Ихэнх өргүүдэд үндсэн тэмцэл миттельшпиль буюу дунд хэсэгт өрнөн олон шатруудыг солилцон шатрын арми багасаж ирдэг.Үүний дараа тоглолт төгсгөлийн үе болох эндшпильд шилжинэ. Энэ үг нь Endspiel гэсэн герман үгнээс үүдэлтэй. Зарим тохиолдолд аль нэг өрсөлдөгч миттельшпильд тэр ч бүү хэл дебютэд (гараанд) бут ниргүүлэн тоглоомын төгсгөлийн үед хүрэхгүй дуусах нь байдаг. Үүнээс үндэслэн зарим нэгэн шатарчид (зөвхөн эхлэн суралцагчид ч биш) төгсгөлийн үндэс болон зарчимуудад суралцахдаа хайнга хандах нь бий. Тэдгээр хүмүүс төгсгөлийн зарчмуудыг үзэн цаг зав алдаж байснаас гарааны хувилбаруудыг сайн сурахыг илүүд үздэг. Ингэж боддог хүмүүс шатарт хэзээ ч томоохон амжилтанд хүрэхгүй. Гарааны хэдэн нүүдэлтэй хүмүүс сурсан аргаараа өрсөлдөгчөөс олж авсан хүү эсвэл бүр бодны давуу талаа хожил болгож чадахгүйд хүрдэг.

Гёттингений гар бичмэл, Дамианогийн ном, Р. Лопеса, А. Сальвио, Ф. Стаммы нарын судалгаанд дурдагдсан бэрсний гамбитийн хамгийн өргөн тархсан системийн нэг. Зөвшөөрсөн бэрсний гамбитийн системийг А. Алехин, М. Ботвинник, В. Смыслов, Т. Петросян зэрэг мастерууд үнэт санаагаар баяжуулсан.
Гараанд цагаан бат бэх хүүний төвийг үүсгэн ноёнгийн жигүүрт санаачлагыг авахыг оролдоно. Харин хар зарим хувилбарт тактикийн хурц хүндрэлийг үүсгэн цагааны төвд бодны үйлчлэл үзүүлэхийг хичээдэг. Орчин цагын их мастеруудын түвшингийн тэмцээнүүдэд гарааг хэрэглэдэг.

Бэрсний гамбитаар тоглож сурахыг тулд гарааг нилээд гүнзгий судлах хэрэгтэйг зөвлөе. Хичээлээр үзүүлж байгаа хувилбар бүрийг цааш нь гүнзгийрүүлэн бодож тоглолтыг хэрхэн үргэлжлүүлэхийг өөрөө судлаарай.

Энэ удаа шатрын стратегт чухал байр суурийг эзлэх 7 ба 8-р шугамын тухай үргэлжлүүлэн авч үзнэ.

Гурав. 7-р хэвтээ шугам дахь таван тусгай тохиолдол.
7-р шугамыг бүрэн эзэмших ба нүүргүй хүү. 7-р шугамыг бүрэн эзэмших гэдэгт энэ шугамыг эзлэн авснаар өрсөлдөгчийн ноёнг таслахыг ойлгоно. Жишээ нь цагаан тэрэг a7, хар ноён f8, хар хүү f6 дээрх байрлал. Хэрвээ хар хүү f6 дээр биш f7 дээр байсан бол тэрэгний үйлчлэл бүрэн хэмжээний байж чадахгүй.

Хичээлээр хагас хаалттай төрөлд ордог Голланд хамгаалалтын талаар авч үзье. Гараа г Голландийн шатарч Элиаса Стейн (Elias Stein) 1789 онд нийтэд танилцуулсан. Хамгаалалтын Стаунтоний гамбит, Ильин-Женевскийн систем, "Чулуун хана" хувилбарууд хамгийн ихээр тархсан. Сүүлийн жилүүдэд голланд хамгаалалт болон хуучин энэтхэг хамгаалалтын санаанд суурилсан Ленинградийн системийг өргөнөөр хэрэглэх болсон.
Орчин үеийн тэмуээнүүдэд гарааг төдийлөн хэрэглээд байдаггүй.

Жич: Ямарваа зүйлийг сурая гэвэл эхлээд онолын суурь мэдлэгтэй болохгүй бол та нэг сайн үр дүнд хүрэхгүй. Иймээс шатрын гарааны хичээлүүдийг сайтар судлахыг зөвлөе.