Дараан дахь шатрууд , Дарааны нүдэн дэх солилцооны комбинац , Дарааны элементүүд, тоглолтын аргачлал хичээлүүдэд дарааны дараа гэж юу болох түүний үр дагавар, дараанд орсон шатруудыг чөлөөлөх тоглолтын аргачлалуудын талаар үзсэн. Нимцович "Миний систем" номондоо түүний онол бодит тоглолтын үед хэрхэн ашиглагдаж байгааг үзүүлсэнг энэ удаа толилуулах болно. Та шатар сонирхдог эсхүл шатарт суралцаж байгаа бол шатрын онолын мэдлэгээ тогтмол хөгжүүлэн баяжуулж чадвал илүү үр дүнд хүрнэ.

Энэ хичээлд гарааны ба тулааны оргил шатанд дараанаас татгалзах, хонгилын систем, аюулд орсон шатруудын хамгаалалтын холбоо, шахалт, түүний утга, аюул ба илүү гүнзгий утга гэсэн сэдвүүдийг авч үзье.

1. e4 e5 2. Мf3 Мc6 3. Тc4 Тc5 4. Мc3 Мf6 5. d3 d6 нүүдлийн дараа цагаан f6 -гийн морийг 6. Тg5 гэж дарж болно. Гэхдээ энэхүү энгийн дарааны нүүдэл хард хэсэг боломжийг бий болгоно. Энэ тохиолдолд хар цагаан тэмээг 6. ... h6 7. Тh4 g5 гэж хөөх хэрэгтэй юу? Эсхүл тайвнаар 6. ... Тe6? гэж тоглох уу. Хар 6. ... Тg4? гэж сөрөг дараа ч хийж болох талтай. Эцэст нь 6. Тg5 нүүдлээр бий болсон дарааны аюулыг (7. Мd5 гээд цааш f6 дээр морийг идэн ноёны жигүүрийг эвдэх) ердөө тоолгүй 6. ... Мd4? гэж морио төвлүүлж болохгүй гэж үү. Бас 6. ... Мa5 эсхүл 6. ... O-O нүүдлүүд анхаарал татахаар.

Иймээс дараанд орсон шатруудыг чөлөөлөх чухал аргуудыг авч үзэцгээе.

Шатар тоглож сурахад практик их тустай хэдий ч ерөнхий онолыг сайн ойлгон мэдэрсэн байх хэрэгтэй. Шатрын мэрэгжилтнүүд А. Нимцовичийн "Миний систем" номыг шатрын онолын томоохон бүтээл гэж тооцдог учраас уг номноос сайтаараа дамжуулан та бүхэнд хүргэхийг хичээж байгаа билээ. Энэ удаа Дараан дахь шатрууд хичээлийн үргэлжлэл болох дарааны нүдэн дэх солилцооны комбинацийг үзье. Энд хоёр сэдлийг дурдаж болно.

А.Ниммцовичийн "Миний систем" номны ээлжит хэсгийг нийтэллээ. 

Оршил болон ерөнхий ойлголт. Тактик эсхүл стратег уу? Дахин дараа хийх санаа үүсэх боломж.

Байрлалын утгаараа нилээд хүнд эндшпилийн стратегийн элементүүдтэй харьцуулахад дараа хэтэрхий хөнгөн мэт санагдаж магадгүй. Үүнээс гадна шатруудын дарааг ер нь элемент гэх нь зөв үү гэсэн асуулт гарч ирж болно. Яагаад гэвэл өргийг санаагаараа нээлттэй шугам эсхүл нүүргүй хүү гэсэн сэдэлтэй үүсгэж болох ч үүнийг дараан дээр суурилан хэзээ ч хийж болдоггүй. Ийм санааг бид хүлээн зөвшөөрөхгүй. Дараа жишээ нь өрсөлдөгчийн ухарч буй шатруудыг хөөх зэрэг цэвэр тактикийн тэмцлийн үед голдуу үүсдэг нь мэдээж.

Шатрын өргийн төгсгөлд сайн тоглож сурах нь тухайн хүнд хожил авчрах үндсэн хэрэгсэл болдог. Таны дадлага туршлага нэмэгдэхийн хирээр та илүү хүчтэй өрсөлдөгчтэй тоглох болно. Тэнцүү хэмжээний тоглолттой өрсөлдөгчид өргийн хувь заяаг төгсгөлд шийдэх нь олонтоо. Иймээс төгсгөлийн онолыг судлан суралцсан байх зайлшгүй шаардлагатай. Өргийн төгсгөлийн онолыг ойлгон тогтоох практик болгон дараах төгсгөлүүдийг авч үзье.

Шатрын тоглоомын төгсгөл хэсэг буюу эндшпилд тоглож сурах нь маш чухал зүйл. А. Нимцович өөрийн "Миний систем" номондоо энэ талаар дэлгэрэнгүй тайлбарлан бичсэн байдагийг танд орчуулгаар хүргэж байна. Ихэнх хүмүүс төгсгөлд хүрэхгүйгээр тоглоомыг дуусгаад байдаг болохоор өргийн төгсгөлийг хийх тал дээр нилээд сул байдаг.

Өрөгийн дунд хэсэгт нилээд сайн тоглож байгаад эндшпильд /төгссгөл/ юу ч хийж чадахгүй сонирхогчид ихээр таардаг. Сайн тоглолтын үндсэн шинжүүдийн нэг бол өргийн дунд ч, төгсгөлд ч ижилхэн сайн тоглох юм. Гэхдээ суралцагчид эхлээд тоглолтын төгсгөлд бус эхэн ба дунд хэсэгт туршлага хуримтлуулах нь хэвийн зүйл ч энэхүү дутагдлаас аль болохоор хурдан салах хэрэгтэй. Төгсгөл бол өргийн дунд хэсгийн ширүүн тэмцлийн залхуутай төгсгөл биш гэдгийг суралцагчид ойлгох хэрэгтэй. Эндшпиль нь тоглолтын дунд хэсэгт олон авсан (материалын давуу) давуу байдлаа бодитоор хожил болгох өргийн хэсэг болохоос ямар нэгэн хэсгийн дагавар ердөө биш.

Суралцагчдад хэтэрхий эрчимтэй солилцооны аюулыг илүү ойлгуулахын тулд солилцоо зүй ёсны байх цөөн тооны тохиолдолыг харуулъя. Үлдсэн бусад тохиолдолд ялангуяа хүчээр хийгдэх солилцоо сайн зүйл биш. Мастеруудын хувьд солилцоо тоглолтын явцаас өөрөө гараад ирдэг. Мастерууд шугамыг эзлэх эсхүл тусгайлсан стратегийн чухал нүднүүдэд давуу байдлаа хангасан байхад хүссэн солилцоог амархан хийдэг.

Нүүргүй хүү хичээлийн материалуудыг практикт хэрхэн ашиглаж буй жишээ өргүүдийг үргэлжлүүлэн хүргэж байна. Өргүүдийг сайн судлаад онолын аргачлалуудыг практикт яаж ашиглаж байгаад суралцаарай.

Нүүргүй хүү хичээлийн материалуудыг практикт хэрхэн ашиглаж буй жишээ өргүүдийг үзүүлье. Өргүүдийг сайн судлаад онолын аргачлалуудыг практикт яаж ашиглаж байгаад суралцаарай.