Модултай тэгшитгэлийг бодох I

Модул ухагдхууныг сурагчид бүгд мэддэг ч түүнийг сайн ойлгосон нь маш цөөн байдаг. Асуудлын гол нь модул сэдвийн хичээлийг өнгөцхөн үздэг дээр нь бодит амьдралд модул оролцсон жишээнүүд цөөн тохиолддогтой холбоотой байж мэднэ. Иймээс модултай тэгшитгэлийг хэрхэн бодох талаар авч үзье. Модул гэхээр сурагчид их хүнд хэцүү зүйл гээд зайлсхийх гээд байдаг ч үнэн хэрэгтээ тийм ч хүнд ойлголт ердөө биш гэдгийг хичээлийг үзээд мэднэ. Материалыг хөнгөн, ойлгоход амар байлгах үүднээс таслан оруулна. Хүүхдүүд олон хуудас материалыг судлан ойлгох нь хүндрэлтэй байж болох талтай. Материалыг 30-40 минутын хичээлийн конспект байдлаар бэлтгэн хүргэх нь илүү үр дүнтэй гэж үзсэн хэрэг.

Багахан онол

Эхлээд модул гэж юу вэ? гэдгээс эхлэе. Сөрөг тооны модул гэдэг нь сөрөг тэмдэггүй л тухайн тоо өөрөө гэдгийг сануулъя. Жишээ нь |-9|=9;   |-120,68|=120,58;  |-11|=11 гэх мэтээр.
Тэгвэл эерэг тооны модул юутай тэнцүү вэ? гэсэн асуулт гарч ирнэ. Энд асуудал бүр энгийн. Эерэг тооны модул гэдэг нь тухайн тоотойгоо тэнцүү. Жишээ нь |9|=9;   |120,68|=120,58;  |11|=11 гэх мэтээр.
Эндээс өөр тоонууд нэг ижил модултай байх сонин зүйл гарч ирэх нь. Жишээ нь |-9|=|9|=9;   |-120,68|=|120,68|=120,58;  |-11|=|11|=11 гэх мэтээр
Жишээнээс харилцан эсрэг тоонууд ижилхэн модултай гэдгийг амархан олж харна. Эндээс эсрэг тоонуудын модулууд тэнцүү гэдгийг тогтоогоод аваарай.
Дээрх жишээнүүдийг алгебрын бичлэгээр бичвэл

|−a|=|a|=a

гэсэн үг.
Бас нэг чухал зүйл бол модул хэзээ ч сөрөг байдаггүй. Эерэг ч бай сөрөг ч бай ямар нэгэн тооны модул үргэлж эерэг эсхүл дор хаяад тэгтэй тэнцүү. Ийм учраас модулийг тооны абсалют хэмжээ гэж ихэнхдээ нэрлэдэг.
Эерэг ба сөрөг тоонуудын модулийн тодорхойлолтыг нэгтгэвэл тооны модул гэдэг нь хэрвээ тоо эерэг байвал тухайн тоо өөрөө эсхүл тэг харин сөрөг байвал түүний эсрэг тоотой тэнцүү байдаг гэсэн бүх тооны модулийн суурь тодорхойлолт гарч ирнэ. Үүнийг томьёо хэлбэрээр

гэж бичнэ. Тэг нь эсрэг тоогүй цорын ганц тоо тул тэгийн модул нь тэг л байдаг.
y=|x| функцийн графикийг байгуулбал

дээрх дүрс үүснэ. Зургаас |-m|=m гэдэг нь шууд харагдах ба модулийн график абсцисс тэнхлэгээс доош ордоггүй. Үүнээс гадна улаан шугамаар тэмдэглэсэн y=a шулуун a -гийн эерэг утганд x1, x2 гэсэн шийдийг өгч байгааг анхаарна уу. Энэ талаар сүүлд авч үзнэ.
Модулд алгебрын тодорхойлолтоос гадна геометрийн тодорхойлолт гэж бий. Тоон шулуун дээр x1, x2 цэгүүд байлаа гэе. Энэ тохиолдолд |x1- x2| илэрхийлэл нь эдгээр цэгүүдийн хоорондын зай эсхүл цэгүүдийг холбосон хэрчмийн урттай тэнцүү.

Модулийн геометр тодорхойлолтоор модул гэдэг нь тоон шулуун дээрх цэгүүдийн хоорондын зай. Цэгүүдийн хоорондын зай дандаа эерэг байх нь ойлгомжтой. Модулийн онолоос дээрх ойлголттой байхад хангалттай.

Үндсэн томьёонууд

Модулийн тодорхойлолтыг мэддэг байсан ч модул орсон тэгшитгэлийг бодоход амар болохгүй. Сурагчид модулийн тодорхойлолтыг мэдэж байгаа мөртлөө модултай тэгшитгэлийг ердөө бодож чадахгүй байх нь элбэг. Тэгэхлээр хамгийн энгийнээс эхлэн |x|=3 тэгшитгэлийг авч үзье.
x-ийн модул 3 -тай тэнцүү тэгшитгэлийн шийд ямар байх вэ? Тодорхойлолтоор |3|=3 байдаг болохоор x=3 тэгшитгэлийг бүрэн хангана. Тэгшитгэлийг хангах өөр тоо бий юу? Дахиад тодорхойлолтыг санавал |-3|=3 байдаг болохоор x=-3 тэгшитгэлийн шийд болно. Модул нь 3 тай тэнцүү байх өөр тоо байхгүй тул цааш өөр шийд хайх хэрэггүй. Эндээс |x|=3 тэгшитгэл x=3; x=-3 гэсэн шийдүүдтэй.
Одоо бодлогоо багахан хүндрүүлье. Модул доторх x -ийн оронд f(x) функцийг харин 3 -ын оронд дурын a тоог тавивал |f(x)|=a гэсэн тэгшитгэл үүснэ. f(x) функц, a дурын тоо гэдгээс тэгшитгэлүүдийг үүсгэвэл |2x+1|=5 эсхүл |10x-5|=-65 гээд хязгааргүй олон тэгшитгэлийг үүсгэж болно.
Модулийн тодорхойлолтоор тооны модул хэзээ ч сөрөг тоо байдаггүй гэдгээс |10x-5|=-65 тэгшитгэл шийдгүй гэдгийг шууд тогтооно. Харин |2x+1|=5 тэгшитгэлийн хувьд шийдийг хайх хэрэгтэй. Модул доторх илэрхийлэл эерэг эсхүл сөрөг байх хоёр тохиолдол бий. Хэрвээ илэрхийлэл эерэг буюу + тэмдэгтэй бол |2x+1|=2x+1 харин сөрөг байвал |2x+1|=-(2x+1)=-2x-1 гэж модулаас гарна. Сөрөг илэрхийллийг модулаас гаргаж байгааг сурагчид сайн ойлгодоггүй. Тодорхойлолтыг санавал сөрөг тооны модул өөрийн эсрэг тоотой тэнцүү гэдгээс -(2x+1) гарч байгаа юм. Тоог -1 -ээр үржүүлбэл тухайн тооныхоо эсрэг тоо болдог. Иймээс модул доторх 2x+1 илэрхийлэл сөрөг тэмдэгтэй бол түүнийг эсрэг тоо руу шилжүүлэхийн тулд -1 ээр л үржүүлэхэд хангалттай. Хаалтыг задалбал -2x-1 болно. 2x+1 илэрхийлэл эерэг тохиолдолд модул нь илэрхийлэлтэй тэнцүү байх тул тэгшитгэлийн шийдийг төвөггүй олно. Харин 2x+1 илэрхийлэл сөрөг байвал системийг бодох хэрэгтэй болно. Яагаад систем үүссэнг тайлбарлая. Эхний тэгшитгэлийн шийд илэрхийллийг сөрөг утгатай байлгах нөхцлийг хангаж байвал анхдагч тэгшитгэлийн нэг шийд болж чадах учраас 2x+1 илэрхийлэл сөрөг буюу тэгээс бага нөхцлийг давхар авч үзэж байгаа юм. 2x+1 илэрхийлэл сөрөг тэмдэгтэй үед модулаас хэрхэн гарахыг мэдэх тул системийг гэж хувиргавал тэгшитгэл 2-р тэнцэтгэл бишийг хангах нь тодорхой болно. Үнэхээр 2x+1=-5 нь тэгээс бага. Бодолтыг хийвэл гэж гарна. Ингээд |2x+1|=5 тэгшитгэл x=2, x=3 гэсэн шийдүүдтэй гэж гарна.
Сүүлийн тэгшитгэлийн бодолт |x|=3 тэгшитгэлийнхээс арай их болсон ч зарчмын хувьд юу ч өөр болоогүй. Тэгэхлээр тэгшитгэлийг бодох универсал алгоритм байж болохоор. Үүнийг дараагийн хичээлээс үзээрэй.

Мэдээлэл таалагдсан бол найзуудтайгаа хуваалцаарай.

  Нээгдсэн тоо: 15124 Төлбөртэй

Алгебрийн шугаман тэгшитгэлүүдийн системийг (АШТС) бодоход Гауссын арга их тохиромжтой. Энэ арга бусад аргуудтай харьцуулахад хэдэн давуу талтай.

  1. Тэгшитгэлийн системийг зохицож байгаа  эсэхийг урьдчилан шалгах шаардлагагүй
  2. Гауссын аргаар тэгшитгэлийн тоо нь үл мэдэгдэгчийн тоотой тохирсон системийг бодож болохын дээр тэгшитгэлийн тоо нь үл мэдэгдэгчийн тоотой тохирохгүй эсхүл үндсэн матрицийн тодорхойлогч тэгтэй тэнцүү системийг ч бодож болдог
  3. Гауссын арга харьцангуй бага тооцоогоор үр дүнд хүрдэг.

Үндсэн тодорхойлолт ба тэмдэглэгээнүүд

n үл мэдэгдэгчтэй p шугаман тэгшитгэлийн системийг авч үзье. (p болон n тэнцүү байж болно.)

  Нээгдсэн тоо: 14664 Нийтийн

Аравтын бутархай нь нэгжийг арав, зуу, мянга г.м хуваасны үр дүнд гарах хэсэг юм. Энэ бутархай нь бүхэл тооны бичлэгийн систем дээр үндэслэгдсэн тул тооцоолоход маш тохиромжтой. Иймээс аравтын бутархайн үйлдлүүд нь бүхэл тоон үйлдлүүдтэй бараг адилхан. Аравтын бутархайн бичлэгт хуваарийг бичих шаардлагагүй. Энэ нь тухайн тооны байрлалаар тодорхойлогдож байдаг. Бичлэг нь эхлээд тооны бүхэл хэсэг, дараа нь аравтын таслал тэгээд бутархай хэсэг. Аравтын таслалын дараагийн эхний тоо аравтын, хоёр дахь тоо нь зуутын, гурав дахь тоо нь мянгатын г.м заана. Аравтын таслалын дараа байрлах тоонуудыг аравтын орнууд гэнэ. Жишээ

  Нээгдсэн тоо: 7124 Төлбөртэй

Комбинаторикийн бодлогыг бодож сурах хэрэгтэй. Учир нь элсэлтийн ерөнхий шалгалтанд энэ сэдвийн бодлого орж ирэх нь гарцаагүй. Сэдэв өөрөө магадлалын онолын эхлэл болдог тул цаашдаа их дээд сургуульд үзэх хичээлүүдийн суурь тул сайн ойлгосон байх нь чухал. Эхний шатанд сэлгэмэл, гүйлгэмэл, хэсэглэлийн үндсэн томьёонуудын учрыг сайтар ойлгон тэдгээрийг бодлого бодоход хэрхэн яаж хэрэглэхийг сурсан байх шаардлагатай.

n төрлийн обьект байлаа гэж үзье. Зургийг хар. Энд обьектудыг төлөөлүүлэн ердөө 3 төрлийн дүрсээр жишээ авъя. Эдгээр дүрсүүд дээр сэлгэмэл, гүйлгэмэл, хэсэглэл гэсэн ухагдхууныг авч үзнэ. Нийт обьектын тоо энд нэг их чухал биш гол утга учир ялгааг ойлгох нь чухал. Ухагдхууны ялгааг сайн ойлгоогүйгээс болоод ихэнх сурагчид ийм төрлийн бодлогыг бодохдоо хүндрэлтэй тулдаг.

  Нээгдсэн тоо: 184 Нийтийн

Тоог хэдэн нэгжээр, хэд дахин эсхүл тодорхой хувиар багасгаж болно.

Нэгжээр багасгах.

Тоог нэг эсхүл хэдэн нэгжээр багасгана гэдэг нь тухайн тооноос багасгах хэрэгтэй нэгжийг хасна гэсэн үг. Жишээ нь 13 -ыг 2 -оор багасгана гэдэг нь байгаа 13 нэгжээс 2 нэгжийг хасахийг хэлнэ.Үр дүнд нь 11 гарна. Эндээс "арвангуравыг хоёроор багасгах", "аравангураваас хоёрыг хасах" зэрэг нь эхний тооноос дараагийн тоог хасахийг л илэрхийлнэ.

Жишээ
15 -аас 4 ийг хас.
13 -ыг 2 -оор багасга

Бодолт
15 - 4 = 11
13 - 2 = 11

Нэрлэсэн тооны хувьд тухайн тоог багасгахдаа тоологдож буй зүйлтэй тохирох нэгжийг хасах ёстой.

Давталт (Iterator) паттерн нийлмэл обьектын бүх элементүүдэд тэдгээрийн дотоод бүтцийг задлахгүйгээр хандах абстракт интерфейсийг тодорхойлдог. C# хэл дээр…

Нээгдсэн тоо : 5

 

Тодорхой нөхцөлд жишээ нь тоог тэгд хуваах гэх мэт тохиолдолд систем өөрөө онцгой нөхцлийн генерацийг хийдэг. Гэхдээ C#

Нээгдсэн тоо : 8

 

Програмийг удирдах цэсийг нээх болон хаах ажиллагааг хариуцах компонентийг боловсруулъя. Үүний тулд төслийн components хавтаст Navigation хавтасыг үүсгээд…

Нээгдсэн тоо : 9

 

Арифметикийн үндсэн 4 үйлдлийн нэг бол үржих. Нэмэх , хасах үйлдлийн талаар…

Нээгдсэн тоо : 11

 

Шаблоны арга (Template Method) хэв дэд классуудад алгоритмын бүтцийг өөрчлөхгүйгээр зарим алхамуудыг дахин тодорхойлох боломж олгосон ерөнхий алгоритмыг…

Нээгдсэн тоо : 13

 

Гурвалжны медиантай холбоотой бодлогууд шалгалт шүүлэгт ихээр орж ирдэг. Иймээс гурвалжны медиан, түүний шинжүүдийг бүрэн мэддэг байх хэрэгтэй.

Нээгдсэн тоо : 20

 

Бүх онцгой нөхцлүүдийн суурь бол Exception төрөл. Төрөлд онцгой нөхцлийн талаарх мэдээллийг авч болох хэдэн шинжийг тодорхойлсон байдаг.…

Нээгдсэн тоо : 20

 

Сорилгын үр дүнгийн QuizResult компонентод сорилгыг дахин эхлүүлэх товч байгаа. react -ийг зохиогчид  програмийг компонент дээр суурилан хийх…

Нээгдсэн тоо : 17

 

Хичээлээр хасах үйлдэлд оролцогчдийн өөрчлөлт ялгавар буюу үр дүнд хэрхэн нөлөөлөх талаар авч үзье. Нийлбэр, ялгаварын гишүүдийн өөрчлөлт…

Нээгдсэн тоо : 15

 
Энэ долоо хоногт

илэрхийллийг хялбарчил

Нээгдсэн тоо : 993

 

ABCD трапецийн бага диагонал BD=6 бөгөөд суурьтай перпендикуляр. Трапецийн AD=3, DC=12 бол B, D мохоо өнцгийн нийлбэрийг ол.

Нээгдсэн тоо : 2215

 

Геометрийн шалгалтанд сурагчид шалгалтын асуултуудаас нэг асуулт ирнэ. Сурагч "Дотоод өнцөг" сэдвийн асуултуудад хариулах магадлал 0,35 харин "Багтаасан тойрог" сэдвийн асуултуудад хариулах ммагадлал 0,2 байжээ. Шалгалтын асуултуудад энэ хоёр сэдэвт хоёуланд зэрэг хамаарах асуулт байхгүй бол сурагчид энэ хоёр сэдвийн аль нэгэнд нь хамааралтай асуулт ирэх магадлалыг ол.

Нээгдсэн тоо : 545