Шатар олон жилийн түүхтэй бараг хүн бүр тоглон сонирхдог тоглоом. Шатрыг мэрэгжлийн түвшинд сурах өөрөө нилээд хүч хөдөлмөр, хөрөнгө мөнгө зарсан нүсэр ажил. Харин шатрыг боломжийн хэмжээнд сонирхогчдын дундаас дээш түвшинд тоглож сурах бол тухайн хүнээс л хамаарна. Энд ямар нэгэн курс, дамжаанд сураад байх шаардлагагүй өөрөө багахан хичээл зүтгэл гаргахад хангалттай. Шатрыг их тоглосноор сайн болно гэж зарим хүмүүс үздэг ч шатрын гарааны онол, тоглолтын үндсэн зарчмуудыг судлан ойлгохгүйгээр их тогловол ур чадварын хувьд тийм ч ахиц гарахгүй хий цаг үрсэн ажил болно гэдгийг санаарай.

Та шатар сонирхдог бол сайтын шатрын хичээлүүд болон гараануудын багц хичээлүүдийг анхааралтай үзэж судлахыг зөвлөе.

Югославийн их мастер В. Пирц ЗХУ-ын мастер А. Уфимцев нарын боловсруулсан хөлөлгөөний энэ системийг харын эхний нүүдлээс үндэслэн хагас нээлттэй гараанд оруулдаг бөгөөд гараанд үүсэх олон байрлалууд стратегийн талаасаа хуучин энэтхэг хамгаалалтынхтай төстэй. Харын хамгаалалтын үндсэн санаа нь боднуудын дийлэнхийг 7, 8 -р хэвтээд хөллөн цаашид цагааны төвийн эсрэг сөрөг тоглолт хийх. Хараар тоглогч бага судлагдсан нарийн байрлалаар тоглохыг хүсвэл тоглолтын ийм стратеги тохиромжтой. Дээд түвшинд энэхүү хамгаалалтыг В. Иванчук, Я. Непомнящий, Ш. Мамедъяров, М. Вашье-Лаграв нар хэрэглэж байсан.
Энэ гараагаар хагас нээлттэй гарааны хичээлүүд дуусч байгаа. Та шатар сонирхдог бол Нээлттэй гараанууд , Хагас нээлттэй гараанууд багц хичээлүүдийг үзэн өөрийн шатар тоглох ур чадвараа дээшлүүлээрэй. Цаашид сайтад хаалттай ба хагас хаалттай, жигүүрийн гараануудын талаар хичээлүүдийг оруулах болно.

Шатар тоглож сурч байгаа, шатар тоглогдог хүмүүс мэдэж байхад илүүдэхгүй гарааны зангуудыг үргэлжлүүлэн авч үзэцгээе. Гарааны зангыг мэддэг байснаар нэгд өөрөө тэдгээрт орохгүй байх хоёрт өрсөлдөгч зангыг мэдэхгүй эсхүл сулхан гэж үзвэл зангыг түүнд хэрэглэхэд хэрэгтэй. Бидний үзэх зангууд бол гараанд шууд хэрэглэж болох суралцахад хүндрэлгүй, энгийн.
Бид хичээлд өрсөлдөгчийн алдаанд найдсан зангуудыг үзэхгүй. Өрсөлдөгчийн алдаанд найдсан зангууд тийм сайн байдаггүй. Хэрвээ өрсөлдөгч зангыг мэдвэл энэ нь эргээд танд асуудал авчирдаг. Иймээс хичээлд бид өрсөлдөгч ороогүй ч танд онцын хүндрэл авчрахгүй зангуудыг авч үзэх юм.

Шатрын хөлөг дээр шатрууд янз янзын боломжтой байдаг. Жишээ нь зарим шатрууд хөлгийн нэг захаас нөгөө захад очиход нэг нүүдэл хийж байхад зарим нь хэд хэдэн нүүдэл хийж очих. Зарим шатрууд зөвхөн нэг өнгийн нүдээр нүүж байхад заримд нь хөлгийн 64 нүдээр нүүх боломж байдаг. Хөлгийн төвд байгаа бэрс 27 нүүдлийг хянаж байхад ижил байрлалтай морь 8 нүдийг хянаж байдаг.
Иймээс шатрын хөдөлгөөн эсвэл тулалдах чадвар нь түүний хүчийг (үнэ цэнэ) тодорхойлно. Шатрын онолд шатруудын харьцуулсан хүчийг тодорхойлсон байдаг ба тоглолт хийж байхдаа материалын хохиролд орохгүйн (нэн ялангуяа харилцан бие биеийн шатруудыг идэх) тулд харьцуулсан хүчийг баримталж байх хэрэгтэй. Эсрэг тохиолдол өрсөлдөгч хүчний хувьд давамгайлан эцэстээ таныг хожигдолд хүргэх магадлалтай.
Шатруудын харьцуулсан хүчний нэгжээр хамгийн хүч багатай шатар болох хүүг тооцдог.