Microsoft Excel хурдавчилсан курс цуврал хичээлүүдийн сүүлийн хичээлийг танд танилцуулж байна. Өмнөх хичээлүүдээр бид Excel дээр хүснэгт зохиох, томьёо оруулах, тооцоо хийх, диаграмм үүсгэх, нэгдсэн хүснэгт хийх, холбоос, филтер ашиглах, шийдэл хайх хэрэгслүүд гээд үндсэн хэрэгслүүд болон аргачлалуудыг үзсэн билээ. Энэхүү сүүлийн хичээлээр Excel 2007 гоос хойш хувилбарт бий болсон Table хэмээх маш хэрэгтэй хэрэгсэлтэй танилцах болно. Table хэрэгслийг ашигласнаар их хэмжээний жагсаалттай ажиллах үед томьёог хуулах, дүнгийн хэсгийг өөрчлөх, филтер тавих, төрөл бүрийн судалгаа, хайлт хийх гэх мэтийг амархан хийх боломжийг бүрдүүлнэ. Хэрэгслийн ажиллагааг жишээгээр авч үзье. Та худалдаа эрхэлдэг түүнийхээ тооцоонд тогтмол ашигладаг доорх хэлбэрийн хүснэгт байлаа гэж бодъё.

Төв блок.

Сайтын цэс, үе хийхээсээ өмнө бид эхлээд төвийн блокийг хийж эхлэе. Дизайныг арай чөлөөтэй байлгах үүднээс цэсний үе болон толгой хэсгийн хооронд 50 px зайг үлдээе. Цэсийг агуулах үеийн өндөр 35 px байх тул төвийн блок сайтын дээд хязгаараас 385 px зайнаас эхлэнэ. Иймд 350 ба 385 px дээр хоёр хэвтээ чиглүүлэгчийг нэмэн байрлуулъя. Төвийн блок 365 px өндөртэй байх учраас бид 650 px түвшинд бас нэгэн чиглүүлэгчийг байршуулна. Чиглүүлэгчдийг үүсгэе. Үүний тулд Move Tool (V) хэрэгслийг аваад ажлын хэсгийг дээр байрлах чиглүүлэгчийн шугамаас чирэлт хийн зохих түвшинд шугамыг байрлуулж өгнө.

Өмнөх хичээлүүдээр бид сайтын төлөвийн мөр болон толгойн хэсгийг хийсэн ба энэ хичээлд агуулга хэсгийг үүсгэх болно. Сайтын төлөвийн мөр Status Bar харин толгой хэсэг Header бүлэгт байрлаж байгаа. Манай сайтын дизайны PSD файл доорх хэлбэртэй болоод байгаа билээ.

Энэ хичээлээр бид сайтын агуулга хэсгийг хийх болно.

Scenario manager (хувилбар удирдагч) хэрэгслийг ашиглах

Scenario manager нь Excel -ийн Data Tools хэсгийн What If Analysis хэсэгт багтах хэрэгслүүдийн нэг. Scenario буюу хувилбар гэдэг нь MS Excel программд хадгалан хуудаст автоматаар оруулан ирж болох утгуудын багц юм. Төрөл бүрийн утгуудын багцыг үүсгэн хадгалж болохын дээр дараа нь эдгээр хувилбаруудын алийг нь ч сонгон үр дүнгийн хувилбаруудыг харах боломжтой. Хэрэгсэл хэд хэдэн утгуудаас хамаарсан үр дүнгийн тооцоог хийхэд илүү тохиромжтой. Жишээг үзээд ямар төрлийн шийдэлд ашиглахад тохиромжтой гэдгийг илүү ойлгох болно.

Төсөв зохиох хэрэгтэй боллоо гэж үзье. Бидэнд нийт зардлын хэмжээ (B5) сонирхолтой. Харин B1:B4 утгууд яг тодорхой бус байна гэж бодъё. Ийм тохиолдолд бид Scenario manager хэрэгслийг ашиглан зардлуудын төрөл бүрийн утгаар нийт зардлын хэмжээнд судалгаа хийх боломжтой. Үүний тулд

Сайтын толгой

Сайтын толгой бол сайтын өнгө үзэмж, хэрэглэгчдийг татах чухал хэсэг байдаг. Ихэнх сайтын дизайнд толгойн хэсэгт зураг ашиглааад сайтын нэр, уриа зэргийг текстээр хийж өгсөн байдаг. Бид сайтын толгойн хэсэгт зохиогчийн бэлтгэсэн бэлэн зургийг ашиглах болно. Таны татан авсан архивт байгаа header.png нэртэй файлыг толгойн хэсэгт ашиглах болно.

Data table хэрэгслийг ашиглах

Зарим үед өгөгдлийн цуваанд томьёоны үр дүн хэрхэн нөлөөлөхийг судлах шаардлага бий болдог. Жишээ нь маркетингийн судалгаа хийх, бараа таваарын үнийг тогтоох, үйл ажиллагааны ашгийг тооцох, функцын график байгуулах гэх мэт. Үүнийг хүснэгт зохиогоод томьёо оруулаад хийж болох ч цаг хугацаа их шаардахын дээр алдаа гаргах магадлал өндөртэй байдаг. Ийм төрлийн ажиллагааг Excel -д хэрхэн хийх талаар энэ хичээлээр авч үзэх болно.  
Жишээ авъя. Та 1150 ширхэг барааг 1825000 мянган төгрөгийн зардлаар олж авна гэж бодъё. Бараагаа ямар үнээр борлуулбал хичнээн ашиг хийх боломжтойг тооцъё. Энд бүх бараагаа зарагдана бас зардал тогтмол гэж үзье.

Сайтын дээд хэсэг

Өмнөх хичээлээр бид сайтын дизайн хийх файлаа бэлтгэн чиглүүлэгчдийг үүсгэсэн байгаа. Энэ хичээлээр бид сайтын дээд хэсэг буюу төлөвийн мөрийг /Status bar/ хийн дээрээс доош явах болно. Сайтын төлөвийн мөрөнд Мэндчилгээний текст Нэвтрэх, Сайтын карт, Лиценз цэснүүд болон Хайлтын форм байрлаж байгаа.

Сайтын дизайн гаргах ажил нь тусгай мэрэгжлийн хүмүүсийн хийдэг ажил. Зураг, өнгө будаг, сэтгэмж гээд их олон зүйлийг шаардсан нилээд бүтээлч ажил байдаг. Программчлалын эхний шат бол техникийн даалгавар гаргах буюу хийх гэж буй программаар юуг хийх дэлгэцийн интерфейс ямар байх, ямар шаардлагуудыг хангах гэх мэтээр захиалагчийн талаас тавигдах шаардлагуудыг тодорхойлсон бичиг баримтыг боловсруулах байдаг. Харамсалтай нь манайхан энэхүү чухал үе шатыг нэг их тоохгүй байснаас үүдэн төслийг хэрэгжүүлэх цаг хугацаа, хүч, хөрөнгө ихээр алддаг. Ямар ч ажлыг эхлэхийн өмнө эцсийн үр дүнгээ ямар байх талаар сайн бодсон байх нь чухал.

Excell хүснэгтүүд болон нүднүүдийг хамгаалах

Microsoft Excel файлын өгөгдлүүдэд хандах тэдгээрийн өөрчлөлтийг удирдах боломжтой хэд хэдэн хамгаалалтын түвшинтэй. Excel файл болон хуудсыг бүхэлд нь болон хуудасны нүднүүдийг хамгаалах боломжтой. Хамгаалалтын эхний хэлбэр бол Home->Cells үеийн Format Cells командаар нээгдэх цонхны Protection үед Locked болон Hidden опцуудыг ашиглах юм. Энд хамгаалалт тавих хоёр боломж байдаг.

• Хуудасны үндсэн хэсэгтэй хэрэглэгч ажиллан томьёонуудыг харах боломжтой ч зарим нүднүүд хамгаалагдсан байхаар
• Хуудасны үндсэн хэсэг хамгаалагдан зөвхөн хэсэг нүднүүдийг чөлөөтэй үлдсэн байхаар   

Энэхүү хоёр хувилбарыг авч үзье.

Фильтр /шүүлт/ ашиглах

Бид өмнө нь шүүлт хэрэглэх талаар авч үзсэн. Энэ удаа энэхүү хэрэгслийн талаар дэлгэрүүлэн авч үзье. Их хэмжээтэй жагсаалттай ажиллах үед өөртөө хэрэгтэй хэсгийг үзүүлэх нь эвтэйхэн байдаг. Тодорхой нөхцлийг хангаж байгаа бичлэгүүдийг /мөрүүдийг/ үзүүлэн бусдыг нь харагдуулахгүй байлгахын тулд шүүлтийг ашигладаг. Шүүлт хийх нөхцлийг оруулснаар таны жагсаалт шүүгдэн зөвхөн нөхцлийг хангах мөрүүдийг танд үзүүлэх болно. Жагсаалтад шүүлт тавихын тулд өгөгдлүүдийг агуулж байгаа жагсаалтын дурын нүдийг сонгоод Data->Sort & Filter хэсэгт байгаа Filter товч дээр дарна. Үүний дараа жагсаалтын багана бүрт нэмэлт товч бий болох бөгөөд товч дээр дарахад тухайн талбарт тохирох шүүлтийн нөхцлүүдийг үзүүлсэн цонх нээгдэнэ. Энд тухайн баганы өгөгдлүүдийн жагсаалтаас гадна бүгд, тэнцүү, тэнцүү биш гэх мэтийн ерөнхий нөхцлүүд гарч ирдэг. Эдгээр нөхцлүүдийг ашигласнаар бид жагсаалтыг өөрчлөх боломжтой. Шүүлт тавихад шүүлтийн нөхцлийг хангахгүй бүх мөрүүд /бичлэгүүд/ харагдахгүй болдог.