Шатар олон жилийн түүхтэй бараг хүн бүр тоглон сонирхдог тоглоом. Шатрыг мэрэгжлийн түвшинд сурах өөрөө нилээд хүч хөдөлмөр, хөрөнгө мөнгө зарсан нүсэр ажил. Харин шатрыг боломжийн хэмжээнд сонирхогчдын дундаас дээш түвшинд тоглож сурах бол тухайн хүнээс л хамаарна. Энд ямар нэгэн курс, дамжаанд сураад байх шаардлагагүй өөрөө багахан хичээл зүтгэл гаргахад хангалттай. Шатрыг их тоглосноор сайн болно гэж зарим хүмүүс үздэг ч шатрын гарааны онол, тоглолтын үндсэн зарчмуудыг судлан ойлгохгүйгээр их тогловол ур чадварын хувьд тийм ч ахиц гарахгүй хий цаг үрсэн ажил болно гэдгийг санаарай.

Та шатар сонирхдог бол сайтын шатрын хичээлүүд болон гараануудын багц хичээлүүдийг анхааралтай үзэж судлахыг зөвлөе.

Ямарч тоглоомыг сурахад амархан боловч сайн тоглодог болоход таниас нилээд хүч хөдөлмөр шаардана. Хүмүүс шатарыг тогтмол тоглоод л байвал сайжирна гэж голдуу ойлгодог. Миний бодлоор шатар их тоглохоосоо илүү өөрөөсөө илүү түвшингийн хүмүүстэй тоглох, мастеруудийн тоглосон өргүүдийг судлан, шатарын онолыг хэрхэн оновчтой зөв ашиглаж байгаад суралцах нь илүү үр дүнтэй санагддаг. Иймээс сайтын шатарын хичээлүүд хэсэгт нийтлэгдсэн онол болоод мастеруудийн өргүүдийг үзэхийг зөвлөе.  

Бэрсний гамбитийн олон байгуулалтаас орчин үеийн томоохон тэмцээн болгон тохиолддог славян хамгаалалт том байрыг эзэлдэг. Өнгөцхөн харахад түүний "халхавч" мэт санагдах байгуулалтад стратегийн болоод тактикийн олон санаа нуугдаж байдаг. c7-c6 нүүдлийн үндсэн санаа нь цагаан хөлийн тэмээгээ хязгаарлахгүйгээр төвийг бэхжүүлэх. Үүний зэрэгцээ c7-c6 нүүдэл d5xc4 гээд цааш b7-b5 гэж бэрсний жигүүр дэх хүүний дайралтын урьдчилсан нөхцлийг үүсгэнэ. Зарим тохиолдолд хар c4 -ийг хадгалахаар тоглож болно. Эдгээр санаанууд славян хамгаалалтад харын стратегийг голлон тодорхойлдог. Славян хамгаалалт хичээлд үндсэн хувилбарыг үзсэн бол системийн өөр хоёр өрнөлийг авч үзье.

Бэрсний гамбитийн олон байгуулалтаас орчин үеийн томоохон тэмцээнд болгон тохиолддог славян хамгаалалт том байрыг эзэлдэг. Өнгөцхөн харахад түүний "халхавч" мэт санагдах байгуулалтад стратегийн болоод тактикийн олон санаа нуугдаж байдаг. c7-c6 нүүдлийн үндсэн санаа нь цагаан хөлийн тэмээгээ хязгаарлахгүйгээр төвийг бэхжүүлэх. Үүний зэрэгцээ c7-c6 нүүдэл d5xc4 гээд цааш b7-b5 гэж бэрсний жигүүр дэх хүүний дайралтын урьдчилсан нөхцлийг үүсгэнэ. Зарим тохиолдолд хар c4 хадгалахаар тоглож болно. Эдгээр санаанууд славян хамгаалалтад харын стратегийг голлон тодорхойлдог.
Хамгаалалтын үүсэл хөгжилд польш, орос, чех, югославийн онолчид голлох хувь нэмрийг оруулснаар сляван нэрийг авсан хэрэг. Смыслов, Ботвинник нарын их мастеруудын гараанд сляван хамгаалалтыг хэрэглэдэг байсан.

Бэрсний гамбитийн хамгаалалтын системийн олон хувилбарт хар хүүний төвийг хамгаалахгүйгээр d5 хүүг c4 хүүгээр солиод дараа нь тэдний боднууд төвийн чухал нүднүүдийг хяналтандаа авдаг. Рагозиний хамгаалалт өөрийн практик үнийг олон тэмцээнд баталж чадсан.

Энэ удаад татгалзсан бэрсний гамбитийн жишээ өргүүдийн үргэлжлэлийг орууллаа. Сайтын хичээлүүдийг бүлэглэн багцалсан хичээлүүдийг сайтын Багц хичээлүүд хэсгээс үзэхийг зөвлөе. Хүмүүс хурдан сурах тухай л их асуудаг. Би суралцахыг насан туршийн л ажил гэж боддог тул та хичнээн нухацтай, зорилготой, тэвчээртэй судлана төчнөөн илүүг мэдэн түүнийхээ хирээр орлого, ашиг тань нэмэгдэнэ гэдэгт итгээрэй.

Зарим хичээлүүд төлбөртэй тул та хичээлүүдийг бүгдийг үзэхийн тулд Тусгай эрхтэй хэрэглэгч байх ёстойг анхаарна уу.

Танд амжилт хүсье.

Орчин цагт хаалттай гарааны ангилал 30-40 жилийн өмнөхтэй харьцуулбал ихээхэн өөрчлөгдсөн. Өмнө нь хаалттай гараанд цагаан эхний нүүдэлдээ ноёны хүүгээ хоёр нүдээр түлхээгүй бүх гарааг хамруулдаг байсан бол одоо зөвхөн цагаан эхний нүүдлээр бэрсний хүүгээ хоёр нүдээр түлхэн харин хар яг ижил хариу нүүдэл хийдэг гараануудыг хаалттай гэж нэрлэдэг болсон. Өөрөөр хэлбэл өнөө цагт төвд 1. d4 d5 гэсэн шууд хүүний тулалт хийгддэг бэрсний гамбитийн төрлийн эхлэлүүдийг хаалттай гараа гэж үздэг. Иймээс өмнө нь хаалттай гараанд оруулж байсан бусад гараанууд гараанд үүсэх хүүний бүтцийг үндэслэн хагас хаалттай, жигүүрийн гэсэн хоёр бүлэгт хуваагдсан.

Альбиний сөрөг гамбитийн үед цагаан оновчтой зөв тоглохгүй бол нилээд хүндрэлд ордог. Гараанд зөв тоглохгүй бол шатрын өрөгт хожил авна гэдэг тун эргэлзээтэй тул гарааны хичээлүүдийг сайтар судлан өөрийн зэвсэглэлдээ авахыг зөвлөе.

Гараа сайн бол бариа сайн гэж хүмүүс ярьдаг. Шатарт энэ үг яг тохирно. Шатрын өрөгт гарааг зөв хийвэл давуу байдлыг олон авснаар өргийн хувь заяаг өөртөө ашигтайгаар дуусгах боломжийг өндөр болгоно. Шатар сонирхогчид ч гэлтгүй мастерууд ч ихэнхдээ нэгнийхээ гаргасан алдаа дээрээс шийдвэрлэх давууг авдаг. Гэхдээ сонирхогчид гараанд том алдаа хийх нь маш элбэг байдгийг шатар сонирхон тоглодог хүн бүр мэднэ. Хүмүүс гарааны онолыг заавал багшаар заалгах ёстой гэж боддог байж магадгүй. Шатрыг өөрийн зорилго болгосон бол тусдаа багш, дасгалжуулагч, бэлтгэлийн багтай байх нь ойлгомжтой. Харин сонирхогчид гарааны онолыг өөрсдөө судлан боломжийн хэмжээнд суралцах бүрэн боломжтой ч манайд яг энэ чиглэлийн сурах бичиг, ном, сэтгүүл ховор байсан ч бүрэн дүүрэн ойлголтыг өгөөгүй байдагийг харгалзан их мастер Н.Калиниченкогийн "Шатрын гарааны курс" номноос орчуулан хүргэж байгаа билээ. 

Энэ удаад татгалзсан бэрсний гамбитийн жишээ өргүүдийн үргэлжлэлийг орууллаа. Сайтын хичээлүүдийг бүлэглэн багцалсан хичээлүүдийг сайтын Багц хичээлүүд хэсгээс үзэхийг зөвлөе. Хүмүүс хурдан сурах тухай л их асуудаг. Би суралцахыг насан туршийн л ажил гэж боддог тул та хичнээн нухацтай, зорилготой, тэвчээртэй судлана төчнөөн илүүг мэдэн түүнийхээ хирээр орлого, ашиг тань нэмэгдэнэ гэдэгт итгээрэй.

Зарим хичээлүүд төлбөртэй тул та хичээлүүдийг бүгдийг үзэхийн тулд Тусгай эрхтэй хэрэглэгч байх ёстойг анхаарна уу.

Танд амжилт хүсье.

Гараа бэрсний гамбитийн c2-c4 нүүдэлтэй холбоогүй бэрсний хүүг түлхэн эхэлдэг хэсэг системийг нэгтгэсэн. Цагаан эхний нүүдлээс төвд хурцадмал байдал үүсгэлгүйгээр өрсөлдөгчид үргэлжлэлийн сонголтыг өгдөг нь тоглолтыг тэнцвэржүүлэх тэмцлийг хөнгөн болгодог.

Хаалттай гарааны төрөлд багтах бэрсний гамбитийн с4 хүүний хаяаг хар аваагүй тохиолдолд үүсдэг хувилбарыг татагалзсан бэрсний гамбит гэж нарлэдэг. XX зууны эхэнд хар тэнцүүхэн байрлалтай болох ганц зам бол төвийн төлөө хүүгээр тэмцэх гэх онол давамгайлж байснаас энэхүү хамгаалалт хамгийн өргөн дэлгэрсэн гарааны нэг болсон.