Өмнөх хичээлээс бид хүснэгтийн өгөгдлүүдийн дүнг SQL статик функцээр хэрхэн авахыг мэдсэн. Гэхдээ бид өгөгдлүүдийн дүнг хүснэгтийн бүх бичлэгүүдийн хувьд WHERE-д заагдсан нөхцлийн дагуу авч байсан.
Тэгвэл бидэнд нийлүүлэгч хэдэн бараа санал болгосныг нийлүүлэгч бүрээр мэдэх шаардлагтай болсон гэж бодъё. Энэ асуудлыг шийдвэрлэхэд бид групп /бүлэг/-ыг хэрэглэнэ. Бүлэглэх нь бүх өгөгдлүүдийг логик хэсгүүдэд хувааснаар бидэнд энэ хэсгүүдэд статик функцуудыг ашиглах боломж олгодог.

SELECT оператор нь SQL шаардлагыг илэрхийлнэ. Бидний өмнө үзсэн бүх SELECT операторууд нь өгөгдлийг нэг хүснэгтээс татах энгийн SQL шаардлага байсан.

Шаардлага – Ямар нэгэн SQL операторыг хэлнэ. Гэхдээ энэ хэллэг нь голдуу SELECT операторт хамаарагдана.

SQL хэлэнд дэд шаардлага үүсгэж болдог. Яагаад дэд шаардлага хэрэгтэй болсон вэ? Энэ ойлголтыг жишээгээр тайлбарлах нь илүү.

Санамж: MySQL ӨСУС-ийн 4.1 ээс дээш хувилбар дэд шаардлагыг дэмждэг

SQL хэлний SELECT операторыг ашиглан хийж болох хамгийн хүчтэй үйлдэл нь хүснэгтүүдийг нэгтгэх болно. Иймээс нэгтгэл түүний бичлэгийн дүрмийг нарийн судлах нь SQL хэлийг эзэмших үйл явцын хамгийн чухал хэсэг байдаг.
Юуны өмнө нэгтгэлийг үр дүнтэй эзэмшихийн тулд холбоост /relation/ өгөгдлийн санг байгуулах үндэс, холбоост хүснэгтүүд гэдэг ойлголтын талаар тайлбарлах хэрэгтэй. Хичээлээр энэ ойлголтын тухай бүрэн хэмжээнд авч үзэхгүй хэдий ч хичээлийн материал танд хангалттай ойлголтыг өгч чадна.

Бид өмнө нь Тооцоологдох талбар үүсгэх хичээлд хүснэгтийн баганад завсарын нэр /alias/ хэрхэн өгөх тухай үзсэн. Үүнээс гадна SQL нь хүснэгтийн нэрэнд завсарын нэр /alias/ олгох боломжой байдаг. Энэ нь дараах хоёр үндсэн шалтгаантай.

1. SQL-ийн илүү богино бичлэг
2. Нэг SELECT операторт нэг хүснэгтийг олон дахин ашиглах боломжийг нээнэ

Дараах операторыг авч үзье

Дийлэнх SQL шаардлага нь нэг болон хэсэг хүснэгтүүдээс өгөгдөл татахдаа нэг оператор ашигладаг. Үүнээс гадна SQL нь SELECT операторыг олон удаа ашиглан олон шаардлагыг биелүүлэн үр дүнг нэг хүснэгт байдлаар авах боломжтой байдаг. Эдгээр хосолсон шаардлагуудыг голдуу нэгдсэн буюу төвөгтэй /нарийн/ шаардлага гэж нэрлэдэг. Ийм төрлийн шаардлагууд голдуу дараах тохиолдолд бидэнд хэрэгтэй болно.

SELECT оператор нь SQL-д хамгийн их хэрэглэгддэг команд. Гэхдээ үүний зэрэгцээ SQL-д их хэрэглэдэг 3 оператор байдаг бөгөөд эдгээрийг бид ашиглаж сурсан байх ёстой. Эдгээрийн нэг нь INSERT гэх ба нэрнээсээ л оператор нь өгөгдлийн сангийн хүснэгтэд бичлэг нэмэж оруулахад ашиглагдах нь ойлгомжтой. Бичлэг нэмэх хэдэн аргууд байдаг.

• Нэг бүтэн мөр нэмэх
• Нэг мөрийн хэсгийг нэмэх
• Шаардлагын үр дүнг нэмэх

Санамж:  Клиент-сервер бүтэцтэй сиситемд INSERT ашиглахын тулд ӨСУС-д хандах онцгой эрхтэй байхыг шаардаж магадгүй. Ийм эрх танд байгаа эсэхийг шалгаарай.

Ямар нэгэн хүснэгтийн өгөгдлийг засварлахдаа UPDATE операторыг ашигладаг. Энэ операторыг хоёр янзаар ашигладаг.

1. Хүснэгтийн тодорхой бичлэгийг өөрчлөх
2. Хүснэгтийн бүх бичлэгийг өөрчлөх

Санамж: UPDATE операторыг ашиглахдаа маш болгоомжтой байхгүй бол хүснэгтийн бүх бичлэгийг алдаатай өөрчилж болохыг сануулъя. UPDATE операторыг ашиглахын өмнө хичээлийн материалтай гүйцэд танилцах хэрэгтэй.
 
Клиент-сервер бүтэцтэй системд UPDATE ашиглахын тулд ӨСУС-д хандах онцгой эрхтэй байхыг шаардаж магадгүй. Ийм эрх танд байгаа эсэхийг шалгаарай.

SQL хэл нь өгөгдлийн сангийн мэдээллүүдийг удирдаад зогсохгүй өгөгдлийн сан болон хүснэгтүүдтэй хамааралтай үйлдлүүдийг гүйцэтгэх боломжтой байдаг. Хүснэгтийг үүсгэх хоёр янзын арга байдаг.

1. Ихэнх ӨСУС нь өгөгдлийн санд хүснэгт үүсгэх, тэдгээрийг удирдах интерактив администраторын хэрэгсэлтэй байдаг.
2. Хүснэгтүүдийг SQL хэлний операторуудын тусламжтайгаар удирдаж болно

Хүснэгтийг програмын аргаар үүсгэхдээ SQL хэлний CREATE TABLE операторыг ашиглана. Та интерактив хэрэгсэл ашиглан хүснэгтийг удирдах бүх ажиллагаа нь танд мэдэгдэхгүй боловч үнэндээ SQL хэлний операторуудыг ашиглан хийгддэг гэдгийг хэлэх нь зүйтэй.
Хүснэгтийг үүсгэх операторын бүхий л боломжийг үзэх нь манай хичээлийн зорилго биш. Бид зөвхөн үндсэн ойлголтыг үзэх болно. Таны ӨСУС-ийн онцлогоос хамаарсан нэмэлт боломжуудын тухай мэдэхийг хүсвэл ӨСУС-ийн бичиг баримтыг сайтар үзээрэй.

Үзүүлбэр /view/ - энэ бол виртуал хүснэгт. Хүснэгт өгөгдөл хадгалж байхад үзүүлбэр шаардлагууд хадгалж өгөгдлүүдийг хэрэгцээтэй үед татаж байдагт эдгээрийн гол ялгаа оршино. Үзүүлбэр /view/-г илүү ойлгохын тулд тодорхой жишээ авч үзье. Хүснэгтүүдийн нэгтгэл хичээлд үзсэн жишээг харъя. Энд бид 3 хүснэгтээс SELECT оператораар өгөгдөл татсан.
Жич: Үзүүлбэр гэдэг орчуулга нь нэг их оновчтой болоогүй байж болох талтай. Иймд орчуулгын оронд view гэдэг хэллэгээр нь шууд сурах нь дөхөмтэй байж болно.

Бидний энд хүртэл үзсэн SQL үйлдлүүд нь нэг оператораар нэг буюу хэсэг хүснэгтэд хандаж байснаараа энгийн байсан. Гэхдээ SQL үйлдлүүд нь бүгд тийм ч хялбархан биш. Нарийн үйлдлүүдийг гүйцэтгэхэд хэд хэдэн операторыг ашиглах явдал гардаг. Дараах тохиолдолыг авч үзье.

• Захиалгыг боловсруулах явцад тухайн бүтээгдхүүн агуулахад байгаа эсэхийг шалгах
• Хэрвээ бүтээгдхүүн агуулахад байгаа бол тухайн бүтээгдхүүнийг захиалсан тухай тэмдэглэл хийж агуулахад байгаа барааны үлдэгдлийг өөрчлөх
• Бүтээгдхүүн агуулахад байхгүй бол захиалгыг аваад нийлүүлэгчтэй холбогдох
• Харилцагчид захиалгын талаар мэдээллэх

гэх мэтээр маш олон янзын тохиолдол байж болно.