронд b2 хүү байвал үүнийг хийлгэхэд амархан. Тогтвортой байдлыг яг давхар хүүнүүд бий болгож байгаа хэрэг. Яагаад ийм гэдгийг Нимцович тайлбарлахад хэцүү гээд динамик сул талыг статик хүч нөхдөг хууль үйлчилж байж болох магадгүй нээлттэй "b" шугам ч нөлөөлж байж мэднэ хэмээжээ. Гэхдээ ямарч л байсан c2, c3 давхар хүүнүүд хүүний массын тогтворыг хангадаг гэдэг нь практикт нотлогдсон зүйл. Энэ бол давхар хүүнүүдийн цорын ганц хүч гээд үүнийг Нимцович өөрийн өргөөр үзүүлсэн.
Давхар хүүтэй ердийн байрлалууд. Давхар хүүнүүд дайралтын хэрэгсэл болох нь.
Зурагт үзүүлсэн цагааны a2, c2, c3, d3, e4 эсхүл c2, c3 -ын оронд c3, c4 харын a7, b7, c7, d6, e5 хүүнүүдтэй байрлал бол давхарласан хүүтэй ердийн байрлал. Цагааны хувьд d3-d4 -ийн дараа хамгийн хүчтэй байрлал үүсэх ба үүнийг аль болохоор удаан хадгалахыг эрмэлзэх шаардлагатай. d4-d5 нүүдлийг хийсний дараа давхар хүүнүүдийн сул тал илэрхий болж ирнэ. Эндээс хард d4-d5 түлхэлтийг хийлгэх стратегийн шаардлага үүснэ. Энэ зорилгоор c7-c5 нүүдлийг хийх хэрэггүй. Тэгвэл d4-d5 түлхэлтийн дараа хар c7-c6 гэж түлхэн "c" шугамыг нээх болон c5 нүдийг мориор эзлэх боломжгүй болно. Олон шатарчид өрсөлдөгчийн хүүний массыг d6-d5 гэж шууд дайран алдаа хийдэг. Энэ нь давхар хүүнүүдийн урагшлалтыг урьдчилан тулгах ёстой гэсэн манай дүрэмтэй зөрчилдөнө. Зөвхөн ийм л аргаар давхар хүүнүүдийн динамик сул талыг илрүүлэх боломжтой.
Дарагийн цувралд нэг нь d4 хүүний тогтворыг хамгаалсан нөгөө нь энэхүү хүүг урагшлахыг тулгахыг оролдсон тоглогчдын хоорондын тэмцлийг ойлгуулах зорилготой өргүүдийг нийтлэнэ.
Сайтын нийтлэлүүд таалагдаж байвал Like даран найз нөхөддөө мэдэгдээрэй.
