1824 онд Эдинбург -  Лондонгийн шатарчдын захидлаар тоглогдсон өргүүдэд шотландын шатарчид төвийн эртлэн урагшлалтыг амжилттай хэрэглэснээр үүссэн энхүү гарааг орчин цагт тэмцээнүүдэд гарааг өргөн хэрэглэдэг. Өргийг зөв эхлүүлэх нь амжилтын үндэс байдаг учраас шатрын гарааны онолыг судлан суралцах нь шатар сонирхогч бүрийн заавал хийж хэрэгжүүэх ажил. Шатар олон тоглох нь техникийн хувьд сайжрахаас онолд суралцах аргачлал биш тул сайтын шатрын онолтой хамааралтай хичээлүүдийг үзэхийг зөвлөе.

Тоглолтын явцад бэрс, тэрэг, тэмээ, морь, хүүнүүд идэгдэж байхад тоглолт үргэлжлэн явагдсаар байдаг. Харин ноёны хувь заяа нь бүх тоглолтын үр дүнд шууд нөлөөлнө. Ноён чухал шатар тул бүхий л үйл явдал түүнтэй холбоотойгоор явагдана. Ноёны үхэл нь шатрын тулааны ялагдалыг авчран тоглолтыг төгсгөл болгоно. Ноёны хувь заяа нь бусад шатруудын үйлд хөдөлгөөнөөс хамааралтай байдаг. Ноёнгоос бусад шатрууд эсрэг талын ноёнг дайрах өөрийн ноёнг хамгаалах хэрэгсэл болдог. Энд л шатрын тоглоомын гол утга оршино.
Өрсөлдөгч нар өөрийн шатруудыг эсрэг талын бэхлэлтийг дайран сулруулж тэдний шатрууд өөрийн ноёнг хамгаалах боломжгүй байдалд оруулахыг аль болохоор хичээн нүүдэл хийхийн зэрэгцээ эсрэг талд ийм байдал олгохгүйгээр хамгаалалтаа хийн тоглоно. Ноён бусад шатруудын адилаар довтолгоонд өртөж болох хэдий ч түүнийг идэж болдоггүй гэдгийг Шатруудын нүүдэл хичээлээр үзсэн.

Хаалттай гараануудын нэг "Каталоний эхлэл" -ийн жишээ өрөгтэй танилцана уу. Мастеруудийн өргүүдээс тоглолтыг хэрхэн эхлүүлэх, шатрын үндсэн дүрмүүдийг яаж хэрэгжүүлж байгаа, тоглолтыг өөртөө ашигтайгаар хэрхэн хурцатгах гээд дайралт, хамгаалалт, стратегийн чухал онолуудыг практик тоглолтод яаж хэрэгжүүлэхийг сурах чухал ач холбогдолтой. Өргийн өрнөл үеийн боломжит хувилбаруудыг өөрөө цааш гүнзгийрүүлэн судлаж байгаарай.

Бэрсний гамбитийн жишээ өргүүдийг нийтэллээ. Шатар боломжийн тоглож сурахад таниас багагүй хүч хөдөлмөр, цаг хугацааг шаардана гэдгийг ойлгоорой. Та шатар сонирхдог бол онолын мэдлэгээ байнга дээшлүүлж их мастеруудын өргүүдийг сайн судлах нь өөр хоорондоо тоглох эсхүл хүмүүсийн тоглохыг харах зэргээс хамаагүй илүү үр дүнтэй. Шатар сонирхогчид нарын өргүүд гарааны нүүдлүүд дээр алдаа гаргаснаас бараг 70, 80 хувь нь шийдэгддэг. Иймэрхүү байдлаар хичнээн ч тоглосон нэг их сайжрахгүй. Учир нь нөгөө гаргадаг алдаагаа давтаад л байвал цаашдын өрнөл буюу өргийн дунд хэсэгт шилждэггүй тул сонирхогчид өргийн дунд болон төгсгөл хэсгийг бараг хийж сурдаггүй. Гараанаас шууд төгсгөл хэсэг рүү гулгаад явчих маягаар тоглодог гэсэн үг. Гэтэл тоглолтын ур чадварыг жинхэнэ шаарддаг өргийн дунд хэсэгт орохоороо яахаа мэдэхгүй болоод ирдэг. Иймээс сайтад тавигдаж буй жишээ өргүүдийг маш судлан суралцахыг зөвлөе.