Програмын ажиллагааны логикийн салаалалтыг харьцуулалтын операторуудгүйгээр төсөөлөх боломжгүй. Програмчлалын аль ч хэл дээр ямарч програмын кодчлолыг хийхэд харьцуулалтын операторууд зайлшгүй хэрэгтэй болдог тул эдгээрийг ашиглаж сурсан байх шаардлагатай. Хичээлээр харьцуулалт хийх суурь зарчмуудыг авч үзье.

Мөрийн талаар тодорхой ойлголттой болсон тул Өгөгдлийн төрлүүд хичээлд үзээгүй Python -ий байт гэдэг төрлийн тухай авч үзье. Мөрүүд янз бүрийн тэмдэгтийн кодоор илэрхийлэгдэж болох талаар өмнө нь дурдаж байсан. Ямарч өгөгдлүүд компьютерт эцсийн дүндээ хоёртын системийн 0, 1 цифрүүдээр илэрхийлэгддэг. Иймээс мөрийг бүрдүүлдэг компьютерийн тэмдэгт бүрд кодийн системийн хүснэгтэд тоон кодийг олгосон байдаг. Кодийн хүснэгтүүд олон ч тодорхой стандартуудад хуваагддаг. Кодийн системүүд нэг тэмдэгтийг янз бүрийн уртаар буюу байтаар тодорхойлдог. Жишээ нь тэмдэгтийн ascii системийн хүснэгтэд тэмдэгтийг 7 битээр илэрхийлэх бөгөөд нийтдээ 128 тэмдэгтийг тодорхойлдог.

Элементүүдийн багцийг агуулах төрлүүдийн нэг болох жагсаалт төрлийг авч үзье. Өгөгдлийн багцийн боловсруулалтад хамгийн ихээр ашиглагддаг төрөл бол жагсаалт буюу list гэхэд хэтрүүлэг болохгүй.

Жагсаалттай ажиллах

Жагсаалтыг зарлахдаа [] хаалтыг ашиглана.  

5- р нүдэнд бүхэл тооноос бүрдсэн элементүүдтэй int_list жагсаалтыг үүсгэн утгуудыг олгосон. Жагсаалтын элементүүд өөр өөр төрлийнх байж болохыг 2 - р нүдний жишээ харуулсан. Практикт ихэнх тохиолдолд жагсаалт нэг төрлийн буюу ижил төрөлтэй өгөгдлүүдийг агуулж байдаг. Жагсаалтын уртыг мэдэхдээ len дотоод функцийг ашиглахыг 3 -р нүдний жишээ харуулна. Жагсаалтын элементэд индексээр нь хандах боломжтойг 6 -р нүдний жишээнд харуулсан. Мөрийн адилаар сөрөг индекс ашиглан жагсаалтын эцсээс хандаж болно.

Өгөгдлийн багцыг үүсгэн ашиглахад ихээхэн чухал үүрэгтэй төрөл бол толь буюу dictionary /dict/ юм. Програмчлалын хэлний өгөгдлийн төрлүүдийг тодорхой ажиллагаанд зориулан бий болгосон байдаг тул тэдгээрийн хооронд нь харьцуулан зэрэглэл тогтоох гэх нь буруу. Өөрөөр хэлбэл толь, жагсаалт, tuple зэрэг өгөгдлүүдийн төрлүүдийг хооронд харьцуулах шаардлагагүй гэсэн үг.

Програмчлалын хэлийн төрлүүдийг сайн ойлгосон байх нь цаашид хэлний боломжуудыг практикт хэрэглэж сурах суурь болдог. Эхлэн суралцагсад програмийн код бичих гэж хэт яарснаас төрлүүдийн хоорондын ялгаа, хаана, хэзээ хэрэглэх гэх мэтийн нарийн асуудлыг төдийлөн анхаарахгүй өнгөрснөөс үүдэн бодит ажилд алдаа гаргах тохиолдол нилээдгүй гардаг тул хэлний төрлүүдийн хичээлүүдийг сайтар ухан ойлгохыг зөвлөе. 

Толь буюу dict төрлийг Толь /dict/ хичээлээр үзсэн. Энэ удаад collections модулийн ordereddict төрөл dict төрлөөс ямар ялгаатайг авч үзье. Jupyter Notebook орчинд оруулсан

collection -ийг багц эсхүл цуглуулга гэж орчуулж болох ч өргөн ашиглааад байдаггүй тул collection нэрээр нь ашиглах нь илүү. tuple бол collection төрлийнх. tuple -ийг энгийнээр өөрчлөлт авдаггүй жагсаалт гэж ойлгож болно. tuple -төрлийг жишээнүүдээр авч үзье.

Tuple төрөл хичээлээр үзсэн жишээнүүдэд tuple -ийн элементүүдийг нэрлээгүй. Өөрөөр хэлбэл төрлийн элементүүдэд зөвхөн индексээр нь хандаж байсан. Гэтэл tuple -д бие биетэйгээ холбоо бүхий өгөгдлийн багцыг голлон хадгалдаг гэдгээс түүнд индексээс өөрөөр классын шинж байдлаар ханддаг болбол илүү ойлгомжтой, эвтэйхэн болохоор. Python -ий элементүүдэд нь нэр өгч болдог namedtuple буюу нэрлэгдсэн tuple гэдэг класстай төстэй төрөл энэ боломжийг олгохыг жишээгээр харцгаая.

Хичээлээр Python -ий итерацичлагдах төрлүүдийн нэг болох set буюу олонлог төрлийн талаар авч үзье. Циклээр элементүүдэд нь хандаж болох зүйлийг итерацичлагдах гэж ойлгоход болно. Олонлог төрөл математикийн олонлог ухагдхууныг илэрхийлэх тул түүнийг тусгай төрөл гэж үзэх үндэслэлтэй. set төрөл зөвхөн давтагдашгүй элементүүдийг агуулахын дээр олонлогуудад математикийн үйлдлүүдийг хийхэд зориулагдсан. Суралцах хамгийн сайн арга практик байдаг тул set төрөлтэй хэрхэн ажиллахыг жишээнээс харцгаая.

Програмчлалын хэл бүрд байдаг бүтэц болох логикийн операторын талаар авч үзье. Програмын кодод төрөл бүрийн нөхцөл байдлын боловсруулалтыг хийх шаардлага байнга гардагийг логикийн оператораар салаалалт хийн гүйцэтгэхээс өөр аргагүй. Python -нд кодийн салаалалтыг if, else, elif логик операторуудаар хийдэг ба ажиллагааны зарчим бусад хэлүүдийнхтэй бараг ижилхэн.

collections пакетын өгөгдлийн төрлүүдийн элементүүдэд хандахад голлон ашигладаг циклийн бүтэц бол for юм. for циклийг collections пакетын өгөгдлүүд гэлтгүй итерацлагддаг дурын төрөлд зохион байгуулан түүний элементүүдэд хандах боломжтой гэдгийг сануулъя.
Суралцах шалгарсан арга дадлага тул циклийн зохион байгуулахыг жишээгээр харцгаая.

1-р нүдэнд numbers жагсаалтыг үүсгээд түүнийг print функцэд өгвөл жагсаалт байдлаар үзүүлнэ.