Мастерууд хамгийн ихээр тоглодог өргүүдийн нэг бол Испани өрөг учраас нилээд дэлгэрэнгүй судлагдсан боломжууд ихтэй нээлттэй гараа юм. Гарааны санаа нь c6 -гийн хар морийг цагаан тэмээгээр дарах эсхүл авах тогтмол заналхийхэд оршихын дээр зарим хувилбарт e5 хар хүүг сулруулах зорилготой. Төрөл бүрийн шатрын програмууд гарааг цагаанд хамгийн ирээдүйтэйн нэг гэж үнэлэдэг.

Гарааны олон хувилбарууд байдгийг өмнөх хичээлүүдэд нийтэлсэн тул тэдгээрийг үзэхийг зөвлөе. Гарааг мэдсэнээр таны тоглолтын түвшин эрс өснө гэдэгт эргэлзэх зүйлгүй. Шатар сонирхогчдын дунд хамгийн ихээр тохиолддог хүндрэл бол гараануудыг муу мэдлэг. Гарааны нүүдлүүд дээр алдаа хийн өргийн хувь заяаг шийдэх явдалтай та ч бишгүй тулгарч байсан байх.

Шатрын онолын мэдлэгээ бататгах хамгийн сайн арга бол мастеруудын өргийг судлах бөгөөд энэ удаад Хоёр морины гараагаар мастерууд хэрхэн тоглосон жишээг харцгаая. Практик бол ямар ч ажлыг сайн сурах хамгийн шалгарсан зам гэдгийг бүгдээрээ мэддэг ч энэ тал дээрээ хүмүүс залхуурах, хойш суух гээд дутагдалтай.

Бид амьдралдаа ихэнх зүйлийг өөрөө бие даан сурдагт дадлага, практик л голлох үүргийг гүйцэтгэдэг. Хүмүүс авьяас чадвар, хүсэл, сонирхолдоо хөтлөгдөн ямар нэгэн зүйлд суралцаж эхэлдэг ч тухайн хүнээс нилээдгүй тэсвэр хатуужил, хүч хөдөлмөр, цаг хугацаа, хөрөнгө мөнгө шаарддаг зүйл. Үүнийг дутуу ойлгосноос болоод бид өнөөдөр маш их нөөц боломжоо хий дэмий үрсээр л байх шиг санагддаг. Хүч хөдөлмөр, хөрөнгө мөнгөө зөв удирдаж сурахад манай сайт танд бага ч гэсэн туслах зорилготой. Та сайтаас өөрийн төлсөн төлбөрийн хэмжээтэй дүйцэхүүц мэдлэг, мэдээллийг олон мэдсэн бол таны ч болоод бидний зорилго биелэгдэнэ. Та зорилгодоо хүрсэн бол бидний хөдөлмөрийг зүй ёсоор үнэлэнэ гэдэгт эргэлзэхгүй байна.

Гарааг 1824 онд английн шатарчин Д.Эванс зохиосон. Эвансын гамбит нь хурц тэмцэлтэй, хоёр талд харилцан боломжууд бүхий сонирхолтой, нарийн гараа. Гарааг А.Андерсен, П.Морфи, М.Чигорин нарын мастерууд тоглолтод чадамгай ашигласан байдаг. Орчин цагт гроссмейстер Е.Свешников болон дэлхийн 13 дахь аварга Г.Каспаров зэрэг олон шатарчдын хүчин зүтгэлээр Эвансын гамбит томоохон тэмцээнүүдэд харагдах болсон.

Хар 5... Тc5 эсхүл 5... Тa5 эсхүл 5... Тe7 гэж тоглож болохыг үзсэн.

Энэ удаад 4... Тb6 гэж гамбитаас татгалзах буюу Татгалзсан Эвансийн гамбитийг авч үзье.

Шатрын хөлөг дээр шатрууд янз янзын боломжтой байдаг. Жишээ нь зарим шатрууд хөлгийн нэг захаас нөгөө захад очиход нэг нүүдэл хийж байхад зарим нь хэд хэдэн нүүдэл хийж очих. Зарим шатрууд зөвхөн нэг өнгийн нүдээр нүүж байхад заримд нь хөлгийн 64 нүдээр нүүх боломж байдаг. Хөлгийн төвд байгаа бэрс 27 нүүдлийг хянаж байхад ижил байрлалтай морь 8 нүдийг хянаж байдаг.
Иймээс шатрын хөдөлгөөн эсвэл тулалдах чадвар нь түүний хүчийг (үнэ цэнэ) тодорхойлно. Шатрын онолд шатруудын харьцуулсан хүчийг тодорхойлсон байдаг ба тоглолт хийж байхдаа материалын хохиролд орохгүйн (нэн ялангуяа харилцан бие биеийн шатруудыг идэх) тулд харьцуулсан хүчийг баримталж байх хэрэгтэй. Эсрэг тохиолдол өрсөлдөгч хүчний хувьд давамгайлан эцэстээ таныг хожигдолд хүргэх магадлалтай.
Шатруудын харьцуулсан хүчний нэгжээр хамгийн хүч багатай шатар болох хүүг тооцдог.